ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΟΔΙΩΝ

Η κίνηση του σώματος, το βάδισμα, ρυθμίζεται από  πολύπλοκους συνδέσμους και τένοντες, οι οποίοι βρίσκονται στα πόδια μας. Ο τρόπος με τον οποίο βαδίζουμε, αντανακλά σε όλο μας το σώμα. 

Από μικρά παιδιά προσπαθούμε να στηριχθούμε και να κρατήσουμε ισορροπία στο σώμα μας, βασιζόμενοι στα κάτω άκρα. 

Η πρόληψη για αποφυγή ασθενειών και τραυματισμών των ποδιών, είναι σημαντική, όπως επισημαίνει ο Χειρούργος Ορθοπαιδικός, εξειδικευμένος στις παθήσεις των κάτω άκρων, Πρόεδρος του Τμήματος Άκρου Ποδός και Ποδοκνημικής της Ελληνικής Ορθοπεδικής Εταιρείας και Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Άκρου Ποδός Ποδοκνημικής, κ. Αθανάσιος Μπαδέκας. «Η αναγκαιότητα για να γίνει αυτή η εξειδίκευση, ήταν η μεγάλη πληθώρα των τραυματισμών και παθήσεων που χρειαζόταν κάποια εξειδίκευση, καθώς η αντιμετώπιση αυτών έχει δυσκολίες και ιδιαιτερότητες» λέει ο κ. Μπαδέκας για να αναφέρει:

«Ο άκρος πόδας και η ποδοκνημική είναι το κομμάτι του σώματος που αποτελείται από τα πιο πολλά οστά και έχει τους πιο πολύπλοκους συνδέσμους και τένοντες, οι οποίοι, ουσιαστικά, ρυθμίζουν την κίνηση του σώματος. Δηλαδή τον τρόπο που βαδίζουμε».

Η παιδική ηλικία…

«Τα παιδιά αρχίζουν από μικρή ηλικία να βαδίζουν σε μια ευρεία βάση στήριξης, γι αυτό τα πόδια τους τα έχουν σε απαγωγή , -πάνε προς τα έξω-, για να έχουν μεγαλύτερη σταθερότητα βάδισης. Με το χρόνο, οι κινητικές τους δεξιότητες αναπτύσσονται.

Τα πιο συχνά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γονείς και τα παιδιά στην παιδική ηλικία αφορούν προβλήματα σε σχέση με τη μορφολογία του ποδιού, όπως:

►Πλατυποδία: Υπάρχει έλλειψης της ποδικής καμάρας. Μέχρι την ηλικία των 4 ετών ,τα παιδιά έχουν πλατυποδία γιατί δεν έχει αναπτυχθεί η ποδική καμάρα. «Μας ενδιαφέρει κυρίως , εάν  η φτέρνα του παιδιού πάει προς τα έξω ή προς τα μέσα (βλαισότητα ή ραιβότητα) σε συνδυασμό με την πλατυποδία. Αυτό είναι κάτι που χρειάζεται παρακολούθηση. 

Ενδιαφέρον είναι επίσης, εάν η πλατυποδία είναι εύκαμπτη ή δύσκαμπτη» λέει ο κ. Μπαδέκας, σημειώνοντας πως η πλατυποδία, διορθώνεται με συντηρητικές μεθόδους, ειδικά πέλματα που γίνονται μετά από πελματογράφημα ή λήψη προπλάσματος. Στο σημείο αυτό ο κ. Μπαδέκας επισημαίνει πως «στην Ελλάδα υπάρχει  υπερσυνταγογράφηση ορθοπεδικών παπουτσιών η οποία δεν χρειέζεται. 

Μάλιστα, δημιουργούσαν προβλήματα κυρίως στα παιδιά, αλλά και γενικότερα. Τα κάτω άκρα χρειάζονται μια σωστή ανατομική θέση , χωρίς να τα εγκλωβίζουμε»

►Κοιλοποδία: Σπάνια υπάρχει και είναι το αντίθετο της πλατυποδίας. Δηλαδή υπάρχει πολύ υψηλή ποδική καμάρα. Σ αυτή την περίπτωση παρατηρούμε, αν υπάρχουν δυσλειτουργίες στη βάδιση, αν πέφτει το παιδί, αν δεν μπορεί να περπατήσει σωστά, και αν υπάρχουν κάποιες παραλλαγές στη βάδιση νευρολογικές παθήσεις και μεταταρσαλγία

►Υπάρχουν παιδιά που βαδίζουν στις μύτες των ποδιών και αυτό πολλές φορές οφείλεται στον ρικνό-σφιχτό αχίλλειο τένοντα. Δηλαδή, ο αχίλλειος τένοντας με την γαστροκνημία δεν αναπτύσσονται σωστά, συσπώνται, και το παιδάκι, ή αργότερα ο ενήλικας περπατάει στις μύτες των ποδιών.

Στην εφηβεία..

Μεγαλώνοντας τα παιδιά , ενδεχομένως να παρουσιάσουν παθήσεις όπως είναι η σπαστική πλατυποδία. Που σημαίνει, πως όταν αναπτύσσονται τα οστά μπορεί το ένα κόκαλο να κολλήσει με το άλλο και να δημιουργήσει κάποιες παραμορφώσεις και συσκολία στην βάδιση. 

Υπάρχουν συγγενείς παραμορφώσεις όπως είναι κάποιες γαμψοδακυλίες, ενωμένα δάκτυλα, υπεράριθμα δάκτυλα, προβλήματα που όταν διαγνωστούν θεραπεύονται. Κι όσο πιο νωρίς τόσο καλύτερα- είναι η επισήμανση του κ. Μπαδέκα..

Οι γυναίκες και τα…κότσια...

Στην ενήλικο ζωή , κυρίως τις γυναίκες, αυτό που κυρίως απασχολεί από τα κάτω άκρα είναι το κότσι. 

Η αναλογία ανδρών προς γυναικών είναι περίπου 1 προς το 9. «Ποια είναι η αιτία που δημιουργεί το κότσι δεν το γνωρίζουμε ακριβώς. Ενοχοποιούνται, η κληρονομικότητα και το στενό παπούτσι. Σε έρευνα που έγινε στον Κινεζικό πληθυσμό, όπου δεν φορούσαν τότε παπούτσια, απεδείχθη ότι δεν είχαν καθόλου κότσια» αναφέρει ο κ. Μπαδέκας, συμπληρώνοντας πως , πολλές φορές το κότσι, συνδυάζεται με παραμορφώσεις των δακτύλων, όπου το ένα δάκτυλο επικάθεται πάνω στο άλλο ή και το δεύτερο , ακόμη και το τρίτο.

Αν πρέπει να αφαιρεθεί το κότσι; 

«Δεν είναι μόνο κοσμητικοί οι λόγοι που οδηγείται ο έχων το κότσι στο χειρουργείο. Οι λόγοι είναι, το ότι με την παραμόρφωση που κάνει ο βλαισός μέγας δάκτυλος, πονάει το πόδι και πολλές φορές δημιουργείται αστάθεια και πόνος στη βάδιση . Η θεραπεία για το κότσι είναι κυρίως χειρουργική. 

Όμως, η χειρουργική θεραπεία έχει τις παραμέτρους της. Το θέμα δεν είναι μόνο να κόψουμε και να βγάλουμε την εξόστωση (το μέρος που προεξέχει), θα πρέπει να εξισορροπήσουμε τους τένοντες, ώστε να έχουμε μία σωστή θέση του ποδιού, μακροχρόνια, γιατί εάν δεν γίνει εξισορρόπηση των τενόντων και αν δεν ευθειαστεί και οστικά το πρώτο δάκτυλο, τότε είναι πολύ πιθανό μετά από ένα δύο χρόνια να εμφανιστεί η ίδια κατάσταση».

 Στην ηλικία των 50-60 χρόνων, η πλατυποδία χρειάζεται χειρουργική παρέμβαση. Υπάρχουν οι τενοντίτιδες του αχιλλείου που είναι πάρα πολλές, οι αρθρίτιδες που είναι στον αστράγαλο, στην ποδοκνημική και μπορεί να οδηγήσουν στον άνθρωπο στο να έχει  πολύ μεγάλο πόνο στη βάδιση, σε ανώμαλο έδαφος ή ανεβοκατέβασμα σκαλιών. 

Οι παθήσεις αυτές αντιμετωπίζονται» λέει ο κ. Μπαδέκας, για να επισημάνει, πως

«Όσο πιο σωστά βαδίζουμε, τόσο "αποφορτίζουμε"- δεν έχουμε πολλά φορτία- στο γόνατο, ή στο ισχίο μας, συνεπώς δεν τα επιβαρύνουμε».

Ισοσκελία ή ανισοσκελία;

Πολλές φορές δημιουργούνται προβλήματα στη μέση ή στο ισχίο από ανισοσκελία. Το ένα ημιμόριο του σώματος δεν είναι ίδιο με το άλλο. Πρέπει να μετρούμε τα άκρα, ώστε να διαπιστώσουμε αν υπάρχει ανισοσκελία, καθώς εάν η διαφορά των δύο άκρων, είναι πάνω από 1,5 εκατοστό, μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα. 

Μερικοί ερευνητές λένε ότι και πάνω από 1 εκατοστό δημιουργεί προβλήματα στο άτομο (συχνά διαστρέμματα, οσφυαλγία κ. λ. π). Στον αθλητή ακόμη και τα χιλιοστά παίζουν ρόλο.

Τα τακούνια στις γυναίκες.

Έχουν ενοχοποιηθεί για πολλές παθήσεις. Όμως, όπως αναφέρει ο κ. Μπαδέκας, υπάρχουν παθήσεις όπου το φλάτ (επίπεδο) παπούτσι είναι χειρότερο, καθώς δημιουργεί μια τάση στον αχίλλειο τένοντα και στην γαστροκνημία η οποία πολλές φορές είναι επώδυνη και δημιουργεί τραυματισμούς. «Τακούνι μέχρι 4-5 εκατοστά, δεν δημιουργεί προβλήματα. 

Προβλήματα δημιουργεί η στενή φόρμα του παπουτσιού μπροστά στα δάκτυλα». 

Η συμβουλή του Ορθοπαιδικού κ. Αθανάσιου Μπαδέκα είναι: Να προτιμούμε παπούτσια με σκληρή σόλα , η οποία παίρνει τα φορτία και δεν τα παίρνει το πόδι μας. Επίσης, τα κλειστά παπούτσια καλό είναι να έχουν ένα πολύ μαλακό τελείωμα για να μη τρίβονται στον αχίλλειο τένοντα και δημιουργούνται τέτοιου είδους προβλήματα. 

Καλό είναι το παπούτσι να έχει και ένα υποστηρικτικό της ποδικής καμάρας από τη μέσα πλευρά και ευρεία θαλάμη στα δάκτυλα μπροστά».

Καινοτομία..

Ο κ. Αθανάσιος Μπαδέκας, στην Ελλάδα προχώρησε σε επέμβαση που αφορά τη θεραπεία της οστεοαθρίτιδας, στην ποδοκνημική. (αστράγαλο, κάτω άκρα). Πρόκειται για την αρθροπλαστική της ποδοκνημικής. 

Η τεχνική της είναι πολύ απαιτητική , τεχνική η οποία δίνει λύσεις στην οστεοαρθρίτιδα, τη ρευματοειδή αρθρίτιδα και στη μετατραυματική αρθρίτιδα του αστραγάλου, χωρίς να περιορίζει την κίνηση.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Χ ΜΠΑΔΕΚΑΣ

ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟΣ ΤΡΑΥΜΑΤΙΟΛΟΓΟΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ

FOOT & ANKLE FELLOWSHIP, USA