Ο Θόλος της Αθηνάς Προναίας Δελφών

ΕΠΙΜ.ΚΕΙΜΕΝΟΥ – ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ. ΘΑΝΟΣ ΕΥΘΥΜΕΡΟΣ

Ο Θόλος της Αθηνάς Προναίας είναι το πιο γνωστό και αναγνωρίσιμο μνημείο των Δελφών. 

Οικοδόμημα επιβλητικό, βρίσκεται στο ιερό της Αθηνάς Προναίας, μεταξύ του νεότερου ναού της θεάς και του Θησαυρού των Μασσαλιωτών. 

Παραδόξως η αρχαιολογική και ιστορική έρευνα δεν μπόρεσε να προσδιορίσει τη χρήση του αριστουργήματος αυτού της αρχιτεκτονικής των κλασικών χρόνων (380 πΧ περίπου).
Εικάζεται πως είναι αφιερωμένος σε κάποια χθόνια θεότητα. 

Τον Θόλο κατασκεύασε ο αρχιτέκτονας Θεόδωρος από την Φωκίδα ή ίσως την Φώκαια.
Ο Θόλος έχει στοιχεία από όλους τους αρχιτεκτονικούς ρυθμούς. 

Έχει 20 δωρικούς κίονες στο εξωτερικό περιστύλιο και ζωοφόρο που κοσμείται με σκηνές από την Κενταυρομαχία και την Αμαζονομαχία.  

 Οι συμπαγείς τοίχοι του κυκλικού σηκού επιστέφονται από ζωφόρο δωρικού ρυθμού με ανάγλυφες μικρές μετόπες. 
Στο εσωτερικό του υπήρχαν 10 ημικίονες κορινθιακού ρυθμού.

Το κτίσμα στηρίζεται σε κρηπίδωμα με τρεις βαθμίδες. Είναι πολύχρωμο κτίσμα γιατί χρησιμοποιήθηκαν υλικά διαφόρων χρωμάτων, όπως πεντελικό και παριανό μάρμαρο, μαυριδερός ελευσίνιος ασβεστόλιθος και άλλα υλικά. 

Από την μαρμάρινη οροφή έχουν σωθεί ορισμένα διακοσμητικά στοιχεία. 

Για τη στέγη υπάρχουν πολλές απόψεις. Επικρατέστερη σήμερα θεωρείται η άποψη της κωνικής στέγης της οποίας τα διακοσμητικά ανάγλυφα αφαιρέθηκαν από τους χριστιανούς τους επόμενους αιώνες.

Το 1938 έγινε μερική αναστήλωση του Θόλου, ενώ πολλά αρχιτεκτονικά μέλη και άλλα σωζόμενα τμήματα από τον διάκοσμο έχουν συντηρηθεί και εκτίθενται στο Μουσείο των Δελφών.

Οι επισκέπτες των Δελφών, όπως συμβαίνει άλλωστε και σήμερα, οι οποίοι έφταναν στο Μαντείο από την Αττική και τη Βοιωτία αντίκρυζαν αρχικά το ιερό της Αθηνάς. 

Έχει θεωρηθεί το προσωνύμιο << προναία>> επειδή η θεά λατρευόταν  
<<προ του ναού του Απόλλωνος>>.

Βλέποντας το ναό της Αθηνάς προς τα πάνω στη πλαγιά του βουνού φαίνεται ο ναός του Απόλλωνος

ΠΗΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ. odysseus.culture.gr