ΑΘΗΝΑ - Η οδός Αθηνάς τότε και σήμερα

του Γιώργου Κόκουβα «Ο δρόμος, η Αθηνάς, έχει πολλά οινομαγειρεία και πιο πολλά πορνεία, κινηματογράφους για κατ’ ιδίαν ερωτικήν απόλαυση, ξενοδοχεία σκοτεινά για άμεση ερωτική περίθαλψη -κάτι σαν Πρώτων Βοηθειών, να πούμε, ερωτικών- χιλιάδες καφενεία για ημερήσια χαύνωση, το Δημαρχείο κι ένα γραφείο κηδειών αλλοτινών καιρών. Στο δρόμο αυτό κυκλοφορούν εργάτες, μικρέμποροι, αλήτες, πόρνες, τραβεστί, δημοσιογράφοι, επαρχιώτες μαστροποί και χίλιοι δολοφόνοι. Αυτό περίπου είναι το σκηνικό». Έτσι περιέγραφε ο Μάνος Χατζιδάκις την οδό Αθήνας στην εισαγωγή του πονήματός του «Οι Μπαλάντες της οδού Αθηνάς». Προφανώς, η παραπάνω περιγραφή αναφέρεται στην θεατρική εκδοχή του δρόμου, αλλά ο μεγάλος συνθέτης κατάφερε με την επιλογή των λέξεών του να αποδώσει λίγο-πολύ και το πραγματικό κράμα της οδού Αθηνάς, ενός από τους πιο ιστορικούς δρόμους της ελληνικής πρωτεύουσας. Η ιστορία της οδού Αθηνάς Οδός των εμπόρων, οδός των θαυμάτων, κήπος του λαού. Αυτά τα προσωνύμια απέδωσαν οι Αθηναίοι στον δρόμο που οι δημιουργοί τους προόριζαν να γίνει το πιο όμορφο βουλεβάρτο της Αθήνας. Οι συνήθεις ύποπτοι αρχιτέκτονες Κλεάνθης και Σούμπερτ, όταν ακόμη τα ανάκτορα του Όθωνα σχεδιαζόταν να ανεγερθούν στην Ομόνοια αντί του Συντάγματος, φαντάστηκαν την οδό Αθηνάς ως έναν δενδροφυτεμένο κοσμοπολίτικο περίπατο των Αθηναίων από το παλάτι μέχρι την είσοδο της Ακρόπολης, όπου βρισκόταν ο ναός της θεάς Αθηνάς – εξ ου και το όνομα του δρόμου. Στην σημερινή πλατεία Κοτζιά δε, σχεδιάστηκε ο πρώτος κήπος της πόλης, όπου θα ξεκουράζονταν οι περιπατητές. Η αρίθμηση της οδού ξεκινά από το Μοναστηράκι, καθώς στα μέσα του 19ου αιώνα οπότε και διανοίχθηκε, το Μοναστηράκι αποτελούσε το κέντρο της πόλης. Μπορεί λοιπόν τα σχέδια περί ανακτόρων να άλλαξαν, αλλά η Αθηνάς έγινε αμέσως βασική αρτηρία της Αθήνας, συνδέοντας την νέα πόλη με την παλιά, την λαϊκή γειτονιά του Μοναστηρακίου με την πιο αστική περιοχή της τότε Ομόνοιας. Ο δρόμος απέκτησε αμέσως εμπορικό χαρακτήρα και χτίστηκαν διώροφα κτίρια, στον επάνω όροφο των οποίων έμεναν οι έμποροι ενώ στα ισόγεια εξέθεταν την πραμάτεια τους. Προς τα τέλη του 19ου αιώνα, εδραιώθηκε και η Βαρβάκειος Αγορά, χρηματοδοτημένη από τον εθνικό ευεργέτη Ιωάννη Βαρβάκη, ενώ έφτασε ως εκεί ο ηλεκτρικός σιδηρόδρομος αυξάνοντας την εμπορική κίνηση, και τα αγαθά από την Ευρώπη έρχονταν σωρηδόν, τροφοδοτώντας τα καροτσάκια του δρόμου. Ως την δεκαετία του ’30, στην συμβολή Ερμού και Αθηνάς υπήρχε ο Φούρνος του Μπράουν, το μόνο κατάστημα που παρείχε ψωμί και άλλα αγγλικά εδώδιμα. Από εδώ, μάλιστα, όπως αναφέρουν οι συγγραφείς του βιβλίου «Αθήνα: Ιχνηλατώντας την πόλη με οδηγό την Ιστορία και τη Λογοτεχνία», Θ. Γιόχαλας και Τ. Καφετζάκη, ξεκινούσαν τότε ιππήλατες άμαξες πραγματοποιώντας δρομολόγια μέχρι τη Θήβα. Ο χαρακτήρας της οδού Αθηνάς Η αρχιτεκτονική του δρόμου είναι επίσης ενδεικτική του ιδιόμορφου κράματος λούμπεν και αριστοκρατικών στοιχείων: Τα νεοκλασικά που σχεδίασε ο Τσίλερ στάθηκαν πλάι στα λαϊκά διώροφα κτίσματα των εμπόρων, τα αναγεννησιακά κτίρια περιτριγυρίστηκαν από τα πρώτα δημόσια ουρητήρια των Αθηνών, εκκλησίες «εγκλωβίστηκαν» ανάμεσα σε αρ νουβό κατασκευές, το γοητευτικό Δημαρχείο στάθηκε απέναντι από το περίφημο Δημοτικό Θέατρο, που χαρακτηρίστηκε ως το πιο έξοχο της Ελλάδας, μέχρι που ο δήμαρχος Κοτζιάς αποφάσισε τον 20ο αιώνα να το κατεδαφίσει, δίνοντας το όνομά του στην πλατεία όπου δέσποζε ως τότε το κτίριο.

Διαβάστε περισσότερα στο: http://www.in2life.gr/delight/goingout/article/352356/h-odos-athhnas-tote-kai-shmera.html
Πηγή: www.in2life.gr

Του Γιώργου Κόκουβα 

«Ο δρόμος, η Αθηνάς, έχει πολλά οινομαγειρεία και πιο πολλά πορνεία, κινηματογράφους για κατ’ ιδίαν ερωτικήν απόλαυση, ξενοδοχεία σκοτεινά για άμεση ερωτική περίθαλψη -κάτι σαν Πρώτων Βοηθειών, να πούμε, ερωτικών- χιλιάδες καφενεία για ημερήσια χαύνωση, το Δημαρχείο κι ένα γραφείο κηδειών αλλοτινών καιρών. 

Στο δρόμο αυτό κυκλοφορούν εργάτες, μικρέμποροι, αλήτες, πόρνες, τραβεστί, δημοσιογράφοι, επαρχιώτες μαστροποί και χίλιοι δολοφόνοι. Αυτό περίπου είναι το σκηνικό». Έτσι περιέγραφε ο Μάνος Χατζιδάκις την οδό Αθήνας στην εισαγωγή του πονήματός του «Οι Μπαλάντες της οδού Αθηνάς». 

Προφανώς, η παραπάνω περιγραφή αναφέρεται στην θεατρική εκδοχή του δρόμου, αλλά ο μεγάλος συνθέτης κατάφερε με την επιλογή των λέξεών του να αποδώσει λίγο-πολύ και το πραγματικό κράμα της οδού Αθηνάς, ενός από τους πιο ιστορικούς δρόμους της ελληνικής πρωτεύουσας. 

Η ιστορία της οδού Αθηνάς  

Οδός των εμπόρων, οδός των θαυμάτων, κήπος του λαού. Αυτά τα προσωνύμια απέδωσαν οι Αθηναίοι στον δρόμο που οι δημιουργοί τους προόριζαν να γίνει το πιο όμορφο βουλεβάρτο της Αθήνας. 

Οι συνήθεις ύποπτοι αρχιτέκτονες Κλεάνθης και Σούμπερτ, όταν ακόμη τα ανάκτορα του Όθωνα σχεδιαζόταν να ανεγερθούν στην Ομόνοια αντί του Συντάγματος, φαντάστηκαν την οδό Αθηνάς ως έναν δενδροφυτεμένο κοσμοπολίτικο περίπατο των Αθηναίων από το παλάτι μέχρι την είσοδο της Ακρόπολης, όπου βρισκόταν ο ναός της θεάς Αθηνάς – εξ ου και το όνομα του δρόμου. 

Στην σημερινή πλατεία Κοτζιά δε, σχεδιάστηκε ο πρώτος κήπος της πόλης, όπου θα ξεκουράζονταν οι περιπατητές. 

Η αρίθμηση της οδού ξεκινά από το Μοναστηράκι, καθώς στα μέσα του 19ου αιώνα οπότε και διανοίχθηκε, το Μοναστηράκι αποτελούσε το κέντρο της πόλης. 

Μπορεί λοιπόν τα σχέδια περί ανακτόρων να άλλαξαν, αλλά η Αθηνάς έγινε αμέσως βασική αρτηρία της Αθήνας, συνδέοντας την νέα πόλη με την παλιά, την λαϊκή γειτονιά του Μοναστηρακίου με την πιο αστική περιοχή της τότε Ομόνοιας. 

Ο δρόμος απέκτησε αμέσως εμπορικό χαρακτήρα και χτίστηκαν διώροφα κτίρια, στον επάνω όροφο των οποίων έμεναν οι έμποροι ενώ στα ισόγεια εξέθεταν την πραμάτεια τους. Προς τα τέλη του 19ου αιώνα, εδραιώθηκε και η Βαρβάκειος Αγορά, χρηματοδοτημένη από τον εθνικό ευεργέτη Ιωάννη Βαρβάκη, ενώ έφτασε ως εκεί ο ηλεκτρικός σιδηρόδρομος αυξάνοντας την εμπορική κίνηση, και τα αγαθά από την Ευρώπη έρχονταν σωρηδόν, τροφοδοτώντας τα καροτσάκια του δρόμου. 

Ως την δεκαετία του ’30, στην συμβολή Ερμού και Αθηνάς υπήρχε ο Φούρνος του Μπράουν, το μόνο κατάστημα που παρείχε ψωμί και άλλα αγγλικά εδώδιμα. 

Από εδώ, μάλιστα, όπως αναφέρουν οι συγγραφείς του βιβλίου «Αθήνα: Ιχνηλατώντας την πόλη με οδηγό την Ιστορία και τη Λογοτεχνία», Θ. Γιόχαλας και Τ. Καφετζάκη, ξεκινούσαν τότε ιππήλατες άμαξες πραγματοποιώντας δρομολόγια μέχρι τη Θήβα. 

Ο χαρακτήρας της οδού Αθηνάς 

Η αρχιτεκτονική του δρόμου είναι επίσης ενδεικτική του ιδιόμορφου κράματος λούμπεν και αριστοκρατικών στοιχείων: 

Τα νεοκλασικά που σχεδίασε ο Τσίλερ στάθηκαν πλάι στα λαϊκά διώροφα κτίσματα των εμπόρων, τα αναγεννησιακά κτίρια περιτριγυρίστηκαν από τα πρώτα δημόσια ουρητήρια των Αθηνών, εκκλησίες «εγκλωβίστηκαν» ανάμεσα σε αρ νουβό κατασκευές, το γοητευτικό Δημαρχείο στάθηκε απέναντι από το περίφημο Δημοτικό Θέατρο, που χαρακτηρίστηκε ως το πιο έξοχο της Ελλάδας, μέχρι που ο δήμαρχος Κοτζιάς αποφάσισε τον 20ο αιώνα να το κατεδαφίσει, δίνοντας το όνομά του στην πλατεία όπου δέσποζε ως τότε το κτίριο.

ΠΗΓΗ. in2life.gr