H Γερμανίδα καγκελάριος προωθεί συμφέροντα Γερμανικών πολυεθνικών που
διέλυσαν ευρωπαϊκές οικονομίες στο πέρασμά τους. Ο ρόλος του
Αθανασόπουλου και η ΔΕΗ. Σε αρκετές από τις επίσημες επισκέψεις της, τα στελέχη της RWE έχουν προνομιακή θέση ανάμεσα στους επιχειρηματίες που συνοδεύουν τέτοιου είδους αποστολές στο εξωτερικό. Καθώς η ευρωπαϊκή ένωση ασκούσε διαρκώς πιέσεις για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και την ιδιωτικοποίηση των μονάδων παραγωγής και των δικτύων διανομής η Γερμανίδα καγκελάριος ήταν πάντα παρούσα για να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες που ανοίγονταν.
Παρόμοια στάση βέβαια είχαν κρατήσει και αρκετοί από τους προκατόχους της Μέρκελ, οι οποίοι είδαν το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, σαν ένα λαμπρό πεδίο για την προώθηση των γερμανικών εταιρειών παραγωγής ενέργειας.
Η RWE ήταν ένας από τους μεγάλους ωφελημένους των μαζικών ιδιωτικοποιήσεων που επιβλήθηκαν στις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ μετά το 1989 αλλά και της πολιτικής απορρύθμισης που επέβαλε η ΕΕ στις χώρες μέλη της. Η εταιρεία πάντως ξεκίνησε δυναμικά εντός των τειχών, όταν μετά την ενοποίηση των δυο Γερμανιών ανέλαβε το δίκτυο ηλεκτροδότησης της Αν. Γερμανίας. Ήταν η εποχή που η διαβόητη Τρόιχαντ, η εταιρεία που ανέλαβε την εκποίηση της δημόσιας περιουσίας της Αν. Γερμανίας, κατηγορούνταν για σειρά σκανδάλων αλλά και ξεπούλημα επιχειρήσεων που βύθισαν την τοπική οικονομία σε αρκετές περιοχές της Γερμανίας. Η RWE αγόρασε τότε τρεις μονάδες από την Τρόιχαντ όπου σύμφωνα με το νόμο μπορούσε να ελέγχει το πλειοψηφικό πακέτο με το 51%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η απορύθμιση και ιδιωτικοποίηση της γερμανικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας έφερε τόσο καταστροφικά αποτελέσματα σε αρκετές περιοχές της χώρας ώστε τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε εξέλιξη μια διαδικασία επανεθνικοποίησης (για την ακρίβεια επαναδημοτικοποίησης) αρκετών υπηρεσιών που σχετίζονται με την παραγωγή και την διανομή της ηλεκτρικής ενέργειας. Αρκετοί δήμοι μάλιστα συνασπίστηκαν σε κοινοπραξίες και κατάφεραν να εξαγοράσουν τα πλειοψηφικά πακέτα μεγάλων ιδιωτικών εταιρειών όπως η Steag.
Η RWE πάντως έκανε τα πιο επιθετικά της ανοίγματα στη λεγόμενη οικονομική σφαίρα επιρροής της Γερμανίας. Πάντα με τη βοήθεια και ισχυρές πιέσεις της Καγκελαρίας εισήλθε δυναμικά στην αγορά της Πολωνίας όταν ιδιωτικοποιήθηκε η δημόσια επιχείρηση ηλεκτρισμού. Στην Τσεχία η είσοδος της θυγατρικής της RWE στο φυσικό αέριο το 1992 αποτέλεσε την μεγαλύτερη μέχρι τότε ιδιωτικοποίηση μετά την πτώση του λεγόμενου σοσιαλιστικού καθεστώτος της Πράγας. Η είσοδος στην αγορά της Ουγγαρίας έγινε το 1995 όταν ξεπουλήθηκε όλος ο τομέας ηλεκτροπαραγωγής
Σε όλες αυτές τις κινήσεις η RWE μπορούσε να χρησιμοποιεί την καγκελαρία σαν πολιορκητικό κριό. Στην περίπτωση της Μέρκελ όμως, όπως φαίνεται, αναπτύχθηκε μια ειδική σχέση – μια σχέση η οποία ενδεχομένως να αναγκάζει τώρα την Καγκελάριο να ρίξει ακόμη περισσότερο βάρος υπέρ της εταιρείας.
Μέσα πόλεμος έξω έρωτας
Το φλερτ της Μέρκελ με τη συγκεκριμένη εταιρεία είχε ξεκινήσει πριν ακόμη την εκλογή της στην Καγκελαρία. «Οι εταιρείες ηλεκτρισμού θα είναι κερδισμένοι από ενδεχόμενη εκλογική νίκη της Μέρκελ» ήταν ο χαρακτηριστικός τίτλος τηλεγραφήματος του πρακτορείου Reuters το Σεπτέμβριο του 2009, το οποίο ανέφερε συγκεκριμένα την RWE και την EONG.DE. Οι ελπίδες βέβαια των δυο εταιρειών εστιάζονταν τότε στην πυρηνική ενέργεια, την οποία η Μέρκελ υποσχόταν να στηρίξει με κάθε μέσο. Όταν λοιπόν, μετά το δυστύχημα στην Φουκουσίμα της Ιαπωνίας, η καγκελάριος αποφάσισε απροειδοποίητα να διατάξει το κλείσιμο αρκετών πυρηνικών αντιδραστήρων και να εγκαταλείψει σταδιακά την ηλεκτροπαραγωγή από πυρηνική ενέργεια τα στελέχη της RWE εξοργίστηκαν. Η εταιρεία απείλησε με νομικές διώξεις και στους διαδρόμους του Βερολίνου ξέσπασε πόλεμος ανάμεσα σε κυβερνητικά στελέχη και το λόμπι της πυρηνικής ενέργειας.
Η μάχη αυτή όμως δεν φαίνεται να επηρεάζει ούτε κατ’ ελάχιστον τη συνεργασία των δυο πλευρών στο εξωτερικό. Για την ακρίβεια η Μέρκελ έχει τώρα πολλούς περισσότερους λόγους να χρησιμοποιήσει την γεωπολιτική ισχύ του Βερολίνου για να εξασφαλίσει ευνοϊκά συμβόλαια για εταιρείες όπως η RWE και έτσι να χρυσώσει το χάπι για την οικονομική ζημιά που προκάλεσε.
Σε αυτό το πλαίσιο αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον η πρόσφατη τοποθέτηση του πρώην προέδρου της ΔΕΗ κ. Τάκη Αθανασόπουλου ως επικεφαλής του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων – θέση την οποία κατείχε ο παραιτηθείς κ. Κουκιάδης.
Όπως είχε αποκαλύψει πριν από μερικά χρόνια η εφημερίδα Ελευθεροτυπία «το 2007 η Αγκελα Μέρκελ είχε ασκήσει πίεση για το θέμα της ΔΕΗ στην κυβέρνηση Καραμανλή, που τελικά είχε δώσει το πράσινο φως για να υπογραφεί, σχεδόν εν κρυπτώ, μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ RWE και ΔΕΗ. Ο τότε διευθύνων σύμβουλος, Τ. Αθανασόπουλος (που συγκαλούσε το δ.σ. σε ξενοδοχεία, για να μην τους διακόπτει η ΓΕΝΟΠ- ΔΕΗ), είχε προχωρήσει και σε συγκεκριμένες συμφωνίες».
Σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής η ΔΕΗ θα μετέφερε στη γερμανική εταιρεία το 51% κάθε νέου πρότζεκτ. Παράλληλα μέσω της RWE θα συμμετείχε και στην κατασκευή του αγωγού Ναμπούκο, με τον οποίο η Δύη και κυρίως η Ουάσινγκτον φιλοδοξούσαν να χτυπήσουν την ενεργειακή παρουσία της Ρωσίας στην Ευρώπη.
Η κίνηση αυτή είχε προκαλέσει έκπληξη ακόμη και σε παράγοντες της αγοράς που χαρακτήριζαν τη συμφωνία «λεόντειο» – φυσικά με μεγάλο κερδισμένο τη γερμανική εταιρεία. Χαρακτηριστικό ήταν τότε το σχόλιο της εφημερίδας το Βήμα: «Έγκυροι ενεργειακοί αναλυτές αναρωτιούνται τι αντοχές και, κυρίως, τι λόγο έχει ο κ. Αθανασόπουλος να υποστηρίζει με τέτοιο πάθος μια στρατηγική συνεργασία που θα φέρει μεγάλα βάσανα στον ίδιο αλλά και ελάχιστα θα αποφέρει στη ΔΕΗ, αφού θα προσδώσει κυρίαρχο ρόλο στη RWE». Η πιο συνηθισμένη υπόθεση, συνέχιζε η εφημερίδα «είναι ότι ο κ. Αθανασόπουλος υλοποιεί κάποια δέσμευση της χώρας μας έναντι της Γερμανίας, αλλά αυτό μένει να αποδειχθεί».
Καθώς ο άνθρωπος που πρωτοστατούσε στα σχέδια εισόδου της RWE στην ελληνική αγορά βρίσκεται τώρα στο πηδάλιο του ταμείου ιδιωτικοποιήσεων αρκετοί αναρωτιούνται αν θα πρέπει να αναμένεται ένα νέο φλερτ με τη Γερμανική εταιρεία. Το παράδοξο της υπόθεσης βέβαια είναι ότι στο παρελθόν ο Αθανασόπουλος είχε ταχθεί κατά της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ. Τον Ιούνιο του 2009 σημείωνε ότι η ΔΕΗ «πρέπει να παραμείνει στον έλεγχο του κράτους για να έχει η χώρα μας μια ισχυρή επιχείρηση που θα αποτελεί «ασπίδα» σε κάθε ενεργειακή κρίση και για να εξασφαλίζεται ο ενεργειακός εφοδιασμός της χώρας με επάρκεια, ανταγωνιστικές τιμές και σεβασμό στο περιβάλλον».
Οι καιροί και οι άνθρωποι αλλάζουν και το ερώτημα είναι αν συμβαίνει το ίδιο και με τα συμφέροντα και τις βλέψεις των γερμανικών κολοσσών της ηλεκτρικής ενέργειας.
Άρης Χατζηστεφάνου
Επίκαιρα Ιούλιος 2012
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου