Σπάνια οικοσυστήματα και καταφύγια άγριας ζωής, 16 παραδοσιακοί οικισμοί, μνημεία και καλαίσθητα γεφύρια είναι η κληρονομιά του Ανατολικού Ζαγορίου, συν το διαμάντι του εθνικού δρυμού της Πίνδου.
Λένε ότι το τοπίο διαμορφώνει τον άνθρωπο. Πώς να είναι οι κάτοικοι του Ανατολικού Ζαγορίου, αν όχι γεμάτοι αποχρώσεις στην ψυχή, όμοιες με των γύρω βουνοκορφών; Πώς να μην είναι διάφανο το βλέμμα τους σαν το τρεχούμενο νερό που σιγοτραγουδάει κάτω από τα παράθυρά τους; Ανθρωποι που μεγάλωσαν βαδίζοντας πάνω σε γεφύρια που ενώνουν τα σπίτια τους.
Ο οργανωμένος τουρισμός και τα προγράμματα χρηματοδότησης ξενοδοχειακών μονάδων δεν τους άγγιξαν. Ο χρόνος εδώ κυλάει αρμονικά.
Τα χέρια είναι ακόμη ροζιασμένα από την ενασχόληση με το χώμα και τα ζώα. Οι πολλοί απάτητοι δρόμοι οδηγούν σε τόπους απρόβλεπτης ομορφιάς και ενέργειας. Κρυμμένη μέσα στα βουνά, η Βωβούσα, σε υψόμετρο 1.000, γίνεται θησαυρός στη μνήμη του επισκέπτη της.
Ο ποταμός Αώος χωρίζει το χωριό στα δύο, όμως ένα μονότοξο, παμπάλαιο γεφύρι, χτισμένο στην καρδιά του χωριού, το επανασυνδέει.
Το Μουσείο Υδροκίνησης έχει εκθέματα έναν παλιό νερόμυλο, νεροτριβείο, μαντάνι (μηχανή που στεγανοποιούσε τα βαριά ρούχα, π.χ. τις κάπες) και νεροπρίονο (μηχανή που επεξεργάζεται το ξύλο με την κίνηση του νερού). Τα εκθέματα λειτουργούν κανονικά. Το μουσείο είναι μονίμως ανοιχτό και έχει ελεύθερη είσοδο.
Ενα αλπικό σκηνικό σχηματίζεται από τα φιόρδ της τεχνητής λίμνης των πηγών του Αώου. Από εδώ, οδηγώντας προς το Φλαμπουράρι, ο δρόμος «βουτάει» μέσα σε ιαματικά σφένδαμα, ρόμπολα, καστανιές και οξιές για περίπου 7 χλμ., όπου το τοπίο αλλάζει σε δάσος μαύρης πεύκης και ελάτης.
Το Φλαμπουράρι «σκαρφαλώνει» στην πλαγιά του όρους Τσούκα Ρόσα.
Οι 90 κάτοικοί του καταπιάνονται με την υλοτομία, τη γεωργία, την κτηνοτροφία.
Ο Ηπειρώτης περιηγητής του 19ου αιώνα Ι. Λαμπρίδης περιέγραφε ως «κατάρρυτον και κατάφυτον» το Γρεβενίτι - κεφαλοχώρι για περίπου τριακόσια χρόνια του Βλαχοζάγορου (τμήμα του Ζαγορίου που κατοικείται από Βλάχους). Οσπρια, πέστροφες και μέλι είναι μερικά από τα καλούδια του τόπου.
Νοτιότερα, στο Τρίστενο, υπάρχει ένας παλιός νερόμυλος, όπου μέχρι πριν από δύο χρόνια οι χωριανοί άλεθαν το σιτάρι και το καλαμπόκι τους.
Στην πλατεία του Τρίστενου, ο τόπος μοσχοβολάει μεθυστικά από το ρετσίνι του τεράστιου κέδρου -απροσδιόριστης ηλικίας-, που υψώνεται πίσω από τον Αη Γιώργη.
Η εκκλησία περιτριγυρίζεται από ένα πολυκάμαρο χαγιάτι, ενώ μέσα στα πυκνά κλαδιά ενός γερο-πλάτανου κρύβεται το καμπαναριό της.
Στο πρώτο χιλιόμετρο του ασφαλτοστρωμένου δρόμου από το Γρεβενίτι προς τις πηγές του Αώου, το ξύλινο τραπέζι του πικνίκ είναι το σημάδι ότι φτάσατε στη μικρή λίμνη με τα νούφαρα. Πρόκειται ουσιαστικά για μία από τις πηγές του Βάρδα, παραποτάμου του Αράχθου.
Εξι χιλιόμετρα βορειότερα από το Γρεβενίτη, το πευκοδάσος «διαδέχονται» πλαγιές καλλιεργημένες με αμπέλια, που είναι η κύρια πηγή εσόδων της Μονής Βούτσα.
Στο μοναστήρι του 7ου αιώνα, οι προκομμένοι μοναχοί περιποιούνται το μετσοβίτικο, ξυλόγλυπτο εσωτερικό, τους ανθόκηπους, τη φάρμα και τη λίμνη. Εδώ μεγαλώνουν ζαρκάδια, αγριοκάτσικα...
Η Δόλιανη είναι ένα ακόμη λιθόστρωτο χωριό με πετρόχτιστες κρήνες και μεγάλη πλατεία, που δείχνει την όρεξη των κάποτε τριακοσίων ντόπιων για πανηγύρια και κοινωνικές συναναστροφές. Σήμερα δεν αριθμούν πάνω από εξήντα οι Δολιανίτες που συνεχίζουν να διατηρούν τη ζωντάνια τους όταν αντικρίζουν επισκέπτη.
ΚΕΙΜΕΝΟ : ΜΑΡΩ ΚΟΥΡΗ
ΠΗΓΗ. 1. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
2. google
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου