Του Δημήτρη Ασιθιανάκη
Είναι πολλές φορές που κάνουμε αυτή την κουβέντα με μαθητές μου αλλά και φίλους της φωτογραφίας, για το ποιες είναι οι βασικές επιλογές όσο αφορά την ρύθμιση του διαφράγματος στην φωτογραφική μηχανή.
Δεν θα βαρεθώ ποτέ να λέω ότι συνήθως θεωρούμε λανθασμένα το διάφραγμα σαν έναν από τους παράγοντες της έκθεσης στην φωτογραφία στο περίφημο τρίγωνο της έκθεσης (που ξεχνάει τον παράγοντα Φως).
Έτσι χιλιάδες άρθρα, βιβλία και βίντεο στο διαδίκτυο θεωρούν ότι η επιλογή του διαφράγματος κυρίως καθορίζει το πόσο φως θα πέσει επάνω στον αισθητήρα μας.
Δεν βαριούνται να λένε και να γράφουν ότι η επιλογή του διαφράγματος καθορίζει πόσο φως θα περάσει μέσα από τον φακό μας, πόσο φως θα φτάσει μέσα από τον φακό μας στον ψηφιακό αισθητήρα της μηχανής μας. Χαίρω πολύ!
Όμως η ρύθμιση του διαφράγματος θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει κυρίως για άλλες παραμέτρους του φωτογραφικού αποτελέσματος και όχι τόσο για τον καθορισμό της φωτεινότητας μιας φωτογραφίας.
Μια συνηθισμένη κλίμακα διαφραγμάτων
Ας το ξαναγράψω για μια ακόμη φορά αναλυτικά μιας και είχα πρόσφατα σχετικές απορίες που στάλθηκαν από φίλους στο facebook.
Ο τρόπος που ένας φωτογράφος επιλέγει το διάφραγμα είναι απλός.
Ή επιλέγουμε ανοιχτά διαφράγματα, και για να τα αναφέρουμε, δηλαδή διάφραγμα f1 – f1,4 – f2 – f2,8 – f4 – f5,6 ώστε να έχουμε μικρό βάθος πεδίου και μεγάλο μπόκε.
Ή επιλέγουμε κλειστά διαφράγματα δηλαδή f11 – f16 – f22 – f32 – f45 ώστε να έχουμε μεγάλο βάθος πεδίου και μικρό μπόκε.
Ανοιχτό διάφραγμα – Μικρό βάθος πεδίου – Έντονο μπόκε
Ή επιλέγουμε μεσαία διαφράγματα που ανάλογα με τον φακό κινούνται στην περιοχή ανάμεσα στο f5,6 – f8 – f11 ώστε να πετύχουμε την μέγιστη φωτογραφική ποιότητα αφού σε αυτή την περιοχή διαφραγμάτων συνήθως οι φακοί έχουν το “sweet spot”, το σημείο δηλαδή, την επιλογή διαφράγματος που αποδίδει το ποιοτικότερο φωτογραφικό τους είδωλο.
Δεν έχουμε άλλους τρόπους να διαλέξουμε διάφραγμα. Αν αλλάζουμε διάφραγμα με σκοπό να ρυθμίσουμε την έκθεση και το πόσο φως θα πέσει επάνω στον ψηφιακό μας αισθητήρα τότε κάνουμε λάθος γιατί ρυθμίζοντας έτσι την φωτεινότητα θα ρυθμίσουμε χωρίς να το θέλουμε και το βάθος πεδίου, αλλά θα καθορίσουμε και την τελική ποιότητα της φωτογραφίας.
Κλειστό διάφραγμα – Μεγάλο βάθος πεδίου – Καθόλου μπόκε
Παλιότερα την εποχή του φιλμ ήταν πιο λογικό το διάφραγμα να συμμετέχει περισσότερο στην ρύθμιση της έκθεσης γιατί το φιλμ που είχαμε στην μηχανή ήταν σταθερής ευαισθησίας και δεν μπορούσε να αλλάζει από φωτογραφία σε φωτογραφία.
Έτσι οι συμβιβασμοί που κάναμε ήταν περισσότεροι.
Σήμερα με την δυνατότητα που έχουν οι ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές όσο αφορά την ρύθμιση της ευαισθησίας του ψηφιακού αισθητήρα ο φωτογράφος είναι πιο ελεύθερος να επιλέξει ακριβώς το διάφραγμα που θέλει κυρίως για να διαμορφώσει το προσωπικό του φωτογραφικό ύφος, παρά για τον έλεγχο της έκθεσης.
* Ο Δημήτρης Ασιθιανάκης είναι φωτογράφος, δάσκαλος φωτογραφίας και πρόεδρος του Fotoart.
ΠΗΓΗ. photographyinfo
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου