«Όταν ελευθερωθούμε από τη δυναστεία των τεχνών και τη δυστυχία των καλλιτεχνών»
«Το έχω πει κι άλλες φορές. Η τέχνη πιστοποιεί την αναπηρία μας και ο καλλιτέχνης, αυτός που πραγματοποιεί την τέχνη, συνθέτει ένα ύποπτο είδος πολίτη.
Η πολιτεία από παλιά, μεταχειρίζεται τον καλλιτέχνη για λόγους εθνικούς, πολιτικούς, κομματικούς και μη, και ο καλλιτέχνης εννοεί να υπηρετεί πιστά τους άρχοντες αξιωματούχους, τις παρατάξεις και τα κόμματα που έχουν δύναμη και κυβερνάν τη χώρα, με αντάλλαγμα έναν δρόμο που θα φέρει το όνομά του ή ένα άγαλμα δίχως χέρια, μες στα γεμάτα από κακοποιούς, επικίνδυνα δημόσια πάρκα.
Κι αν πάρει ο καλλιτέχνης τη χάρη μέσα από αυτούς που λέγονται προοδευτικοί, τότε θα εισπράξει και με το παραπάνω την ταλαιπωρία του, όταν με το καλό ή το κακό οι επερχόμενοι γίνουν κατάσταση και φυσικά δεν θα του στερήσουν ούτε το όνομα σε κάποιο δρόμο ούτε και το μαρμάρινο κεφάλι σε κάποιο κήπο δημοσίου ή του λαού αν δεν του πάρουν οι ίδιοι το κεφάλι ως ενοχλητικού.
Διότι βλέπετε, οι καλλιτέχνες μέσα σ’ όλα, έχουν αφέλεια, και υπερβολικό πάθος για αθανασία.
Κοιτάξτε την ιστορία της μουσικής και θα βρείτε μια στρατιά από δούλους, συνθέτες και οργανοπαίχτες, που έχουν εξαίσια συνυπάρξει με άρχοντες δυνάστες, με παρανοϊκούς βασιλιάδες, με δικτάτορες και με ανελεύθερα καθεστώτα.
Πώς είναι δυνατόν τα έργα των κυρίων αυτών να μας φωτίζουν και να μας ενδιαφέρουν; Και ποια είναι η λειτουργία που συντελείται μέσα τους;
Κάτι συμβαίνει διαφορετικό, όχι καθαρό, τόσο σε αυτούς που εκπέμπουν μουσική, όσο και σε εμάς που την αποδεχόμαστε σαν όσια και ιερή.
Κι έτσι μπαίνει το ερώτημα: μήπως η μουσική αποτελεί ένα ηχητικό LSD όπως και η ζωγραφική ένα εικαστικό;» «Μόνο ένας μουσικός θα ήταν δυνατό να ζει ανενόχλητα μέσα σε τόση ανελευθερία και να μπορεί να παίζει ατάραχος το βιολί του.
Γιατί δεν έμαθε κανείς ποτέ και σε κανένα ωδείο, πως όταν βασανίζονται συνάνθρωποι ή οφείλεις συμπαράσταση και όλη σου την προσπάθεια να τον γλυτώσεις ή το φυλάς μέσα σου ή αν δεν μπορείς να κάνεις τίποτα, προσεύχεσαι.
Και αν παίζεις, αν πρέπει να παίζεις το βιολί σου, το παίζεις χωρίς να υποχρεώνεις τον εαυτό σου να θεωρεί πως όλα πάνε όμορφα και ωραία».
«Μιλάω για μουσικούς, αλλά τα ίδια θα έλεγα και για τους γλύπτες, για τους ζωγράφους, τους θεατρίνους, και για όσους φλέγονται να γράψουν στην ταυτότητα την λέξη καλλιτέχνης».
(Μ.Χ. 8/7/1979)
Από τα σχόλια του Μάνου Χατζιδάκι στο Γ' Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας
ΠΗΓΗ. ogdoo.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου