Με παλιούς και νέους «κόφτες» κλιμακώνουν τις πιέσεις και τους πλειστηριασμούς

Βήμα βήμα ενεργοποιείται η νομοθεσία για τον αποκλεισμό χιλιάδων λαϊκών νοικοκυριών από την υποτυπώδη προστασία της α' κατοικίας 

Ενα νέο «ξεσκαρτάρισμα» όσων δανειοληπτών είχαν ενταχθεί τα προηγούμενα χρόνια στις διάφορες εκδοχές του νόμου Κατσέλη, ετοιμάζουν κυβέρνηση - τράπεζες - επιχειρηματικοί όμιλοι, με στόχο να αρθεί η δικαστική προστασία για όσους δεν πληρούν τα τυπικά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια και να ανοίξει έτσι ο δρόμος για μαζικούς πλειστηριασμούς, με το πρόσχημα της αντιμετώπισης των «στρατηγικών κακοπληρωτών».

Η κλιμάκωση της επίθεσης, που ακουμπάει και χιλιάδες οφειλέτες από τα λαϊκά στρώματα, προβλέπεται από τη νομοθεσία που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ και εφαρμόζει η ΝΔ, στη βάση των σχετικών κατευθύνσεων της ΕΕ.

Συγκεκριμένα, τους επόμενους μήνες, με την υποχρεωτική άρση του τραπεζικού απορρήτου σε όσους με δικαστική απόφαση έχουν ήδη ενταχθεί στη ρύθμιση προστασίας, προωθείται η αποβολή απ' αυτήν μιας μεγάλης μάζας λαϊκών νοικοκυριών.

Ολοι αυτοί είτε θα βρεθούν μπροστά στο ενδεχόμενο να πλειστηριαστεί άμεσα το σπίτι τους είτε θα εξαναγκαστούν σε ληστρικό συμβιβασμό με τις τράπεζες για αποπληρωμή του δανείου τους, με βέβαιη σχεδόν κατάληξη.

Σύμφωνα με υπολογισμούς των τραπεζών, από τους 100.000 περίπου δανειολήπτες που βρίσκονται σήμερα σε δικαστική προστασία, πάνω από το 1/4 κινδυνεύει να την απολέσει μετά τον ηλεκτρονικό επανέλεγχο.

Η διαδικασία προβλέπει την απευθείας πρόσβαση των τραπεζών (μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας) στα φορολογικά στοιχεία που τηρούνται στο Taxis, προκειμένου να διαπιστώνουν κατά πόσο τηρούνται τα εισοδηματικά και άλλα κριτήρια «προστασίας», που ενδέχεται να έχουν μεταβληθεί στη συνέχεια (π.χ. λόγω οριακής αύξησης των εισοδημάτων του λαϊκού νοικοκυριού).

Από «κόσκινο», σύμφωνα με έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας, θα περάσουν δάνεια ύψους 12,9 δισ. ευρώ, που οι δανειολήπτες τους τελούν υπό το καθεστώς του ν. 3869/2010 (νόμος Κατσέλη) και, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται, «αναδεικνύεται ως ζήτημα ιδιαίτερης σημασίας η ταχεία εκδίκαση και εκκαθάριση των εν λόγω ανοιγμάτων».

«Διασταύρωση» μέχρι το κόκαλο

Οι «κόφτες» με την απευθείας διασταύρωση των φορολογικών και περιουσιακών στοιχείων ισχύουν ήδη με τη νέα πλατφόρμα που τέθηκε σε λειτουργία από 1/7/2019, όπως ψηφίστηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, αυστηροποιώντας ακόμα περισσότερο τους όρους ένταξης ακόμα και σε αυτό το υποτυπώδες σύστημα προστασίας της α' κατοικίας από τους πλειστηριασμούς, που έχει ημερομηνία λήξης την 31η Δεκέμβρη 2019.

Οπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται στη σχετική έκθεση, η Κομισιόν καλεί τις «ελληνικές αρχές να δεσμευθούν ότι δεν θα επεκτείνουν παραπέρα (μετά τις 31/12/2019) τη διάρκεια ή το πεδίο εφαρμογής του νέου καθεστώτος και ότι θα λάβουν διορθωτικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της έκδοσης νομοθεσίας, σε περίπτωση που ανακύψουν προβλήματα εφαρμογής ή νομικά προβλήματα σχετικά με το καθεστώς».

Σύμφωνα με στοιχεία της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, από 1η Ιούλη μέχρι και 18 Αυγούστου 2019, στην πλατφόρμα είχαν εισέλθει 68.823 δανειολήπτες και είχαν ξεκινήσει τη διαδικασία ετοιμασίας της αίτησης 14.822, ενώ στις τράπεζες έχουν προωθηθεί μέχρι σήμερα μόλις 22 αιτήσεις.

Θυμίζουμε ότι η πρόσκαιρη προστασία των λαϊκών νοικοκυριών για τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια στην πρώτη κατοικία, μεταξύ άλλων, προβλέπει:

    Το οικογενειακό εισοδηματικό κριτήριο της «προστασίας» συμπιέστηκε στα 12.500 ευρώ και για το ζευγάρι έως 21.000 ευρώ, με προσαύξηση κατά 5.000 ευρώ για κάθε παιδί.

    Οι συνολικές καταθέσεις στις τράπεζες του «αιτούντος προστασία», της συζύγου και των εξαρτώμενων μελών δεν θα ξεπερνούν τα 15.000 ευρώ. Μάλιστα, στο ποσό αυτό αθροίζονται και άλλα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη (κινητές αξίες, εξαγοράσιμα ασφαλιστήρια συμβόλαια ζωής κ.ά.).

    Το υπόλοιπο του στεγαστικού δανείου μαζί με πανωτόκια και προσαυξήσεις δεν ξεπερνά τις 130.000 ευρώ.

    Η αξία της κατοικίας δεν μπορεί να ξεπερνά τις 250.000 ευρώ και τις 175.000 ευρώ για επιχειρηματικά δάνεια με υποθήκη πρώτης κατοικίας.

Να σημειωθεί ότι τα παραπάνω κριτήρια ισχύουν συγκεντρωτικά, δηλαδή πρέπει όλα να πληρούνται ταυτόχρονα.

«Τεκμήριο» για την τράπεζα

Μέσω της πλατφόρμας, όπου οι ενδιαφερόμενοι καταθέτουν την αίτηση, οι τράπεζες ανακτούν αυτόματα τα κάθε είδους φορολογικά στοιχεία και ταυτόχρονα αίρεται το τραπεζικό απόρρητο για 5 έτη πριν από την υποβολή της δήλωσης, στο όνομα της αντιμετώπισης των «στρατηγικών κακοπληρωτών».

Στην πραγματικότητα, «διυλίζουν τον κώνωπα» προκειμένου να πετάξουν έξω όποιον αδυνατεί πραγματικά να πληρώσει, αλλά δεν πληροί τα τυπικά κριτήρια που βάζει ο νόμος και τα οποία είναι απαγορευτικά για χιλιάδες λαϊκά νοικοκυριά που το εισόδημά τους εξαϋλώθηκε τα προηγούμενα χρόνια.

Σε περίπτωση «ψευδούς» δήλωσης, η «θιγόμενη» τράπεζα μπορεί να προχωρήσει σε «αναγκαστική εκτέλεση» (πλειστηριασμό), ενώ η οφειλή προσαυξάνεται με επιτόκιο 5%.

Λεόντειοι όροι προβλέπονται και για τις ρυθμίσεις «διευκόλυνσης» που προσφέρουν οι τράπεζες σε όσους ενταχθούν στη ρύθμιση.

Ενδεικτικά, η «πρόταση ρύθμισης του πιστωτή» αποτελεί «εκτελεστό τίτλο». Αυτό σημαίνει ότι σε περίπτωση «αθέτησης των υποχρεώσεων αποπληρωμής», η τράπεζα θα μπορεί άμεσα να προχωρά σε πλειστηριασμό χωρίς τη διαμεσολάβηση των δικαστηρίων.

Μάλιστα, σε περίπτωση δικαστικής προσφυγής, η συζήτηση της αίτησης προσδιορίζεται κατά απόλυτη προτεραιότητα μέσα σε 6 μήνες από την κατάθεσή της, μαζί με την οποία συνυποβάλλεται όλο το υλικό που έχει συγκεντρωθεί μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας.

Και έπεται συνέχεια...

Ολα τα παραπάνω εντάσσονται σ' έναν ευρύτερο σχεδιασμό απομείωσης των «κόκκινων» δανείων αλλά και έντασης των πλειστηριασμών, με νέα «διορθωτικά μέτρα», καθώς, όπως διαπιστώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «η διεξαγωγή ηλεκτρονικών πλειστηριασμών προχωρά σε ολόκληρη την επικράτεια, αν και με κάπως επιβραδυνόμενο ρυθμό. 

Ακόμα, ένα μεγάλο ποσοστό των πλειστηριασμών, περίπου δύο τρίτα, στο πρώτο τρίμηνο του 2019, σύμφωνα με στοιχεία που παρέχονται από τις ελληνικές αρχές, ακυρώνονται, αναστέλλονται ή αποβαίνουν άγονοι».

Σ' αυτό το πλαίσιο και παρά την «πρόοδο» που διαπιστώνουν ότι έχει συντελεστεί, επισημαίνεται ότι «απαιτούνται περαιτέρω σημαντικές προσπάθειες», ενώ τα ήδη υπάρχοντα μέτρα (ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, «πλαίσιο αφερεγγυότητας» νοικοκυριών και επιχειρήσεων), καθώς βέβαια και η δευτερογενής αγορά «κόκκινων» δανείων «πρέπει» να εφαρμοστούν με συνέπεια.

Σύμφωνα επίσης με την απόφαση της Κομισιόν, «θα χρειαστούν συνεχείς προσπάθειες προκειμένου τα "κόκκινα" δάνεια να υποχωρήσουν σε βιώσιμα επίπεδα και να επιτρέψουν έτσι στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να εκπληρώσουν το ρόλο τους», δηλαδή προκειμένου να ανοίξουν την κάνουλα της χρηματοδότησης στα «βιώσιμα και ανταγωνιστικά» επιχειρηματικά σχήματα.

ΠΗΓΗ. ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ