ΔΕΥΤΕΡΑ 24-3-2014
Πολιτικοί αξιωματούχοι, τραπεζίτες, αναλυτές, οικονομολόγοι, δανειολήπτες και ο κόσμος που παρατηρεί εκ του μακρόθεν τα τεκταινόμενα που αφορούν την ανακεφαλαιοποίηση των πιστωτικών ιδρυμάτων εκφράζουν διαφορετικές απόψεις για το τι μέλλει γενέσθαι με τις τράπεζες και τι συμφέρει περισσότερο κάθε πλευρά.
Το «Εθνος της Κυριακής», έπειτα από συλλογή αυτών των απόψεων, επιχειρεί να παρουσιάσει όσο το δυνατόν πιο αναλυτικά τι είναι και γιατί γίνεται αυτή η διαδικασία, με τίνος τα χρήματα (ιδιωτών ή του κράτους) είναι πιο συμφέρον να γίνει, πότε θα μπορέσουν οι τράπεζες να ξαναδανείσουν, αν οι δανειολήπτες και οι καταθέτες έχουν συμφέρον στην περίπτωση που μία τράπεζα είναι κρατική ή ιδιωτική, τον ρόλο του ΤΧΣ, το αν υπάρχει δυνατότητα των μετόχων να επιστρέψουν τα κεφάλαια που δανείστηκε το κράτος για να εξυγιανθούν οι τράπεζες, τι σημαίνουν οι αυξήσεις κεφαλαίου που έχουν ανακοινωθεί και πώς θα γίνουν πιο ισχυρές.
Γιατί είναι αναγκαία για τις τράπεζες;
Ανακεφαλαιοποίηση είναι η κάλυψη των αναγκαίων κεφαλαίων που έχασαν οι τράπεζες από τη διαδικασία του "κουρέματος" του δημόσιου χρέους (PSI+).
Δηλαδή, με τη διαδικασία αυτή, "κουρεύτηκαν" τα ομόλογα έκδοσης ελληνικού Δημοσίου που είχαν λάβει οι τράπεζες έναντι δανείων που είχαν δώσει στο κράτος.
Στόχος της συμμετοχής των ελληνικών τραπεζών στο PSI+ ήταν να μειωθεί το δημόσιο χρέος της χώρας.
Η διαγραφή αυτή των κεφαλαίων δημιούργησε ένα μεγάλο όφελος στο ελληνικό Δημόσιο, αλλά παράλληλα οδήγησε σε μείωση των κεφαλαίων που είναι απαραίτητα για τη σωστή λειτουργία των τραπεζών.
Τα κεφάλαια αυτά λοιπόν είναι απαραίτητα για να λειτουργήσουν οι τράπεζες σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και στάνταρντ, αλλά και για να προστατεύουν με απόλυτη ασφάλεια τους καταθέτες τους, διατηρώντας τη δυνατότητά τους να χρηματοδοτήσουν την ελληνική οικονομία, δηλαδή τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Αυτός είναι και ο λόγος που έπρεπε να αποκατασταθούν και για το σκοπό αυτόν, τα κεφάλαια που απαιτούνταν, τα δανείστηκε το ελληνικό Δημόσιο, μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), από την τρόικα, προκειμένου να μπορέσουν οι τράπεζες να λειτουργήσουν.
Ποιο είναι το πλαίσιο και ποιοι οι όροι;
Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2013, με τον όρο ότι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα τοποθετήσει τα αναγκαία κεφάλαια, εφόσον η κάθε μία τράπεζα από τις τέσσερις συστημικές θα αντλούσε το 10% του συνόλου των απαιτούμενων κεφαλαίων της από ιδιώτες επενδυτές.
Μόνο τότε θα μπορούσαν να συνεχίσουν να λειτουργούν με ιδιωτικά χρηματοοικονομικά κριτήρια, χωρίς να αναγκαστεί το ΤΧΣ να διορίσει νέες διοικήσεις από το κράτος.
Με άλλα λόγια, εάν οι 4 συστημικές τράπεζες δεν έβρισκαν το 1/10 των κεφαλαιακών τους αναγκών από ιδιώτες επενδυτές, θα κρατικοποιούνταν.
Στην περίπτωση του Ιουνίου του 2013, οι 3 συστημικές τράπεζες Alpha Bank, Εθνική και Πειραιώς υπερκάλυψαν αυτό το ποσοστό στις αυξήσεις κεφαλαίου που έκαναν.
Η Eurobank δεν κατάφερε να το καλύψει και πέρασε αυτόματα στο ελληνικό Δημόσιο, ενώ η διοίκησή της άλλαξε με απόφαση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και διόρισε τη σημερινή.
Τι γίνεται με τα κρατικά κεφάλαια;
Η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης προβλέπει ότι οι τράπεζες σε έναν ανώτατο χρονικό ορίζοντα τεσσερισήμισι ετών θα πρέπει σταδιακά να επιστρέψουν τα κρατικά κεφάλαια της ανακεφαλαιοποίησης που έγινε τον Ιούνιο του 2013, στο ΤΧΣ.
Ετσι, το ΤΧΣ (δηλαδή το ελληνικό Δημόσιο), με ορίζοντα τα τεσσεράμισι έτη από τον Ιούνιο του 2013, θα έχει εισπράξει πίσω όλα τα κεφάλαια από τους ιδιώτες μετόχους των τραπεζών, τα οποία χρησιμοποίησε για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Αν αυτό δεν καταστεί απόλυτα εφικτό, το ΤΧΣ θα μπορεί να πουλήσει κομμάτια αυτής της περιουσίας, δηλαδή των μετοχών που κατέχει (και θα συνεχίσει να κατέχει εφόσον δεν το εξαγοράσουν οι ιδιώτες μέτοχοι), σε άλλους μετόχους ή τράπεζες, funds κλπ.
Πόσο και ποιους επηρεάζουν οι Αυξήσεις Μετοχικού Κεφαλαίου;
Οι Αυξήσεις Μετοχικού Κεφαλαίου που ανακοινώθηκαν από την Alpha Bank και την Πειραιώς δεν σχετίζονται άμεσα με τη διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης, αλλά αφορούν την ανάγκη άντλησης ακόμα περισσότερων κεφαλαίων προκειμένου τα πιστωτικά ιδρύματα να γίνουν πιο ισχυρά, χωρίς να θίγονται τα συμφέροντα του Δημοσίου.
Οι επικείμενες Αυξήσεις Μετοχικού Κεφαλαίου γίνονται:
α) Για να αποπληρώσουν οι τράπεζες τις προνομιούχες μετοχές που κατέχει το ελληνικό Δημόσιο, τις οποίες απέκτησε δίνοντας πρόσκαιρα κεφάλαια στα πιστωτικά ιδρύματα για τη θωράκισή τους, στην αρχή της κρίσης (2009 με το νόμο, Αλογοσκούφη).
β) Για να καλύψουν τυχούσες πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες μέσα στην επόμενη 3ετία, με βάση τα stress testς (ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων) που διενήργησε η Τράπεζα της Ελλάδος με διεθνείς συμβούλους την BlackRock και τη Rothchild, σε περίπτωση που η ελληνική οικονομία θα εξακολουθήσει να είναι σε ύφεση.
γ) Για να ενισχύσουν περαιτέρω την κεφαλαιακή τους θέση.
Οι Αυξήσεις Μετοχικού Κεφαλαίου που θα διενεργηθούν άμεσα και θα ολοκληρωθούν περί τα τέλη του ερχόμενου Μαΐου, δεν επηρεάζουν τα συμφέροντα του ελληνικού Δημοσίου.
Δηλαδή, δεν θίγονται τα συμφέροντα του ελληνικού Δημοσίου, αφού η περιουσία του στις τράπεζες δεν μεταβάλλεται.
Με δεδομένο ότι θα μπουν νέα ιδιωτικά κεφάλαια στις τράπεζες μέσω των Αυξήσεων Μετοχικού Κεφαλαίου τους, το ποσοστό συμμετοχής των ιδιωτών μετόχων στο σύνολο του μετοχικού κεφαλαίου θα αλλάξει. Δηλαδή, το ποσοστό των ιδιωτών μετόχων θα αυξηθεί έναντι του ποσοστού του Δημοσίου.
Ετσι, γίνεται ένα βήμα προς την επανιδιωτικοποίηση των ιδωτικών ελληνικών τραπεζών. Η επανιδιωτικοποίηση θα είναι πλήρης όταν την πλειοψηφία θα κατέχουν οι ιδιώτες. Δηλαδή, όταν θα κατέχουν οι ιδιώτες το 51% του μετοχικού κεφαλαίου των τραπεζών.
Τι είναι καλύτερο για τον Ελληνα φορολογούμενο;
Από τη στιγμή που υπάρχουν διαθέσιμα κεφάλαια και επενδυτικό ενδιαφέρον από ιδιώτες μετόχους για τις ελληνικές τράπεζες, ευνόητο είναι ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος το ελληνικό Δημόσιο να επιβαρυνθεί με κεφάλαια.
Είναι πολύ πιο σημαντικό για τον Ελληνα φορολογούμενο να μειωθεί, αντί να αυξηθεί, το δημόσιο χρέος.
Οποιαδήποτε περαιτέρω συμμετοχή του ΤΧΣ στις τράπεζες σημαίνει ότι το Δημόσιο, δηλαδή ο Ελληνας φορολογούμενος, θα έπρεπε να επωμιστεί περισσότερα χρήματα.
Επίσης, η τάση στις οικονομίες της Δύσης (ΗΠΑ και Ευρώπη) είναι η ιδιωτικοποίηση των οικονομιών και όχι η κρατικοποίησή τους. Αλλωστε, και η πρόσφατη απόφαση του ΕΚΟΦΙΝ για την τραπεζική ένωση που ανακοινώθηκε προχθές, κινείται στη λογική και στην ανάγκη της απεμπλοκής, μελλοντικά, οποιουδήποτε τραπεζικού προβλήματος από το δημοσιονομικό σκέλος.
Εξάλλου, η προσέλκυση νέων κεφαλαίων από ιδιώτες είναι αυτή που πείθει και δημιουργεί συνθήκες εμπιστοσύνης για τις προοπτικές των επιχειρήσεων και της οικονομίας από τις διεθνείς αγορές.
Τι συμφέρει δανειολήπτες και καταθέτες;
Οι τράπεζες δεν λειτουργούν με βάση πολιτικά, κυβερνητικά ή κομματικά κριτήρια. Από την ίδια τους τη φύση και την αποστολή, αλλά και σε ένα αυστηρό ευρωπαϊκό πλαίσιο, κινούνται με γνώμονα την προστασία των χρημάτων που διαχειρίζονται, δηλαδή των χρημάτων που τους εμπιστεύονται οι καταθέτες τους και χρηματοδοτούν με αυτά τα κεφάλαια επιχειρήσεις και νοικοκυριά προκειμένου να ενισχύσουν τη δραστηριότητα και τον κύκλο της οικονομίας με ασφάλεια και κατά το δυνατόν με αναπτυξιακό τρόπο.
Το ζητούμενο δηλαδή πάντα είναι η λειτουργία του τραπεζικού συστήματος μιας χώρας να ενισχύει τη δραστηριότητα, την ανταγωνιστικότητα και την παραγωγικότητα της οικονομίας.
Οι τράπεζες δεν υποκαθιστούν σε καμία περίπτωση ούτε την πολιτική δραστηριότητα ούτε το κράτος πρόνοιας. Κάτι τέτοιο σήμερα θα αποτελούσε παγκόσμια πρωτοτυπία.
Τι είναι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας;
Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, το οποίο αποτέλεσε τον βασικό μοχλό της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και είναι ακόμη και σήμερα ο βασικός μέτοχος των τραπεζών, συστάθηκε από κοινού μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της τρόικας. Σκοπός του ήταν να βάλει στις τράπεζες τα απαιτούμενα κεφάλαια για την ανακεφαλαιοποίηση.
Στο πλαίσιο αυτό, θα παρακολουθεί εάν γίνεται σωστή διαχείριση και λειτουργία των ελληνικών τραπεζών, έχοντας πάντα υπόψη την προστασία των κεφαλαίων που έχει βάλει και διασφαλίζει ότι τα κεφάλαια αυτά θα πρέπει να επιστραφούν από τους ιδιώτες μέσα σε τεσσεράμισι έτη από τον Ιούνιο του 2013, που προβλέπει η νομοθεσία.
Ποιες είναι οι εκτιμήσεις για τις τράπεζες μέσα στα επόμενα 4 έτη;
Οι εκτιμήσεις για τις 4 συστημικές τράπεζες είναι θετικές. Και για τις 3 τράπεζες Εθνική, Πειραιώς, Alpha Bank που μπόρεσαν να αντλήσουν κατά την ανακεφαλαιοποίηση του περασμένου Ιουνίου το 10% του συνόλου των κεφαλαιακών τους αναγκών από ιδιώτες, αλλά και για τη Eurobank που έχει συναντήσει ιδιαίτερο ενδιαφέρον από ξένους ιδιώτες επενδυτές για να μπουν στο μετοχικό της κεφάλαιο μέσω της επικείμενης Αύξησης Μετοχικού Κεφαλαίου που θα διενεργήσει.
Οι νέες αυξήσεις κεφαλαίου που έχουν ανακοινωθεί, δηλαδή της Πειραιώς και της Alpha Bank, αλλά και της Eurobank, εφόσον δεν κολλήσει στο πολιτικό σκέλος, εκτιμάται ότι θα καλυφθούν, καθώς υπάρχει έντονο ενδιαφέρον. Οσο η ελληνική οικονομία θα σταθεροποιείται, τόσο θα δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την έξοδο της χώρας από την κρίση και επομένως, οι προοπτικές ανάκαμψης.
Στη συνέχεια, εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις, η ελληνική οικονομία μετά από 5 χρόνια ύφεσης θα περάσει σε ανάπτυξη και οι ελληνικές τράπεζες θα γίνονται ακόμη πιο ισχυρές με δεδομένο ότι θα αρχίσουν σταδιακά να μειώνονται τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που σήμερα έχουν ανέλθει σε 70 δισ. ευρώ εξαιτίας της παρατεταμένης ύφεσης.
Αυτό σημαίνει ότι το ενδιαφέρον των διεθνών και εγχώριων επενδυτών θα αυξηθεί και σε ανάλογο βαθμό θα αυξηθεί και η δυνατότητα των μετόχων των τραπεζών να καλύψουν πλήρως τα ποσά της ανακεφαλαιοποίησης του ΤΧΣ, μέσα στα προδιαγεγραμμένα χρονικά όρια που έχουν τεθεί.
Ηδη οι δύο τράπεζες, Πειραιώς και Alpha Bank, πρόκειται να ελαφρύνουν το χρέος τους προς το ελληνικό Δημόσιο, αφού με τις επικείμενες αυξήσεις κεφαλαίου τους πρόκειται να ξεπληρώσουν συνολικά κεφάλαια ύψους 1,75 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στην πρώτη κρατική ενίσχυση που έλαβαν και για την οποία με βάση τον νόμο Αλογοσκούφη είχαν εκδώσει προνομιούχες μετοχές υπέρ του ελληνικού Δημοσίου.
Η ενίσχυση των τραπεζών θα λειτουργήσει ευνοϊκά για τη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας;
Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών ασφαλώς και λειτουργεί ενισχυτικά προς αυτήν την κατεύθυνση δεδομένου ότι δημιουργείται επιπλέον κεφάλαιο και ρευστότητα.
Επίσης, βελτιώνεται και η φερεγγυότητα για τα υπό διαχείριση κεφάλαιά τους.
Ωστόσο, το κυριότερο στοιχείο είναι η πορεία της ελληνικής οικονομίας.
Οσο σταθεροποιείται η οικονομία και δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας τόσο και οι τράπεζες θα μπορούν να αυξήσουν τη χρηματοδότησή τους.
Διότι χρηματοδότηση δεν γίνεται και δεν έχει νόημα να γίνεται εάν δεν καλύπτει πραγματικές επιχειρηματικές ανάγκες, τις οποίες πάντα δημιουργεί η πορεία της οικονομίας.
Πέρα από την ευχέρεια να χρηματοδοτηθεί περαιτέρω η ελληνική αγορά που δημιουργεί η κεφαλαιακή ενίσχυση και η βελτίωση των επιπέδων ρευστότητας των τραπεζών, δημιουργούνται και οι προϋποθέσεις για την αναδιάρθρωση επιχειρηματικών κλάδων που σήμερα τείνουν λόγω της 5ετούς ύφεσης να γίνουν προβληματικοί.
Οι αναδιαρθρώσεις κλάδων είναι μία ακόμα εξέλιξη που θα συμβάλει στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και στην προοπτική της ανάκαμψής της.
Της ΕΛΕΝΗΣ ΚΟΜΙΝΗ
ΠΗΓΗ. ethnos
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου