Γιατί πρέπει να σταματήσετε να λέτε στα αγόρια ότι δεν πρέπει να κλαίνε...

Τα αγόρια λόγω της αργής ωρίμανσης τους, χρειάζονται περισσότερη τρυφερότητα και αγάπη από τους γονείς, καθώς διαφορετικά βρίσκονται σε κίνδυνο εμφάνισης ψυχικών διαταραχών.

  

 

 

 Συχνά ακούμε ότι τα αγόρια θα πρέπει να σκληραγωγούνται ώστε να μη γίνονται μαλθακά. 

 

Η σκληραγώγηση από τους γονείς παρουσιάζεται συχνά με τη φράση: «δεν κάνει να κακομαθαίνουμε το μωρό». Μεγάλο λάθος! 

 

Αυτές οι ιδέες βασίζονται σε μία κακή κατανόηση της αναπτυξιακής διαδικασίας των μωρών μας. Αντιθέτως, τα μωρά ανταποκρίνονται και μεγαλώνουν καλύτερα όταν νιώθουν την τρυφερή και επιμελή φροντίδα, αποκτώντας αυτοπεποίθηση, κοινωνικά χαρίσματα και ενσυναίσθηση για τους άλλους ανθρώπους.

 

Για το συγκεκριμένο θέμα έχει δημοσιευθεί μία νέα μελέτη, η οποία δείχνει γιατί πρέπει να ανησυχούμε για τη μεταχείριση των αγοριών στα πρώτα χρόνια της ζωής τους. Παραθέτουμε μερικά από τα σημαντικότερα σημεία της:

Γιατί οι εμπειρίες στα πρώτα χρόνια της ζωής, επηρεάζουν περισσότερο τα αγόρια από ό,τι τα κορίτσια;

• Τα αγόρια ωριμάζουν πιο αργά σε σωματικό, κοινωνικό και γλωσσικό επίπεδο.

• Tα εγκεφαλικά τμήματα, τα οποία είναι υπεύθυνα για τη διαχείριση του άγχους, ωριμάζουν πιο αργά στα αγόρια κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά τον τοκετό.

• Τα αγόρια επηρεάζονται περισσότερο αρνητικά από το πρώιμο περιβαλλοντικό στρες, μέσα και έξω από τη μήτρα, σε σύγκριση με τα κορίτσια. Τα κορίτσια διαθέτουν περισσότερους εσωτερικούς μηχανισμούς που βοηθούν την ανθεκτικότητά τους κατά του άγχους.

Πώς επηρεάζονται τα αγόρια περισσότερο από τα κορίτσια;

• Τα αγόρια είναι περισσότερο ευάλωτα στο μητρικό στρες και την κατάθλιψη όταν βρίσκονται στη μήτρα, στο τραύμα κατά τη γέννα (π.χ. κατά τον αποχωρισμό με τη μητέρα) και στην αδιαφορία κατά τη φροντίδα τους  (φροντίδα που δημιουργεί αισθήματα αγωνίας). Αυτά δημιουργούν μία τραυματική εμπειρία στο μωρό και επηρεάζουν σημαντικά το δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου, το οποίο αναπτύσσεται πιο γρήγορα στην πρώιμη παιδική ηλικία από ό,τι το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου. Το δεξί ημισφαίριο καθορίζει συνήθως τα τμήματα αυτορρύθμισης του εγκεφάλου που σχετίζονται με τον αυτοέλεγχο.

• Υπό κανονικές συνθήκες τα νεογνά αγόρια αντιδρούν διαφορετικά στην αξιολόγηση συμπεριφοράς νεογνών, εμφανίζοντας υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης (μία ορμόνη κινητοποίησης που δείχνει τα επίπεδα άγχους) αργότερα από ό,τι στα κορίτσια .

• Στους έξι μήνες, τα αγόρια δείχνουν μεγαλύτερη απογοήτευση από ό,τι τα κορίτσια. Στους 12 μήνες τα αγόρια εμφανίζουν μεγαλύτερη αντίδραση στα αρνητικά ερεθίσματα.

• Σε μία άλλη έρευνα υποστηρίζεται επίσης ότι τα αγόρια γίνονται πιο απαιτητικοί κοινωνικοί σύντροφοι, δυσκολεύονται περισσότερο όσον αφορά την συναισθηματική τους κατάσταση και μπορεί να χρειάζονται περισσότερο την υποστήριξη της μητέρας τους για να τους βοηθήσει να ρυθμίσουν τα συναισθήματά τους. Αυτή η αυξημένη ανάγκη επηρεάζει τον «διαδραστικό σύντροφο» του μικρού αγοριού.

Τι μπορούμε να συμπεράνουμε από τα δεδομένα;

Τα αγόρια είναι πιο ευάλωτα σε νευροψυχιατρικές διαταραχές που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης (τα κορίτσια είναι πιο ευάλωτα σε διαταραχές που εμφανίζονται αργότερα). Μερικές από αυτές είναι ο αυτισμός, η πρώιμη εμφάνιση σχιζοφρένειας, ADHD (διαταραχή ελλειμματικής προσοχής) και οι διαταραχές συμπεριφοράς. Αυτές έχουν αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες (είναι ενδιαφέρον, αν σκεφτεί κανείς ότι όλο και περισσότερα μωρά δίνονται για φροντίδα σε παιδικούς σταθμούς, σχεδόν το σύνολο των οποίων παρέχουν ανεπαρκή φροντίδα για τα μωρά).

Οι ερευνητές σημειώνουν επίσης ότι, «γνωρίζοντας την πιο αργή ωρίμανση του εγκεφάλου του αρσενικού βρέφους, η ρυθμιστική λειτουργία της ασφαλούς σύνδεσης με τη μητέρα, ως υπεύθυνη για τα συναισθήματα και ως ρυθμιστής των διαδραστικών συναισθημάτων στο ανώριμο δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου του κατά το πρώτο έτος, είναι κρίσιμη και απαραίτητη για την καλύτερη κοινωνικοσυναισθηματική ανάπτυξη του άνδρα.

Συνολικά, η μελέτη αυτή φανερώνει ότι οι διαφορές μεταξύ των φύλων σε διάφορα τμήματα του εγκεφάλου, ευθύνονται για τις διαφορές μεταξύ των φύλων στην κοινωνική και συναισθηματική λειτουργία και καθορίζονται από την αρχή της ζωής:  

η αναπτυξιακή διαμόρφωση αυτών των διαφορών δεν είναι μόνο γενετικά κωδικοποιημένη, αλλά διαμορφώνεται και επιγενετικά από το κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον και επιπλέον ότι οι ενήλικοι αρσενικοί και θηλυκοί εγκέφαλοι διαθέτουν μία προσαρμοστική συμπληρωματικότητα για τη βέλτιστη ανθρώπινη λειτουργία.

Τι σημαίνει ο όρος «ακατάλληλη φροντίδα» κατά τα πρώτα χρόνια ζωής του παιδιού;

 

Σε αντίθεση με αυτό το σενάριο ασφαλούς προσκόλλησης για τη διευκόλυνση της ανάπτυξης, η μειωμένη, σε σχέση με το ιδανικό επίπεδο, ευαισθησία, απαντητικότητα και συμπεριφορά της μητέρας σχετίζεται με την ανασφαλή προσκόλληση.

Στο πιο επικίνδυνο ανασταλτικά αναπτυξιακό πλαίσιο της κακοποίησης και του ψυχικού τραύματος (π.χ. κακοποίηση και/ή παραμέληση), ο κύριος φροντιστής ενός ανασφαλούς αποδιοργανωμένου-αποπροσανατολισμένου παιδιού, προκαλεί τραυματικές καταστάσεις που δημιουργούν διαρκείς αρνητικές επιπτώσεις στο παιδί. 

Ως αποτέλεσμα, η απορρυθμισμένη αλλοστατική διαδικασία δημιουργεί υπερβολική φθορά κατά την ανάπτυξη του εγκεφάλου, σοβαρή αποπτωτική δυσλειτουργία των υποφλοιώδους-φλοιώδους τμήματος του εγκεφάλου και μακροπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες για την υγεία.

Τα συναισθηματικά τραύματα στις αρχικές κρίσιμες περιόδους της ανάπτυξης του εγκεφάλου αποτυπώνουν έτσι μια μόνιμη φυσιολογική αντίδραση του δεξιού ημισφαίριου του εγκεφάλου, μεταβάλλει τη μεσομεταιχμιακή συνδεσιμότητα στο κέντρο του εγκεφάλου που ρυθμίζει το άγχος και δημιουργεί μια ευαισθησία σε μεταγενέστερες διαταραχές της ρύθμισης των συναισθημάτων που εκφράζεται σε μία αδυναμία στην αντιμετώπιση μελλοντικών κοινωνικοσυναισθηματικών στρεσογόνων παραγόντων. 

Νωρίτερα, περιέγραψα ότι ο εγκέφαλος των αρσενικών, ο οποίος αργεί να ωριμάσει, είναι ιδιαίτερα ευάλωτος σε αυτήν την απορρυθμισμένη τυπολογία προσκόλλησης η οποία εκφράζεται με σοβαρά ελλείμματα στην κοινωνική και συναισθηματική λειτουργία.

Πρακτικές υποδείξεις για γονείς, ειδικούς και φορείς που σχεδιάζουν προγράμματα παρέμβασης:

1. Συνειδητοποιήστε ότι τα αγόρια χρειάζονται περισσότερη και όχι λιγότερη φροντίδα από ό,τι τα κορίτσια.

2. Ενημερωθείτε για τις πρακτικές γέννησης των Νοσοκομείων. Η τρυφερή πρακτική φροντίδας του μαιευτηρίου προς το μωρό, είναι μία αρχή αλλά δεν είναι αρκετή. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα μίας πρόσφατης έρευνας υπάρχουν πολλοί επιγενετικοί και άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την γέννα. 

Ο διαχωρισμός μητέρας-μωρού κατά τη γέννα είναι επώδυνος για όλα τα μωρά αλλά είναι περισσότερο επώδυνος ειδικά για τα αγόρια.

Η έκθεση των νεογέννητων αρσενικών σε στρες αποχωρισμού, προκαλεί οξεία αύξηση της κορτιζόλης και επομένως μπορεί να θεωρηθεί ως μια σοβαρή στρεσογόνος κατάσταση. Επαναλαμβανόμενα γεγονότα αποχωρισμού σε υπερδραστήρια συμπεριφορά, σχετίζονται με αλλαγές σε τμήματα του προμετωπιαίου-μεταιχμιακού τμήματος του εγκεφάλου, δηλαδή σε περιοχές που είναι δυσλειτουργικές σε μια ποικιλία ψυχικών διαταραχών.

3. Πρέπει να παρέχεται κατάλληλη φροντίδα. Οι μητέρες, πατέρες και οι άλλοι φροντιστές θα πρέπει να αποφεύγουν να προκαλούν οποιαδήποτε εκτεταμένη αγωνία στο παιδί. Αντί να θεωρούμε φυσιολογική τη σκληρή μεταχείριση των αγοριών («για να τους κάνουμε άντρες»), αφήνοντάς τα να κλαίνε σαν μωρά και, στη συνέχεια, λέγοντάς τους να μην κλαίνε όταν είναι μικρά αγόρια, παρακρατώντας τη στοργή και εφαρμόζοντας και άλλες πρακτικές για να τα «σκληρύνουμε», τα νεαρά αγόρια πρέπει να αντιμετωπίζονται με τον αντίθετο τρόπο: με τρυφερότητα και σεβασμό για τις ανάγκες τους για χάδια και καλοσύνη.

Σημειώστε ότι ειδικότερα τα αγόρια που γεννιούνται πρόωρα αλληλεπιδρούν λιγότερο αυθόρμητα με τους φροντιστές τους και έτσι χρειάζονται ιδιαίτερα ευαίσθητη φροντίδα όσο προχωρά η νευροβιολογική ανάπτυξη τους.

4. Παροχή αμειβόμενης γονικής άδειας. Για να μπορούν οι γονείς να παρέχουν την απαιτούμενη σωστή φροντίδα, χρειάζονται το χρόνο, την συγκέντρωση και την ενέργεια. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται να υπάρχει αμειβόμενη μητρική και πατρική άδεια για τουλάχιστον ένα χρόνο, χρόνος κατά τον οποίο τα μωρά είναι πιο ευάλωτα. Η Σουηδία έχει και άλλες φιλικές προς την οικογένεια πολιτικές που το καθιστούν πιο εύκολο για τους γονείς να φροντίζουν σωστά τα μωρά..

5. Ένα άλλο γεγονός που χρειάζεται να σημειώσουμε, είναι οι επιπτώσεις των περιβαλλοντικών τοξινών. Τα νεαρά αγόρια επηρεάζονται περισσότερο αρνητικά από περιβαλλοντικές τοξίνες που διαταράσσουν επίσης την ανάπτυξη στο δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου (π.χ. πλαστικά όπως το BPA, δισφαινόλη-Α). 

Οι ερευνητές συμφωνούν με την πρόταση Lamphear (2015) ότι η συνεχιζόμενη «αύξηση των αναπτυξιακών δυσκολιών συνδέεται με τις περιβαλλοντικές τοξίνες στην ανάπτυξη του εγκεφάλου». Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε πολύ πιο προσεκτικοί σχετικά με την παρουσία τοξικών χημικών ουσιών στον αέρα, το έδαφος και το νερό μας.

Συμπέρασμα

 

Φυσικά δε θα πρέπει να ανησυχούμε μόνο για τα μικρά αγόρια, αλλά να αναλαμβάνουμε δράση για όλα τα μωρά. Όλα τα παιδιά επιθυμούν και έχουν ανάγκη για μία σωστή ανάπτυξη, μία αναπτυσσόμενη φωλιά, ένα σημείο εκκίνησης για την αρχική τους φροντίδα που τους παρέχει την θεραπευτική , αντι-στρεσογόνο, φροντίδα η οποία προωθεί τη βέλτιστη ανάπτυξη του εγκεφάλου.


 Aπόδοση: Νικόλας Παύλου, Ψυχολόγος




ΠΗΓΗ. psychologynow.gr