ΚΥΡΙΑΚΗ 26-3-2017
Στις 8 Φεβρουαρίου 2017 η υπουργός Πολιτισμού Λ. Κονιόρδου συναντήθηκε με την περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου Χρ. Καλογήρου και αντικείμενο της συζήτησης ήταν τα αρχαιολογικά έργα που θα χρηματοδοτήσει η Περιφέρεια μέσω του ΕΣΠΑ για την περίοδο 2014 – 2020.
Παρών σε αυτή τη συνάντηση ήταν και ο πρόεδρος μιας μη κυβερνητικής κίνησης πολιτών, το γνωστό «Διάζωμα», Σταύρος Μπένος.
Η κ. Κονιόρδου είχε φροντίζει πριν ακόμα αναλάβει τα ηνία του ΥΠΠΟ να δηλώσει την συμπάθειά της στο «Διάζωμα» και τις πρακτικές του χαρακτηρίζοντάς το «λαμπρό παράδειγμα» .
Λίγες ημέρες αργότερα ο Δήμος Ηρακλείου υπέγραψε Μνημόνιο Συνεργασίας για την Προστασία και Ανάδειξη της παλιάς πόλης του Ηρακλείου και του αρχαιολογικού χώρου της Κνωσού, όχι με το Υπουργείο Πολιτισμού, όπως κάθε λογικός νους θα φανταζόταν, αλλά με το «Διάζωμα».
Μεταξύ των στόχων του Μνημονίου είναι η ανάδειξη της περιοχής του Ηρακλείου «σε μητροπολιτικό κέντρο διαπεριφερειακής εμβέλειας για τον Μινωικό Πολιτισμό με άξονα την έρευνα – τεχνολογία και τον πολιτισμό, καθώς και ισχυρό κέντρο κρουαζιέρας στην περιοχή της Μεσογείου».
Το «Διάζωμα» από την πλευρά του θα συμβάλει με τις εξής μελέτες:
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβούλιου (13/2/2017) που ενέκρινε με πλειοψηψία το παραπάνω Μνημόνιο, ο εκπρόσωπος της «Λαϊκής Συσπείρωσης», η οποία το καταψήφισε, είχε πει τα εξής:
«Είναι πραγματικά λυπηρό στο όνομα του Πολιτισμού η Δημοτική Αρχή να εννοεί και να προβάλει την πολιτιστική μας κληρονομιά σαν τουριστικό προϊόν. Και όχι μόνο αυτό.
Η Δημοτική Αρχή συμβάλει στις κατευθύνσεις που έχουν δοθεί από την δημιουργία των Καλλικρατικών δήμων ώστε σημαντικές αρμοδιότητες να μεταφερθούν από το Κεντρικό Κράτος στην Τοπική Διοίκηση (Δήμους και Περιφέρεια) χωρίς πόρους αλλά αντίθετα, με την επιφόρτιση αυτή να αυτοχρηματοδοτούνται και στην τελική να ιδιωτικοποιούνται πχ Σχολική Στέγη – Σχολικές επιτροπές, Παιδικοί Σταθμοί, Υγεία και φυσικά ο Πολιτισμός.
Ειδικά για τον Πολιτισμό το σχέδιο που καταρτίστηκε από τις προηγούμενες κυβερνήσεις και υλοποιείται από τη σημερινή με χρήματα της ΕΕ, είναι οι Αρχαιολογικές Υπηρεσίες να περάσουν στις Περιφέρειες.
Πρώτο βήμα αποτελεί η «συνέργεια» μεταξύ τους για την υλοποίηση του νέου ΕΣΠΑ. Όχι όμως μόνο μεταξύ τους.
Από το μνημόνιο συνεργασίας φαίνεται καθαρά ότι στόχος είναι η αναβάθμιση του Ηρακλείου ως κόμβος κρουαζιέρας και «μητροπολιτικό κέντρο διαπεριφεριακής εμβέλειας» όπως λέτε.
Τι σημαίνει αυτό;
Θέλετε το Ηράκλειο και η πολιτιστική μας κληρονομιά να γίνουν brandname για να κερδίσουν εκατομμύρια οι Tour Operators, οι τεράστιοι εφοπλιστικοί όμιλοι κρουαζιέρας, πετώντας το τυράκι ότι δήθεν θα ωφεληθούν οι ντόπιοι επαγγελματίες και θα έρθει ανάπτυξη!
Τι υποκρισία!
Αν κάνατε τον κόπο να μας μοιράσετε αυτά που αναφέρει το «Διάζωμα» για τις «πολιτιστικές διαδρομές» θα βλέπατε πόσο δίκιο έχουμε.
Στόχος τους δεν είναι η ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, πρώτα για εμάς τους ίδιους που ζούμε εδώ και μετά για τους επισκέπτες αλλά, ανάμεσα στα άλλα, που λένε: «να δημιουργήσει ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις, να προσελκύσει νέες επενδύσεις και αν είναι δυνατόν να εξασφαλίσει πόρους για τη συντήρηση των αρχαιολογικών χώρων».
Πως θα το κάνει αυτό; μα είναι απλό.
Με τη σύμπραξη των ΟΤΑ και των Υπηρεσιών του Δημοσίου που εμπλέκονται με το ΞΕΕ, το ΣΕΤΕ, ΜΚΟ πανελλαδικής εμβέλειας κλπ. Αυτούς δηλαδή που όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης θησαυρίζουν -όπως και προ κρίσης- στις πλάτες των εργαζομένων στο τουρισμό, που δουλεύουν σε συνθήκες γαλέρας, με μισθούς πείνας.
Αυτή είναι η ανάπτυξη που θέλετε και αυτήν ετοιμάζετε: εργαζόμενοι–εθελοντές, με μισθούς πείνας, με εργασιακές σχέσεις λάστιχο, με το ξεκλήρισμα των αυτοαπασχολούμενων ΕΒΕ στον τουρισμό και την επικράτηση των μεγάλων μονοπωλιακών ομίλων. Με απαραίτητο κερασάκι τις ΜΚΟ – όπως το Διάζωμα- που τις επιβάλλει η ΕΕ (νέο ΕΣΠΑ)».
Στις 15 Μαρτίου ο αντιπρόεδρος της Βουλής και βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας Γ. Βαρεμένος, ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σ.Φάμελος και ο πρόεδρος του σωματείου «Διάζωμα», Στ. Μπένος συναντήθηκαν και αντικείμενο της συνάντησής τους ήταν η προώθηση του σχεδίου διαμόρφωσης μιας πολιτιστικής διαδρομής στα αρχαία θέατρα της Αιτωλοακαρνανίας, σε συνδυασμό με τους άλλους σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους του νομού.
Αυτό, όμως, είναι η μισή εικόνα.
Το υπόλοιπο του κάδρου συμπληρώνεται από τη Μελέτη για την Εφαρμογή Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων χρηματοδοτούμενων από το ΕΣΠΑ 2014 – 2020 για τη Δυτική Ελλάδα, από την Ολυμπία ως το Αγρίνιο και τη λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου.
Αυτή, λοιπόν, η μελέτη, όπως και όλες όσες αφορούν τις Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις, έχουν ξεκάθαρη στόχευση, υπαγορευμένη από τους όρους που θέτει η Ε. Ε. μέσω των ΕΣΠΑ.
Και η στόχευση είναι η ακόλουθη: «οι δημόσιες επενδύσεις δεν αρκούν για την μακροπρόθεσμη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας και ειδικά των θέσεων εργασίας.
Η παρατήρηση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία για την Περιφέρεια ΔυτικήςΕλλάδας όπου παρά τους αλματώδεις ρυθμούς μεγέθυνσης 2001‐2008, το ίδιο διάστημα καταγράφεται σημαντική αύξηση της ανεργίας.
Συνεπώς, κρίνεται πως η οποιαδήποτε διάθεση υλοποίησης δημοσίων επενδύσεων θα πρέπει να συνοδευτεί από παράλληλες διαδικασίες κινητοποίησης ή/ και προσέλκυσης ιδιωτικών επενδύσεων».
Παρακάτω προβλέπεται ότι σύμφωνα με το γενικό νομοθετικό πλαίσιο για την εφαρμογή Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων «το κράτος μέλος ή η διαχειριστική αρχή δύναται να ορίσει έναν ή περισσότερους ενδιάμεσους φορείς, περιλαμβανομένων τοπικών αρχών, φορέων περιφερειακής ανάπτυξης ή μη κυβερνητικών οργανώσεων, για να ασκήσουν τη διαχείριση και την εφαρμογή μιας ΟΧΕ σύμφωνα με τους ειδικούς κανόνες για κάθε ταμείο».
Απολύτως ξεκάθαρη τοποθέτηση για την με διάφορες μορφές και τρόπους ιδιωτική διαχείριση των δημόσιων αγαθών, μεταξύ αυτών του περιβάλλοντος και των μνημείων.
Ποιο είναι το κοινό στοιχείο όλων όσων προαναφέρθηκαν;
Το πανταχού παρόν «Διάζωμα», το οποίο από συλλέκτης χρημάτων μέσω δωρεών, χορηγιών από επιχειρηματίες και χρημάτων από απλούς πολίτες για την εκπόνηση μελετών για τα αρχαία θέατρα έχει εξελιχθεί σε βασικός (αν όχι αποκλειστικός) συνομιλητής για τη διαχείριση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, καταστρώνει σχέδια και θέτει προτεραιότητες, τις οποίες καλείται να υιοθετήσει η καθ’ ύλην αρμόδια και απολύτως υπεύθυνη για την προστασία των μνημείων Αρχαιολογική Υπηρεσία.
Τελευταία, φαίνεται πως συμμετέχει και στη συζήτηση για τη διαχείριση των πόρων που κατευθύνονται σε αρχαιολογικά εργα (ΕΣΠΑ ή Δημόσιες Επενδύσεις) και αφορούν στην προστασία και ανάδειξη της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, μέσω προτεινόμενων πολιτιστικών διαδρομών, όπως στην Ηπειρο, το Ηράκλειο, την Αιτωλοκαρνανία , την Ημαθία.
Παράλληλα, ασκεί το δικό του κρίσιμο ρόλο στην ιδεολογική χειραγώγηση του λαού, δηλαδή του πραγματικού «ιδιοκτήτη» των μνημείων, ο οποίος καλείται να αντιλαμβάνεται την μνήμη ως «φίρμα» για μάρκετινγκ, εμπορεύσιμο προϊόν και λογιστικό μέγεθος.
Όλα τα παραπάνω είναι καινούργια μόνο ως ειδησεογραφική επικαιρότητα. Διότι, στην πραγματικότητα είναι πολύ παλιά, τόσο όσο και η ίδρυση του «Διαζώματος» το 2008.
Η διαρκής και συνειδητή αποδυνάμωση των δομών δημόσιας διαχείρισης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς ήταν το κατάλληλο έδαφος ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την ιδιωτικοοικονομική διαχείριση που θα έρθει ως «σωτήρας» (βλ. Εμπορευματοποίηση διά… «διαζωμάτων»,«Ριζοσπάστης» 4/5/2008 – Του Γρηγόρη Τραγγανίδα).
Αλλωστε, το «Διάζωμα» δεν κρύβεται…
Συνδέει τα μνημεία με την επιχειρηματικότητα, προτείνει «φορείς διαχείρισης», συμπράξεις «δημόσιου και ιδιωτικού τομέα», υποστηρίζει την απόδοση των μνημείων στην τοπική αυτοδιοίκηση και αναπτυξιακές εταιρείες και αποθεώνει τη «συμμετοχή των κοινωνίας», εννοώντας επιχειρηματικούς και τουριστικούς ομίλους.
Στη σχετική περιγραφή του ίδιου του σωματείου διαβάζουμε ότι στόχοι μιας πολιτιστικής διαδρομής είναι:
«Να προσελκύσει επισκέπτες στην συγκεκριμένη περιοχή. Να δημιουργήσει ευκαιρίες στις επιχειρήσεις και τους παραγωγούςπροϊόντων και υπηρεσιών, που δραστηριοποιούνται στην συγκεκριμένηπεριοχή, ώστε να αυξήσουν τα έσοδά τους. Να προσελκύσει νέες επενδύσεις. Να επιμηκύνει την τουριστική περίοδο».
Σε όλα αυτά χωράνε η τοπική αυτοδιοίκηση, επιχειρηματίες, ο ΣΕΤΕ ακόμα και ΜΚΟ.
Βέβαια ο δρόμος είχε ήδη ανοίξει με τον «Καλλικράτη» στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και το πέρασμα στις δικές της αρμοδιότητες της προστασίας μνημείων, αρχαιολογικών χώρων και ιστορικών τόπων.
Ετσι, λοιπόν, οι προερχόμενες από την Ε. Ε. κατευθύνσεις για αξιοποίηση των μνημείων με εμπορευματική και αγοραία λογική, η καταβαράθρωση οικονομικά και σε προσωπικό της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, η αναγωγή των ιστορικών σπαραγμάτων σε επενδυτικό δόλωμα για τα λιμνάζοντα κεφάλαια έγιναν το πλέον εύφορο έδαφος για να ανθίζουν «Διαζώματα», σχέδια για εμπλοκή ιδιωτών στην αναβάθμιση και ουσιαστικά τη διαχείριση κορυφαίων αρχαιολογικών χώρων (βλ. το σχέδιο για τη συμμετοχή του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος στην αναβάθμιση του Κεραμεικού και της Βραυρώνας που ματαιώθηκε μετά από την αποκάλυψή του από τον «Ημεροδρόμο» ( Ξεπουλάνε Βραυρώνα και Κεραμεικό στο Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος»! – 26/9/2014), απόψεις για ιδιωτικοποιήσεις μουσείων όπως αυτές που λάνσαρε ο αμερικανός καθηγητής και ανασκαφέας της Αρχαίας Νεμέας Στέφαν Μίλλερ.
Μετά από σχεδόν 7 χρόνια δραστηριοποίησης του «Διαζώματος» οι θεσμικοί φορείς των αρχαιολόγων και παρατάξεις των υπαλλήλων του ΥΠΠΟ αντιδρούν και επισημαίνουν το ρόλο του.
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων με επιστολή προς την υπουργός Πολιτισμού τονίζει ότι:
«Το Διάζωμα, υπό την προστασία της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ, σχεδιάζει κατά βούληση έργα ανά τη χώρα, στο όνομα της συνέργειας δημόσιων και ιδιωτικών φορέων και της ανάπλασης (κυρίως) αρχαίων θεάτρων και σχετικών πολιτιστικών διαδρομών, κόστους πολλών εκατομμυρίων ευρώ δημόσιου, κυρίως, χρήματος, τα οποία αναθέτει σε μελετητές αποκλειστικά δικής του επιλογής για πλήρη ωρίμανση και προσφέρει στο ΥΠΠΟΑ για κατάθεση προς ένταξη στο τρέχον ΕΣΠΑ.
Με αυτό τον τρόπο: το δημόσιο χρήμα (από Περιφέρειες και Δήμους κυρίως) δεν ακολουθεί τους κανόνες διαφάνειας του δημόσιου λογιστικού αλλά κατευθύνεται σε μελετητές αποκλειστικής επιλογής του Διαζώματος,ακυρώνονται οι διαδικασίες κεντρικού σχεδιασμού και ωρίμανσης έργων βάσει του ειδικού πολιτισμικού κεφαλαίου κάθε περιοχής, το οποίο γνωρίζει η καθ΄ύλη υπηρεσιακή μονάδα.
Επιπλέον, ο ΣΕΑ έχει γίνει αποδέκτης διαμαρτυριών όχι μόνο για παράκαμψη από το εν λόγω Σωματείο των προβλεπόμενων αδειών και της καταβολής τελών για τη χρήση εικόνων αρχαιολογικού περιεχομένου στο διαδίκτυο και αλλού, αλλά και για τη σιωπηλή οικειοποίηση βίντεο παραγωγής υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ και ενσωμάτωσή τους σε δικής του έμπνευσης, πάλι χωρίς καμία σχετική αδειοδότηση, πρόγραμμα προβολής αρχαίων θεάτρων μέσω της αεροπορικής εταιρείας Aegean.
Φαίνεται λοιπόν πως το Σωματείο Διάζωμα, όχι μόνο επιχειρεί να χαράξει πολιτική επί των αρχαίων μνημείων, αλλά βαθμιαία και ανεπαίσθητα διεκδικεί για τον εαυτό του την απαλλαγή από τους κανόνες που θεσπίζει το νομικό πλαίσιο προστασίας τους, όπως για παράδειγμα αυτούς σχετικά με την αδειοδότηση και την καταβολή τελών για τη χρήση εικόνων αρχαιολογικού περιεχομένου στο διαδίκτυο ή αλλού».(Δείτε ΕΔΩ την επιστολή).
Λίγες ημέρες νωρίτερα η παράταξη Ενωτική Αγωνιστική Κίνηση σε μία εκτενή ανακοίνωση περιέγραφε το έργο του Διαζώματος και το ρόλο που καλείται να διαδραματίσει με στοχεύοντας στην είσοδο των ιδιωτών στην επικερδή επιχείρηση «μνημεία», αναφέροντας μεταξύ άλλων:
«Με όχημα τις διασυνδέσεις του και την υπόσχεση για τόνωση της τουριστικής κίνησης και της τοπικής ανάπτυξης, σχεδιάζει έργα σύμφωνα με δικές του προτεραιότητες, ακυρώνοντας τον κεντρικό σχεδιασμό από το ΥΠΠΟΑ και την ισόρροπη κατεύθυνση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ σε αντιπροσωπευτικό αριθμό και κατηγορίες μνημείων.
Ετοιμάζεται, μέσω του ΕΣΠΑ, να εφαρμόσει το δικό του όραμα για τη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς:
τη δημιουργία φορέων διαχείρισης μνημείων και αρχαιολογικών χώρων από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, προϋπόθεση μάλιστα του τρέχοντος ΕΣΠΑ, αλλά και τη διασύνδεση μνημείων και χώρων με την επιχειρηματικότητα (sic!).
Είναι λογικό, σε μια χώρα με 30% ανεργία, με αποδιαρθρωμένη παραγωγική βάση και διαρκώς υποβαθμιζόμενο δημόσιο τομέα, η ιδιωτικοποίηση του πολιτισμού να φαντάζει ως μια επικερδής υπόθεση για πολλούς επιχειρηματικούς ομίλους, αλλά και ως πηγή εσόδων για την τοπική αυτοδιοίκηση»
(Δείτε την ανακοίνωση ΕΔΩ).
ΠΗΓΗ. imerodromos.gr
Στις 8 Φεβρουαρίου 2017 η υπουργός Πολιτισμού Λ. Κονιόρδου συναντήθηκε με την περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου Χρ. Καλογήρου και αντικείμενο της συζήτησης ήταν τα αρχαιολογικά έργα που θα χρηματοδοτήσει η Περιφέρεια μέσω του ΕΣΠΑ για την περίοδο 2014 – 2020.
Παρών σε αυτή τη συνάντηση ήταν και ο πρόεδρος μιας μη κυβερνητικής κίνησης πολιτών, το γνωστό «Διάζωμα», Σταύρος Μπένος.
Η κ. Κονιόρδου είχε φροντίζει πριν ακόμα αναλάβει τα ηνία του ΥΠΠΟ να δηλώσει την συμπάθειά της στο «Διάζωμα» και τις πρακτικές του χαρακτηρίζοντάς το «λαμπρό παράδειγμα» .
Λίγες ημέρες αργότερα ο Δήμος Ηρακλείου υπέγραψε Μνημόνιο Συνεργασίας για την Προστασία και Ανάδειξη της παλιάς πόλης του Ηρακλείου και του αρχαιολογικού χώρου της Κνωσού, όχι με το Υπουργείο Πολιτισμού, όπως κάθε λογικός νους θα φανταζόταν, αλλά με το «Διάζωμα».
Μεταξύ των στόχων του Μνημονίου είναι η ανάδειξη της περιοχής του Ηρακλείου «σε μητροπολιτικό κέντρο διαπεριφερειακής εμβέλειας για τον Μινωικό Πολιτισμό με άξονα την έρευνα – τεχνολογία και τον πολιτισμό, καθώς και ισχυρό κέντρο κρουαζιέρας στην περιοχή της Μεσογείου».
Το «Διάζωμα» από την πλευρά του θα συμβάλει με τις εξής μελέτες:
- Μελέτη MarketingPlan για τη δημιουργία επώνυμου προϊόντος πολιτιστικού τουρισμού.
- Μελέτη Υποβάθρου για τα πιθανολογούμενα έσοδα της Πολιτιστικής Διαδρομής .
- Μελέτη «Οργάνωση της συμμετοχής της τοπικής οικονομίας στην Πολιτιστική Διαδρομή».
- Μελέτη «Ψηφιακή Στρατηγική για τον Πολιτισμό, ως Οδηγός για τη χρήση των τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνίας στο χώρο του πολιτισμού».
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβούλιου (13/2/2017) που ενέκρινε με πλειοψηψία το παραπάνω Μνημόνιο, ο εκπρόσωπος της «Λαϊκής Συσπείρωσης», η οποία το καταψήφισε, είχε πει τα εξής:
«Είναι πραγματικά λυπηρό στο όνομα του Πολιτισμού η Δημοτική Αρχή να εννοεί και να προβάλει την πολιτιστική μας κληρονομιά σαν τουριστικό προϊόν. Και όχι μόνο αυτό.
Η Δημοτική Αρχή συμβάλει στις κατευθύνσεις που έχουν δοθεί από την δημιουργία των Καλλικρατικών δήμων ώστε σημαντικές αρμοδιότητες να μεταφερθούν από το Κεντρικό Κράτος στην Τοπική Διοίκηση (Δήμους και Περιφέρεια) χωρίς πόρους αλλά αντίθετα, με την επιφόρτιση αυτή να αυτοχρηματοδοτούνται και στην τελική να ιδιωτικοποιούνται πχ Σχολική Στέγη – Σχολικές επιτροπές, Παιδικοί Σταθμοί, Υγεία και φυσικά ο Πολιτισμός.
Ειδικά για τον Πολιτισμό το σχέδιο που καταρτίστηκε από τις προηγούμενες κυβερνήσεις και υλοποιείται από τη σημερινή με χρήματα της ΕΕ, είναι οι Αρχαιολογικές Υπηρεσίες να περάσουν στις Περιφέρειες.
Πρώτο βήμα αποτελεί η «συνέργεια» μεταξύ τους για την υλοποίηση του νέου ΕΣΠΑ. Όχι όμως μόνο μεταξύ τους.
Από το μνημόνιο συνεργασίας φαίνεται καθαρά ότι στόχος είναι η αναβάθμιση του Ηρακλείου ως κόμβος κρουαζιέρας και «μητροπολιτικό κέντρο διαπεριφεριακής εμβέλειας» όπως λέτε.
Τι σημαίνει αυτό;
Θέλετε το Ηράκλειο και η πολιτιστική μας κληρονομιά να γίνουν brandname για να κερδίσουν εκατομμύρια οι Tour Operators, οι τεράστιοι εφοπλιστικοί όμιλοι κρουαζιέρας, πετώντας το τυράκι ότι δήθεν θα ωφεληθούν οι ντόπιοι επαγγελματίες και θα έρθει ανάπτυξη!
Τι υποκρισία!
Αν κάνατε τον κόπο να μας μοιράσετε αυτά που αναφέρει το «Διάζωμα» για τις «πολιτιστικές διαδρομές» θα βλέπατε πόσο δίκιο έχουμε.
Στόχος τους δεν είναι η ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, πρώτα για εμάς τους ίδιους που ζούμε εδώ και μετά για τους επισκέπτες αλλά, ανάμεσα στα άλλα, που λένε: «να δημιουργήσει ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις, να προσελκύσει νέες επενδύσεις και αν είναι δυνατόν να εξασφαλίσει πόρους για τη συντήρηση των αρχαιολογικών χώρων».
Πως θα το κάνει αυτό; μα είναι απλό.
Με τη σύμπραξη των ΟΤΑ και των Υπηρεσιών του Δημοσίου που εμπλέκονται με το ΞΕΕ, το ΣΕΤΕ, ΜΚΟ πανελλαδικής εμβέλειας κλπ. Αυτούς δηλαδή που όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης θησαυρίζουν -όπως και προ κρίσης- στις πλάτες των εργαζομένων στο τουρισμό, που δουλεύουν σε συνθήκες γαλέρας, με μισθούς πείνας.
Αυτή είναι η ανάπτυξη που θέλετε και αυτήν ετοιμάζετε: εργαζόμενοι–εθελοντές, με μισθούς πείνας, με εργασιακές σχέσεις λάστιχο, με το ξεκλήρισμα των αυτοαπασχολούμενων ΕΒΕ στον τουρισμό και την επικράτηση των μεγάλων μονοπωλιακών ομίλων. Με απαραίτητο κερασάκι τις ΜΚΟ – όπως το Διάζωμα- που τις επιβάλλει η ΕΕ (νέο ΕΣΠΑ)».
Στις 15 Μαρτίου ο αντιπρόεδρος της Βουλής και βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας Γ. Βαρεμένος, ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σ.Φάμελος και ο πρόεδρος του σωματείου «Διάζωμα», Στ. Μπένος συναντήθηκαν και αντικείμενο της συνάντησής τους ήταν η προώθηση του σχεδίου διαμόρφωσης μιας πολιτιστικής διαδρομής στα αρχαία θέατρα της Αιτωλοακαρνανίας, σε συνδυασμό με τους άλλους σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους του νομού.
Αυτό, όμως, είναι η μισή εικόνα.
Το υπόλοιπο του κάδρου συμπληρώνεται από τη Μελέτη για την Εφαρμογή Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων χρηματοδοτούμενων από το ΕΣΠΑ 2014 – 2020 για τη Δυτική Ελλάδα, από την Ολυμπία ως το Αγρίνιο και τη λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου.
Αυτή, λοιπόν, η μελέτη, όπως και όλες όσες αφορούν τις Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις, έχουν ξεκάθαρη στόχευση, υπαγορευμένη από τους όρους που θέτει η Ε. Ε. μέσω των ΕΣΠΑ.
Και η στόχευση είναι η ακόλουθη: «οι δημόσιες επενδύσεις δεν αρκούν για την μακροπρόθεσμη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας και ειδικά των θέσεων εργασίας.
Η παρατήρηση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία για την Περιφέρεια ΔυτικήςΕλλάδας όπου παρά τους αλματώδεις ρυθμούς μεγέθυνσης 2001‐2008, το ίδιο διάστημα καταγράφεται σημαντική αύξηση της ανεργίας.
Συνεπώς, κρίνεται πως η οποιαδήποτε διάθεση υλοποίησης δημοσίων επενδύσεων θα πρέπει να συνοδευτεί από παράλληλες διαδικασίες κινητοποίησης ή/ και προσέλκυσης ιδιωτικών επενδύσεων».
Παρακάτω προβλέπεται ότι σύμφωνα με το γενικό νομοθετικό πλαίσιο για την εφαρμογή Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων «το κράτος μέλος ή η διαχειριστική αρχή δύναται να ορίσει έναν ή περισσότερους ενδιάμεσους φορείς, περιλαμβανομένων τοπικών αρχών, φορέων περιφερειακής ανάπτυξης ή μη κυβερνητικών οργανώσεων, για να ασκήσουν τη διαχείριση και την εφαρμογή μιας ΟΧΕ σύμφωνα με τους ειδικούς κανόνες για κάθε ταμείο».
Απολύτως ξεκάθαρη τοποθέτηση για την με διάφορες μορφές και τρόπους ιδιωτική διαχείριση των δημόσιων αγαθών, μεταξύ αυτών του περιβάλλοντος και των μνημείων.
Ποιο είναι το κοινό στοιχείο όλων όσων προαναφέρθηκαν;
Το πανταχού παρόν «Διάζωμα», το οποίο από συλλέκτης χρημάτων μέσω δωρεών, χορηγιών από επιχειρηματίες και χρημάτων από απλούς πολίτες για την εκπόνηση μελετών για τα αρχαία θέατρα έχει εξελιχθεί σε βασικός (αν όχι αποκλειστικός) συνομιλητής για τη διαχείριση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, καταστρώνει σχέδια και θέτει προτεραιότητες, τις οποίες καλείται να υιοθετήσει η καθ’ ύλην αρμόδια και απολύτως υπεύθυνη για την προστασία των μνημείων Αρχαιολογική Υπηρεσία.
Τελευταία, φαίνεται πως συμμετέχει και στη συζήτηση για τη διαχείριση των πόρων που κατευθύνονται σε αρχαιολογικά εργα (ΕΣΠΑ ή Δημόσιες Επενδύσεις) και αφορούν στην προστασία και ανάδειξη της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, μέσω προτεινόμενων πολιτιστικών διαδρομών, όπως στην Ηπειρο, το Ηράκλειο, την Αιτωλοκαρνανία , την Ημαθία.
Παράλληλα, ασκεί το δικό του κρίσιμο ρόλο στην ιδεολογική χειραγώγηση του λαού, δηλαδή του πραγματικού «ιδιοκτήτη» των μνημείων, ο οποίος καλείται να αντιλαμβάνεται την μνήμη ως «φίρμα» για μάρκετινγκ, εμπορεύσιμο προϊόν και λογιστικό μέγεθος.
Όλα τα παραπάνω είναι καινούργια μόνο ως ειδησεογραφική επικαιρότητα. Διότι, στην πραγματικότητα είναι πολύ παλιά, τόσο όσο και η ίδρυση του «Διαζώματος» το 2008.
Η διαρκής και συνειδητή αποδυνάμωση των δομών δημόσιας διαχείρισης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς ήταν το κατάλληλο έδαφος ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την ιδιωτικοοικονομική διαχείριση που θα έρθει ως «σωτήρας» (βλ. Εμπορευματοποίηση διά… «διαζωμάτων»,«Ριζοσπάστης» 4/5/2008 – Του Γρηγόρη Τραγγανίδα).
Αλλωστε, το «Διάζωμα» δεν κρύβεται…
Συνδέει τα μνημεία με την επιχειρηματικότητα, προτείνει «φορείς διαχείρισης», συμπράξεις «δημόσιου και ιδιωτικού τομέα», υποστηρίζει την απόδοση των μνημείων στην τοπική αυτοδιοίκηση και αναπτυξιακές εταιρείες και αποθεώνει τη «συμμετοχή των κοινωνίας», εννοώντας επιχειρηματικούς και τουριστικούς ομίλους.
Στη σχετική περιγραφή του ίδιου του σωματείου διαβάζουμε ότι στόχοι μιας πολιτιστικής διαδρομής είναι:
«Να προσελκύσει επισκέπτες στην συγκεκριμένη περιοχή. Να δημιουργήσει ευκαιρίες στις επιχειρήσεις και τους παραγωγούςπροϊόντων και υπηρεσιών, που δραστηριοποιούνται στην συγκεκριμένηπεριοχή, ώστε να αυξήσουν τα έσοδά τους. Να προσελκύσει νέες επενδύσεις. Να επιμηκύνει την τουριστική περίοδο».
Σε όλα αυτά χωράνε η τοπική αυτοδιοίκηση, επιχειρηματίες, ο ΣΕΤΕ ακόμα και ΜΚΟ.
Βέβαια ο δρόμος είχε ήδη ανοίξει με τον «Καλλικράτη» στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και το πέρασμα στις δικές της αρμοδιότητες της προστασίας μνημείων, αρχαιολογικών χώρων και ιστορικών τόπων.
Ετσι, λοιπόν, οι προερχόμενες από την Ε. Ε. κατευθύνσεις για αξιοποίηση των μνημείων με εμπορευματική και αγοραία λογική, η καταβαράθρωση οικονομικά και σε προσωπικό της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, η αναγωγή των ιστορικών σπαραγμάτων σε επενδυτικό δόλωμα για τα λιμνάζοντα κεφάλαια έγιναν το πλέον εύφορο έδαφος για να ανθίζουν «Διαζώματα», σχέδια για εμπλοκή ιδιωτών στην αναβάθμιση και ουσιαστικά τη διαχείριση κορυφαίων αρχαιολογικών χώρων (βλ. το σχέδιο για τη συμμετοχή του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος στην αναβάθμιση του Κεραμεικού και της Βραυρώνας που ματαιώθηκε μετά από την αποκάλυψή του από τον «Ημεροδρόμο» ( Ξεπουλάνε Βραυρώνα και Κεραμεικό στο Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος»! – 26/9/2014), απόψεις για ιδιωτικοποιήσεις μουσείων όπως αυτές που λάνσαρε ο αμερικανός καθηγητής και ανασκαφέας της Αρχαίας Νεμέας Στέφαν Μίλλερ.
Μετά από σχεδόν 7 χρόνια δραστηριοποίησης του «Διαζώματος» οι θεσμικοί φορείς των αρχαιολόγων και παρατάξεις των υπαλλήλων του ΥΠΠΟ αντιδρούν και επισημαίνουν το ρόλο του.
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων με επιστολή προς την υπουργός Πολιτισμού τονίζει ότι:
«Το Διάζωμα, υπό την προστασία της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ, σχεδιάζει κατά βούληση έργα ανά τη χώρα, στο όνομα της συνέργειας δημόσιων και ιδιωτικών φορέων και της ανάπλασης (κυρίως) αρχαίων θεάτρων και σχετικών πολιτιστικών διαδρομών, κόστους πολλών εκατομμυρίων ευρώ δημόσιου, κυρίως, χρήματος, τα οποία αναθέτει σε μελετητές αποκλειστικά δικής του επιλογής για πλήρη ωρίμανση και προσφέρει στο ΥΠΠΟΑ για κατάθεση προς ένταξη στο τρέχον ΕΣΠΑ.
Με αυτό τον τρόπο: το δημόσιο χρήμα (από Περιφέρειες και Δήμους κυρίως) δεν ακολουθεί τους κανόνες διαφάνειας του δημόσιου λογιστικού αλλά κατευθύνεται σε μελετητές αποκλειστικής επιλογής του Διαζώματος,ακυρώνονται οι διαδικασίες κεντρικού σχεδιασμού και ωρίμανσης έργων βάσει του ειδικού πολιτισμικού κεφαλαίου κάθε περιοχής, το οποίο γνωρίζει η καθ΄ύλη υπηρεσιακή μονάδα.
Επιπλέον, ο ΣΕΑ έχει γίνει αποδέκτης διαμαρτυριών όχι μόνο για παράκαμψη από το εν λόγω Σωματείο των προβλεπόμενων αδειών και της καταβολής τελών για τη χρήση εικόνων αρχαιολογικού περιεχομένου στο διαδίκτυο και αλλού, αλλά και για τη σιωπηλή οικειοποίηση βίντεο παραγωγής υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ και ενσωμάτωσή τους σε δικής του έμπνευσης, πάλι χωρίς καμία σχετική αδειοδότηση, πρόγραμμα προβολής αρχαίων θεάτρων μέσω της αεροπορικής εταιρείας Aegean.
Φαίνεται λοιπόν πως το Σωματείο Διάζωμα, όχι μόνο επιχειρεί να χαράξει πολιτική επί των αρχαίων μνημείων, αλλά βαθμιαία και ανεπαίσθητα διεκδικεί για τον εαυτό του την απαλλαγή από τους κανόνες που θεσπίζει το νομικό πλαίσιο προστασίας τους, όπως για παράδειγμα αυτούς σχετικά με την αδειοδότηση και την καταβολή τελών για τη χρήση εικόνων αρχαιολογικού περιεχομένου στο διαδίκτυο ή αλλού».(Δείτε ΕΔΩ την επιστολή).
Λίγες ημέρες νωρίτερα η παράταξη Ενωτική Αγωνιστική Κίνηση σε μία εκτενή ανακοίνωση περιέγραφε το έργο του Διαζώματος και το ρόλο που καλείται να διαδραματίσει με στοχεύοντας στην είσοδο των ιδιωτών στην επικερδή επιχείρηση «μνημεία», αναφέροντας μεταξύ άλλων:
«Με όχημα τις διασυνδέσεις του και την υπόσχεση για τόνωση της τουριστικής κίνησης και της τοπικής ανάπτυξης, σχεδιάζει έργα σύμφωνα με δικές του προτεραιότητες, ακυρώνοντας τον κεντρικό σχεδιασμό από το ΥΠΠΟΑ και την ισόρροπη κατεύθυνση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ σε αντιπροσωπευτικό αριθμό και κατηγορίες μνημείων.
Ετοιμάζεται, μέσω του ΕΣΠΑ, να εφαρμόσει το δικό του όραμα για τη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς:
τη δημιουργία φορέων διαχείρισης μνημείων και αρχαιολογικών χώρων από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, προϋπόθεση μάλιστα του τρέχοντος ΕΣΠΑ, αλλά και τη διασύνδεση μνημείων και χώρων με την επιχειρηματικότητα (sic!).
Είναι λογικό, σε μια χώρα με 30% ανεργία, με αποδιαρθρωμένη παραγωγική βάση και διαρκώς υποβαθμιζόμενο δημόσιο τομέα, η ιδιωτικοποίηση του πολιτισμού να φαντάζει ως μια επικερδής υπόθεση για πολλούς επιχειρηματικούς ομίλους, αλλά και ως πηγή εσόδων για την τοπική αυτοδιοίκηση»
(Δείτε την ανακοίνωση ΕΔΩ).
ΠΗΓΗ. imerodromos.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου