ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ - Βαθιά υπόκλιση στις ανάγκες του κεφαλαίου

ΚΥΡΙΑΚΗ 15-2-2015

 
Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές δεν έχουν καταλήξει οι διαπραγματεύσεις. 

Ωστόσο, οι προγραμματικές δηλώσεις της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικές για το περιεχόμενο και τον προσανατολισμό της πολιτικής που θέλει ν' ακολουθήσει.



Από τις προγραμματικές δηλώσεις προκύπτει ότι δεν έχουμε ριζική αλλαγή του μείγματος της ασκούμενης πολιτικής (αντικατάσταση της περιοριστικής πολιτικής από μια επεκτατική πολιτική) αλλά μία αναγκαστική προσαρμογή του ασκούμενου μείγματος στις σημερινές ανάγκες του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης, όπως αυτές προκύπτουν από τις επιπτώσεις της βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης (μείωση του ΑΕΠ πάνω από 25%, υψηλό δημόσιο χρέος, υψηλό ποσοστό ανεργίας και εκτεταμένα στρώματα που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας ή το προσεγγίζουν), αλλά και από την πορεία της αβέβαιης ανάκαμψης της καπιταλιστικής οικονομίας.

Το κυβερνητικό πλαίσιο στήριξης των επιχειρηματικών ομίλων

 

Στον πυρήνα της νέας κυβερνητικής πολιτικής βρίσκεται η ανάγκη διασφάλισης περισσότερων κρατικών και κοινοτικών κεφαλαίων για την επιτάχυνση και στήριξη των καπιταλιστικών επενδύσεων, στο όνομα της παραγωγικής ανασυγκρότησης της οικονομίας. 

Επενδύσεις οι οποίες θα πραγματοποιηθούν πάνω στο διαμορφωμένο πλαίσιο από τους εφαρμοστικούς νόμους του μνημονίου. 

Γι' αυτό άλλωστε, όπως δήλωσε ο κ. Βαρουφάκης, θα αξιοποιηθεί το 70% των μέτρων που προβλέπονταν στο μνημόνιο, ενώ το υπόλοιπο 30% θα αντικατασταθεί από νέες μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα έχουν τη σφραγίδα του ΟΟΣΑ! 
Πολύ γρήγορα αποκαλύπτεται το πραγματικό περιεχόμενο της φραστικής καταγγελίας του μνημονίου και της «εργαλειοθήκης» του ΟΟΣΑ.

Από τις προγραμματικές δηλώσεις του κ. Τσίπρα προκύπτει ότι η νέα συγκυβέρνηση όχι μόνο θα σεβαστεί, αλλά και θα υλοποιήσει τόσο τις θεσμικές δεσμεύσεις που προκύπτουν από τη στρατηγική της ΕΕ, όσο και τις δημοσιονομικές υποχρεώσεις και στόχους που καθορίζει το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης στο πλαίσιο της ενιαίας οικονομικής διακυβέρνησης.

Αυτό άλλωστε αποτυπώνεται και στο βασικό τρίπτυχο με το οποίο η κυβέρνηση προσέρχεται στις διαπραγματεύσεις. 

Δηλαδή, αποδοχή των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών, με μικρότερα όμως πλεονάσματα από το 4% που προβλέπεται στο μνημόνιο, αποδοχή του κρατικού χρέους, αλλά με διευκόλυνση στους όρους εξυπηρέτησής του (ρήτρα ανάπτυξης) και προώθηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων.

Από τις γενικόλογες εξαγγελίες προκύπτει ξεκάθαρα το νέο κυβερνητικό πλαίσιο στήριξης των αναγκών των επιχειρηματικών ομίλων.

Αυτό καθορίζεται:

-- Από το νέο αναπτυξιακό νόμο, ο οποίος, όπως δήλωσε ο κ. Σταθάκης, «θα δώσει ισχυρά κίνητρα σε επενδύσεις». Ενας νόμος περισσότερο στοχευμένος στην ικανοποίηση των προτεραιοτήτων των επιχειρηματικών ομίλων, στις οποίες θα προσαρμοστούν τα κλαδικά αλλά και γεωγραφικά κριτήρια.

-- Δημιουργία ενός πιο αποτελεσματικού θεσμικού πλαισίου για την ενίσχυση των εξαγωγικών επιχειρήσεων.

-- Διατήρηση των ευνοϊκών φορολογικών καθεστώτων για το κεφάλαιο (π.χ. εφοπλιστές), αλλά και διεύρυνση των φορολογικών απαλλαγών για τη στήριξη της παραγωγικής δραστηριότητας.

-- Διεύρυνση της κρατικής χρηματοδότησης μέσω της αύξησης του Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων, αλλά και πιο στοχευμένη αξιοποίηση της κοινοτικής χρηματοδότησης σε υποδομές και έργα στήριξης του νέου αναπτυξιακού μοντέλου της αστικής τάξης.

Εχουμε, δηλαδή, μια πιο άμεση, πιο δραστική και αποφασιστική παρέμβαση του αστικού κράτους μέσα από τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση, τα νέα ενισχυμένα κίνητρα, αλλά και την αύξηση των δημόσιων επενδύσεων, για ν' αποτελέσει την ατμομηχανή ρυμούλκησης των ιδιωτικών επενδύσεων, οι οποίες έχουν μειωθεί, παρά το γεγονός ότι υπάρχει υπερσυσσώρευση κεφαλαίων, εξαιτίας της πτώσης του μέσου ποσοστού κέρδους. 

Εχουμε, δηλαδή, μια πιο ουσιαστική παρέμβαση του αστικού κράτους για τη στήριξη των αναγκών αναπαραγωγής του κεφαλαίου.

Η προσαρμογή στην πολιτική για τις ιδιωτικοποιήσεις

 

Αυτό άλλωστε αποτυπώνεται και στην προσαρμογή που γίνεται αναφορικά με την πολιτική για τις ιδιωτικοποιήσεις. 
Προσαρμογή η οποία γίνεται με βάση την αποδοχή της ευρωενωσιακής πολιτικής για την απελευθέρωση των αγορών και δημιουργία νέων πεδίων δράσης για το κεφάλαιο.

Οι ιδιωτικοποιήσεις που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί δεν πρόκειται να αναιρεθούν, ενδεχομένως σε κάποιες από αυτές να επανεξεταστούν οι συμβάσεις παραχώρησης, σε συμφωνία όμως με τους άμεσα ενδιαφερόμενους.

Αυτή η κρατική παρέμβαση θα είναι πιο αποφασιστική στον τομέα της Ενέργειας, στα δίκτυα και τις υποδομές.

Στον τομέα της Ενέργειας, στο πλαίσιο της απελευθερωμένης αγοράς, αναιρούνται οι σχεδιασμοί για διάσπαση της ΔΕΗ, επιλογή η οποία διευκολύνει την υλοποίηση της κυβερνητικής επιταγής για διασφάλιση φθηνού ρεύματος στις ενεργοβόρες βιομηχανίες, θωρακίζοντας μ' αυτόν τον τρόπο την ανταγωνιστικότητά τους. 

Η επιλογή αυτή, σε συνδυασμό με τη διασφάλιση της κερδοφορίας της, μπορεί να οδηγήσει σε επιβάρυνση των οικιακών λογαριασμών.

Αντίστοιχα, η ακύρωση της διαδικασίας του ΑΔΜΗΕ διασφαλίζει τη διευκόλυνση, μέσα από ευνοϊκούς όρους και χαμηλά τέλη, των ιδιωτών παραγωγών στην αξιοποίηση του δικτύου, αλλά και τους μεγάλους καταναλωτές.

Από την άλλη μεριά, η νέα ελληνική κυβέρνηση πιο ενεργητικά εμπλέκεται στην υλοποίηση των ευρωατλαντικών σχεδιασμών στο πλαίσιο του ενεργειακού ανταγωνισμού. 

Η αναβάθμιση του ΤΑΡ, η παραχώρηση του ΔΕΣΦΑ στην αζέρικη SOCAR, η αξιοποίηση των υδρογονανθράκων, αλλά και η αναβάθμιση των σχέσεων με το Ισραήλ και στον τομέα της Ενέργειας αποτελούν προτεραιότητες για την κυβέρνηση.

Η νέα κυβέρνηση θα προχωρήσει σε αλλαγή των προτεραιοτήτων σχετικά με την ιδιωτικοποίηση των λιμενικών υποδομών. 

Μέσα από την ακύρωση των διαδικασιών ιδιωτικοποίησης του ΟΛΠ και του ΟΛΘ φαίνεται να προκρίνει τη μέθοδο της τμηματικής παραχώρησης επιμέρους χρήσεων των λιμενικών υποδομών στους επιχειρηματικούς ομίλους, ικανοποιώντας μ' αυτόν τον τρόπο τις απαιτήσεις μερίδων του εφοπλιστικού κεφαλαίου, οι οποίες είχαν αντιταχθεί στη συνολική ιδιωτικοποίηση των λιμανιών που προωθούσε η προηγούμενη κυβέρνηση.

Επίσης, θα αλλάξει και ο χαρακτήρας του ΤΑΙΠΕΔ προκρίνοντας ως μέθοδο αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας την παραχώρησή της σε συμπράξεις ανάμεσα στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα.

                                                                                   ***

Ο δρόμος της καπιταλιστικής ανάπτυξης εντός των πλαισίων της ΕΕ δεν πρόκειται να οδηγήσει στην ικανοποίηση των σύγχρονων και διευρυμένων λαϊκών αναγκών ούτε και στην αποκατάσταση των τεράστιων απωλειών που υπέστησαν τα λαϊκά στρώματα κατά τη διάρκεια της καπιταλιστικής κρίσης. 

 

Γι' αυτό και το μόνο που εξήγγειλε η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ ήταν η ετεροχρονισμένη και σε δόσεις ανακούφιση των εξαθλιωμένων τμημάτων του πληθυσμού, ανακούφιση που θα γίνει σε βάρος των λιγότερο φτωχών.

 

Ο δρόμος της λαϊκής αξιοπρέπειας δε βρίσκεται στην προσαρμογή των λαϊκών αναγκών στις απαιτήσεις του κεφαλαίου, αλλά στη σύγκρουση μ' αυτή την πολιτική, σε ρήξη και ανατροπή με τους υπεύθυνους των λαϊκών προβλημάτων, τους μονοπωλιακούς ομίλους και τους διακρατικούς ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς.

Του Νίκου ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ*
*Ο Νίκος Καραθανασόπουλος είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ