Ο Μάρσαλ ΜακΛούαν, ο ανατρεπτικός Καναδός ακαδημαϊκός της δεκαετίας του 1960 επιστρέφει. Οι τότε θεωρίες του για τα «ηλεκτρονικά μέσα» λαμβάνουν νέα ζωή σήμερα καθώς το ίντερνετ αποτελεί τον καινούργιο δίαυλό μας για ειδήσεις, πληροφόρηση και ψυχαγωγία.
Τη δεκαετία του 1960 ο ΜακΛούαν ισχυριζόταν ότι τα Μέσα, αποτελούν «προέκταση» του σώματός μας και ασκούν πολύ ισχυρή επιρροή πάνω μας. Ηλεκτρονικά ΜΜΕ όπως η τηλεόραση και οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές – έλεγε – θα μας απελευθερώσουν από την εξάρτηση από τα έντυπα ΜΜΕ.
Τα έντυπα μέσα ενημέρωσης, «θερμά μέσα» όπως τα χαρακτήριζε, απορροφούν την προσοχή μας, χωρίς να επιτρέπουν δική μας συμμετοχή. Η ανάγνωση είναι μία μοναχική απασχόληση, ενώ ο λόγος συλλογική. Οταν, λοιπόν, γινόμαστε αναγνώστες, αντί για ακροατές, θυσιάζουμε την συλλογική μας συνείδηση και περιορίζουμε τους εαυτούς μας στη μοναξιά.
Τα ηλεκτρονικά «ψυχρά» μέσα προωθούν τη συμμετοχή και προάγουν την κοινωνική μας συνείδηση. Ομως, σήμερα, οι κοινωνίες μας δεν είναι μικρές απομονωμένες ομάδες. Αντίθετα όλοι μας είμαστε μέλη ενός παγκόσμιου χωριού.
Αυτά ο κ. ΜακΛούαν τα δήλωνε το 1960. Οι θέσεις του, όμως, είναι και πάλι επίκαιρες. Ασφαλώς, το διαδίκτυο προσαρμόζεται απόλυτα στις έννοιες του «κρύου» και «θερμού» μέσου που πρότεινε ο ΜακΛούαν. Ενθαρρύνει τη συμμετοχή αλλά ταυτόχρονα απορροφά την προσοχή μας και κυριαρχεί στις αισθήσεις μας. Οταν καρφώνουμε το βλέμμα στην οθόνη, απομονωνόμαστε από το περιβάλλον. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι αν και ο Καναδός ακαδημαϊκός εξυμνούσε την τεχνολογική πρόοδο, ταυτόχρονα σκιαγραφούσε μία ζοφερή εικόνα του μέλλοντος.
«Από τη στιγμή που θα παραδώσουμε τις αισθήσεις και το νευρικό μας σύστημα σε όσους ιδιωτικώς θέλουν να εκμεταλλευτούν και να αποκερδίσουν ενοικιάζοντας τα μάτια, τα αυτιά και τα νεύρα μας, δεν θα έχουμε κανένα δικαίωμα» υποστηρίζει.
Ακριβώς επειδή δεν μεταδίδουν μόνον πληροφορίες σε εμάς αλλά συλλέγουν στοιχεία από εμάς. Προαισθανόμενος τον ερχομό του ίντερνετ, ο ΜακΛούαν προειδοποιούσε και χαιρέτιζε στο νέο μέσο.
ΠΗΓΗ. kathimerini
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου