ΤΡΙΤΗ 23-8-2016
Ορισμένοι σεισμοί που προκαλούνται από την έγχυση υγρών αποβλήτων στο υπέδαφος μπορούν να είναι αρκετά ισχυροί, με τα ανάλογα καταστροφικά αποτελέσματα πάνω από το έδαφος, όπως φαίνεται χαρακτηριστικά στη φωτογραφία από σεισμό αυτού του είδους στην Οκλαχόμα το 2015
Η εξάπλωση τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ της παραγωγής πετρελαίου και αέριων υδρογονανθράκων με την τεχνική της υδραυλικής ρηγμάτωσης (fracking) σε σχιστολιθικά κοιτάσματα σχετίζεται οπωσδήποτε με γεωπολιτικούς λόγους (ανταγωνισμός με τη Ρωσία που πλήττεται από την πτώση των τιμών εξαιτίας του σχιστολιθικού πετρελαίου, προσπάθεια να μειωθεί η ενεργειακή εξάρτηση από τη Σαουδική Αραβία και τις κάθε φορά αποφάσεις του Οργανισμού Πετρελαιοπαραγωγών Κρατών κ.τ.λ.), γενικότερους οικονομικούς λόγους (προσπάθεια ανάκαμψης από τη βαθιά καπιταλιστική κρίση που εκδηλώθηκε το 2008) και άλλους λόγους.
Στο νέο πεδίο που ανοίχτηκε, επένδυσαν, όπως ήταν φυσικό, τα αμερικανικά μονοπώλια της Ενέργειας, αλλά και μικρότεροι καπιταλιστές.
Οι επενδύσεις σε περιοχές κατά κύριο λόγο αγροτικές είχαν ως αποτέλεσμα να προσληφθούν αρκετοί ντόπιοι άνεργοι εργάτες ή ξεκληρισμένοι αγρότες.
Η ανοχή των τοπικών κοινοτήτων και κυρίως το γεγονός ότι κυβέρνηση και καπιταλιστές κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν αυτό που δείχνουν αλλεπάλληλες επιστημονικές έρευνες, είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί και να διογκωθεί χρόνο με το χρόνο ένα σημαντικό πρόβλημα, που πριν ήταν σε μεγάλο βαθμό άγνωστο σε αρκετές από τις περιοχές όπου γίνεται εξόρυξη με υδραυλική ρηγμάτωση: οι σεισμοί!
Με
αποκορύφωμα (μέχρι στιγμής) το σεισμό 5,6 Ρίχτερ του 2011 κοντά στην
πόλη της Οκλαχόμα (με καταστροφές σε οικήματα και κάποιους
τραυματισμούς), οι σεισμοί πάνω από 3 Ρίχτερ στις κεντρικές πολιτείες
των ΗΠΑ τριακονταπλασιάστηκαν μεταξύ 2009 και 2014, ενώ τα στοιχεία
δείχνουν νέα αύξηση του αριθμού τους το 2015.
Οι σεισμολόγοι προειδοποιούν ότι οι σεισμοί που προκαλούνται από την έγχυση στο υπέδαφος δισεκατομμυρίων βαρελιών υγρών αποβλήτων της άντλησης με υδραυλική ρηγμάτωση, θεωρητικά μπορούν να φτάσουν πάνω από τα 7 Ρίχτερ, αν και πιθανότερη οροφή εκτιμώνται τα 6 Ρίχτερ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι αν και στις ΗΠΑ οι ασφαλίσεις για κάθε λόγο είναι πολύ διαδεδομένες, η ασφάλιση οικημάτων από καταστροφικούς σεισμούς είναι σχεδόν άγνωστη στους περισσότερους από τους κατοίκους των κεντρικών Πολιτειών.
Για πρώτη φορά φέτος, η αρμόδια κρατική υπηρεσία των ΗΠΑ εξέδωσε προειδοποίηση για την πιθανότητα καταστροφικού σεισμού από φυσικές ή ανθρωπογενείς αιτίες, σε περιοχές που κατοικούν 7 εκατομμύρια άνθρωποι.
Ποτέ στο παρελθόν δεν είχε χρειαστεί η έκδοση τέτοιας προειδοποίησης για τους φυσικούς σεισμούς αυτών των περιοχών. Μέτρα για τους ανθρωπογενείς σεισμούς πήραν μόλις το 2015 Πολιτείες όπως το Οχάιο, το Κάνσας και η Οκλαχόμα.
Ορισμένες από τις τοπικές κυβερνήσεις, μετά τις εισηγήσεις επιστημονικών επιτροπών που συγκρότησαν, παραδέχτηκαν τη συσχέτιση μεταξύ έγχυσης υγρών αποβλήτων στο υπέδαφος και σεισμών.
Τι μέτρα πήραν; Εβαλαν περιορισμούς που φτάνουν το πολύ μέχρι το 40% στην παραγωγή υδρογονανθράκων με υδραυλική ρηγμάτωση, όταν ήδη η παραγωγή είχε αρχίσει να μειώνεται από τους κεφαλαιούχους, λόγω της πτώσης της τιμής του πετρελαίου.
Μάλιστα, η Πολιτεία του Τέξας καθυστέρησε αρκετά ώστε το Σεπτέμβρη του 2015, λόγω της μείωσης της έγχυσης αποβλήτων, να περιοριστεί το φαινόμενο των ανθρωπογενών σεισμών σε αυτή την Πολιτεία και να αποφύγει τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης για το θέμα.
Τώρα προσπαθούν να στρέψουν το ενδιαφέρον στο ζήτημα ποιες γεωτρήσεις είναι πιο επικίνδυνες και τι μέτρα πρέπει να παρθούν, χωρίς να περιοριστεί η παραγωγή, ώστε να μειωθεί κάπως ο κίνδυνος (όπως η έγχυση να γίνεται μακριά από ρήγματα).
Βέβαια, η καθυστέρηση αλλά και η κατοπινή στάση τους δείχνει ότι κυρίαρχος παράγοντας δεν είναι η ασφάλεια των ανθρώπων, αλλά τα οικονομικά συμφέροντα, δηλαδή τα συμφέροντα των κεφαλαιοκρατών, που καταφέρνουν να πείσουν εργάτες και μεσαία στρώματα, κατοίκους των περιοχών αυτών, ότι συμβαδίζουν με τα δικά τους.
Οσο για την κεντρική κυβέρνηση, κυρίως φροντίζει να απέχει από τη συζήτηση...
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι όσο συνεχίζεται η έγχυση υγρών αποβλήτων στο υπέδαφος, ο αριθμός των αξιόλογων σεισμών θα συνεχίσει να αυξάνεται, καθώς το νερό που έχει ήδη εγχυθεί θα βρίσκει δρόμους προς νέα ρήγματα, όπως το υγρό που έβρεξε μια πετσέτα συνεχίζει να απλώνεται σ' αυτή ακόμα κι όταν σταματήσουμε να ρίχνουμε άλλο.
Υπολογίστηκε ότι ακόμα και αν η Πολιτεία της Οκλαχόμα απαγόρευε πλήρως την παραγωγή υδρογονανθράκων που συνοδεύεται από έγχυση υγρών αποβλήτων στο υπέδαφος, οι σεισμοί από τα απόβλητα που έχουν διατεθεί έως τώρα θα συνεχίζονταν για δεκάδες, ίσως και εκατοντάδες χρόνια...
Σε πολλές περιπτώσεις, η εφαρμογή της υδραυλικής ρηγμάτωσης γίνεται σε συνδυασμό με υπάρχουσες συμβατικές γεωτρήσεις, μόνο και μόνο για να αυξηθεί η παραγωγή. Από 1,3 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια σχιστολιθικού αερίου που παρήγαγαν οι ΗΠΑ το 2007, έφτασαν να παράγουν 13,4 τρισ. το 2014.
Μαζί με την αύξηση της ποσότητας των υδρογονανθράκων αυξήθηκε και το νερό που παρασέρνει το αέριο (ή το πετρέλαιο) προς την επιφάνεια.
Επειδή το νερό αυτό περιέχει τοξικές συγκεντρώσεις αλάτων και δεν μπορεί να γίνει αντικείμενο επεξεργασίας, ο τρόπος διάθεσής του που συμφέρει καλύτερα τις εταιρείες είναι η επιτόπια έγχυσή του στο υπέδαφος.
Οι
επιστήμονες και η κυβέρνηση των ΗΠΑ γνώριζαν από τη δεκαετία του 1960
τους κινδύνους της έγχυσης υγρών υπό πίεση στο υπέδαφος.
Το 1961 είχε γίνει μια βαθιά γεώτρηση σε ένα εργοστάσιο χημικών όπλων έξω από το Ντένβερ, γνωστό ως Οπλοστάσιο των Βραχωδών Ορέων. Λίγους μήνες μετά την έναρξη έγχυσης τοξικών αποβλήτων στο υπέδαφος, το έδαφος άρχισε να τρέμει.
Μεταξύ 1962 και 1966 έγιναν 700 σεισμοί μικρής έως μέτριας ισχύος. Σε επιστημονική του δημοσίευση το 1966, ο γεωλόγος Ντέιβιντ Εβανς σημείωνε ότι υπήρχε σαφής συσχέτιση ανάμεσα στον όγκο και την πίεση του εγχυόμενου υγρού και τη συχνότητα των σεισμών.
Ο στρατός των ΗΠΑ έκλεισε τη γεώτρηση την ίδια χρονιά, αλλά οι σεισμοί συνεχίστηκαν και έγιναν πιο δυνατοί την επόμενη, καθώς τα υγρά απόβλητα έβρισκαν το δρόμο τους προς νέα μικρορήγματα και τα ενεργοποιούσαν.
Οι σεισμοί συνεχίστηκαν εξασθενούμενοι έως το 1981.
Σε πείραμα που έκαναν το 1969 σεισμολόγοι και εκπρόσωποι της αρμόδιας κρατικής υπηρεσίας των ΗΠΑ σε γεώτρηση στο Κολοράντο, διαπίστωσαν και πάλι τη συσχέτιση και βρήκαν μάλιστα στη συγκεκριμένη περίπτωση την πίεση του εγχυόμενου υγρού πάνω από την οποία ακολουθούσε με βεβαιότητα σεισμός.
Ολα αυτά τα δεδομένα αγνοήθηκαν, όταν προέκυψε η ανάγκη για το κράτος των καπιταλιστών να πετύχει τους γεωπολιτικούς σκοπούς του και η ευκαιρία για τους καπιταλιστές να κάνουν μπίζνες σε ένα νέο επιχειρηματικό πεδίο.
Ορισμένοι σεισμοί που προκαλούνται από την έγχυση υγρών αποβλήτων στο υπέδαφος μπορούν να είναι αρκετά ισχυροί, με τα ανάλογα καταστροφικά αποτελέσματα πάνω από το έδαφος, όπως φαίνεται χαρακτηριστικά στη φωτογραφία από σεισμό αυτού του είδους στην Οκλαχόμα το 2015
Η εξάπλωση τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ της παραγωγής πετρελαίου και αέριων υδρογονανθράκων με την τεχνική της υδραυλικής ρηγμάτωσης (fracking) σε σχιστολιθικά κοιτάσματα σχετίζεται οπωσδήποτε με γεωπολιτικούς λόγους (ανταγωνισμός με τη Ρωσία που πλήττεται από την πτώση των τιμών εξαιτίας του σχιστολιθικού πετρελαίου, προσπάθεια να μειωθεί η ενεργειακή εξάρτηση από τη Σαουδική Αραβία και τις κάθε φορά αποφάσεις του Οργανισμού Πετρελαιοπαραγωγών Κρατών κ.τ.λ.), γενικότερους οικονομικούς λόγους (προσπάθεια ανάκαμψης από τη βαθιά καπιταλιστική κρίση που εκδηλώθηκε το 2008) και άλλους λόγους.
Στο νέο πεδίο που ανοίχτηκε, επένδυσαν, όπως ήταν φυσικό, τα αμερικανικά μονοπώλια της Ενέργειας, αλλά και μικρότεροι καπιταλιστές.
Οι επενδύσεις σε περιοχές κατά κύριο λόγο αγροτικές είχαν ως αποτέλεσμα να προσληφθούν αρκετοί ντόπιοι άνεργοι εργάτες ή ξεκληρισμένοι αγρότες.
Η ανοχή των τοπικών κοινοτήτων και κυρίως το γεγονός ότι κυβέρνηση και καπιταλιστές κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν αυτό που δείχνουν αλλεπάλληλες επιστημονικές έρευνες, είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί και να διογκωθεί χρόνο με το χρόνο ένα σημαντικό πρόβλημα, που πριν ήταν σε μεγάλο βαθμό άγνωστο σε αρκετές από τις περιοχές όπου γίνεται εξόρυξη με υδραυλική ρηγμάτωση: οι σεισμοί!
Τριάντα φορές πάνω
 |
Κεφαλή
γεώτρησης στο Κόιλ της Οκλαχόμα, που εγχύει υγρά απόβλητα υπό πίεση,
μέσα σε ένα σχηματισμό πετρωμάτων σε μεγάλο βάθος. Μόνο σε αυτή την
Πολιτεία των ΗΠΑ υπάρχουν χιλιάδες τέτοια πηγάδια
|
Οι σεισμολόγοι προειδοποιούν ότι οι σεισμοί που προκαλούνται από την έγχυση στο υπέδαφος δισεκατομμυρίων βαρελιών υγρών αποβλήτων της άντλησης με υδραυλική ρηγμάτωση, θεωρητικά μπορούν να φτάσουν πάνω από τα 7 Ρίχτερ, αν και πιθανότερη οροφή εκτιμώνται τα 6 Ρίχτερ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι αν και στις ΗΠΑ οι ασφαλίσεις για κάθε λόγο είναι πολύ διαδεδομένες, η ασφάλιση οικημάτων από καταστροφικούς σεισμούς είναι σχεδόν άγνωστη στους περισσότερους από τους κατοίκους των κεντρικών Πολιτειών.
Για πρώτη φορά φέτος, η αρμόδια κρατική υπηρεσία των ΗΠΑ εξέδωσε προειδοποίηση για την πιθανότητα καταστροφικού σεισμού από φυσικές ή ανθρωπογενείς αιτίες, σε περιοχές που κατοικούν 7 εκατομμύρια άνθρωποι.
Ποτέ στο παρελθόν δεν είχε χρειαστεί η έκδοση τέτοιας προειδοποίησης για τους φυσικούς σεισμούς αυτών των περιοχών. Μέτρα για τους ανθρωπογενείς σεισμούς πήραν μόλις το 2015 Πολιτείες όπως το Οχάιο, το Κάνσας και η Οκλαχόμα.
Ορισμένες από τις τοπικές κυβερνήσεις, μετά τις εισηγήσεις επιστημονικών επιτροπών που συγκρότησαν, παραδέχτηκαν τη συσχέτιση μεταξύ έγχυσης υγρών αποβλήτων στο υπέδαφος και σεισμών.
Οποιος δε θέλει να ζυμώσει...
Η
χρονική και γεωγραφική συσχέτιση μεταξύ εγχύσεων υγρών αποβλήτων και
αύξησης των σεισμών είναι ευδιάκριτη ακόμη και στο μη ειδικό (με πιο
σκούρο πράσινο χρώμα οι περιοχές όπου γίνεται έγχυση μεγαλύτερων
ποσοτήτων και με πιο χοντρό κόκκινο κύκλο οι μεγαλύτεροι σεισμοί). Το
2011, κοντά στην πόλη της Οκλαχόμα σημειώθηκε σεισμός 5,6 Ρίχτερ, που
προκάλεσε σημαντικές καταστροφές και τραυματισμούς
|
Τι μέτρα πήραν; Εβαλαν περιορισμούς που φτάνουν το πολύ μέχρι το 40% στην παραγωγή υδρογονανθράκων με υδραυλική ρηγμάτωση, όταν ήδη η παραγωγή είχε αρχίσει να μειώνεται από τους κεφαλαιούχους, λόγω της πτώσης της τιμής του πετρελαίου.
Μάλιστα, η Πολιτεία του Τέξας καθυστέρησε αρκετά ώστε το Σεπτέμβρη του 2015, λόγω της μείωσης της έγχυσης αποβλήτων, να περιοριστεί το φαινόμενο των ανθρωπογενών σεισμών σε αυτή την Πολιτεία και να αποφύγει τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης για το θέμα.
Τώρα προσπαθούν να στρέψουν το ενδιαφέρον στο ζήτημα ποιες γεωτρήσεις είναι πιο επικίνδυνες και τι μέτρα πρέπει να παρθούν, χωρίς να περιοριστεί η παραγωγή, ώστε να μειωθεί κάπως ο κίνδυνος (όπως η έγχυση να γίνεται μακριά από ρήγματα).
Βέβαια, η καθυστέρηση αλλά και η κατοπινή στάση τους δείχνει ότι κυρίαρχος παράγοντας δεν είναι η ασφάλεια των ανθρώπων, αλλά τα οικονομικά συμφέροντα, δηλαδή τα συμφέροντα των κεφαλαιοκρατών, που καταφέρνουν να πείσουν εργάτες και μεσαία στρώματα, κατοίκους των περιοχών αυτών, ότι συμβαδίζουν με τα δικά τους.
Οσο για την κεντρική κυβέρνηση, κυρίως φροντίζει να απέχει από τη συζήτηση...
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι όσο συνεχίζεται η έγχυση υγρών αποβλήτων στο υπέδαφος, ο αριθμός των αξιόλογων σεισμών θα συνεχίσει να αυξάνεται, καθώς το νερό που έχει ήδη εγχυθεί θα βρίσκει δρόμους προς νέα ρήγματα, όπως το υγρό που έβρεξε μια πετσέτα συνεχίζει να απλώνεται σ' αυτή ακόμα κι όταν σταματήσουμε να ρίχνουμε άλλο.
Υπολογίστηκε ότι ακόμα και αν η Πολιτεία της Οκλαχόμα απαγόρευε πλήρως την παραγωγή υδρογονανθράκων που συνοδεύεται από έγχυση υγρών αποβλήτων στο υπέδαφος, οι σεισμοί από τα απόβλητα που έχουν διατεθεί έως τώρα θα συνεχίζονταν για δεκάδες, ίσως και εκατοντάδες χρόνια...
Σε πολλές περιπτώσεις, η εφαρμογή της υδραυλικής ρηγμάτωσης γίνεται σε συνδυασμό με υπάρχουσες συμβατικές γεωτρήσεις, μόνο και μόνο για να αυξηθεί η παραγωγή. Από 1,3 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια σχιστολιθικού αερίου που παρήγαγαν οι ΗΠΑ το 2007, έφτασαν να παράγουν 13,4 τρισ. το 2014.
Μαζί με την αύξηση της ποσότητας των υδρογονανθράκων αυξήθηκε και το νερό που παρασέρνει το αέριο (ή το πετρέλαιο) προς την επιφάνεια.
Επειδή το νερό αυτό περιέχει τοξικές συγκεντρώσεις αλάτων και δεν μπορεί να γίνει αντικείμενο επεξεργασίας, ο τρόπος διάθεσής του που συμφέρει καλύτερα τις εταιρείες είναι η επιτόπια έγχυσή του στο υπέδαφος.
Γνώριζαν
Το 1961 είχε γίνει μια βαθιά γεώτρηση σε ένα εργοστάσιο χημικών όπλων έξω από το Ντένβερ, γνωστό ως Οπλοστάσιο των Βραχωδών Ορέων. Λίγους μήνες μετά την έναρξη έγχυσης τοξικών αποβλήτων στο υπέδαφος, το έδαφος άρχισε να τρέμει.
Μεταξύ 1962 και 1966 έγιναν 700 σεισμοί μικρής έως μέτριας ισχύος. Σε επιστημονική του δημοσίευση το 1966, ο γεωλόγος Ντέιβιντ Εβανς σημείωνε ότι υπήρχε σαφής συσχέτιση ανάμεσα στον όγκο και την πίεση του εγχυόμενου υγρού και τη συχνότητα των σεισμών.
Ο στρατός των ΗΠΑ έκλεισε τη γεώτρηση την ίδια χρονιά, αλλά οι σεισμοί συνεχίστηκαν και έγιναν πιο δυνατοί την επόμενη, καθώς τα υγρά απόβλητα έβρισκαν το δρόμο τους προς νέα μικρορήγματα και τα ενεργοποιούσαν.
Οι σεισμοί συνεχίστηκαν εξασθενούμενοι έως το 1981.
Σε πείραμα που έκαναν το 1969 σεισμολόγοι και εκπρόσωποι της αρμόδιας κρατικής υπηρεσίας των ΗΠΑ σε γεώτρηση στο Κολοράντο, διαπίστωσαν και πάλι τη συσχέτιση και βρήκαν μάλιστα στη συγκεκριμένη περίπτωση την πίεση του εγχυόμενου υγρού πάνω από την οποία ακολουθούσε με βεβαιότητα σεισμός.
Ολα αυτά τα δεδομένα αγνοήθηκαν, όταν προέκυψε η ανάγκη για το κράτος των καπιταλιστών να πετύχει τους γεωπολιτικούς σκοπούς του και η ευκαιρία για τους καπιταλιστές να κάνουν μπίζνες σε ένα νέο επιχειρηματικό πεδίο.
Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»
ΠΗΓΗ. ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου