ΤΡΙΤΗ 29-7-2014
Με όχημα τη μελέτη του ΚΕΠΕ η συγκυβέρνηση ετοιμάζεται να νομοθετήσει νέα επώδυνα μέτρα μέχρι το τέλος του χρόνου
Τέσσερα μόλις χρόνια μετά την υιοθέτηση του «νέου», του πλέον αντεργατικού, συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, που αύξησε στα 40 τα χρόνια εργασίας και ασφάλισης για το δικαίωμα στην πλήρη σύνταξη, μείωσε τουλάχιστον κατά 50% τις συντάξεις που θα αποδίδει ο νέος τρόπος υπολογισμού στην ωρίμανσή του (με τους μικρότερους συντελεστές αναπλήρωσης) και εισήγαγε στο ασφαλιστικό την έννοια της «βασικής σύνταξης», η συγκυβέρνηση ξαναγυρίζει στον τόπο του εγκλήματος.
Και ξαναγυρίζει για να δώσει τη χαριστική βολή σε ό,τι έχει απομείνει από τη Δημόσια Κοινωνική Ασφάλιση.
Βέβαια, στο διάστημα που μεσολάβησε από το 2010, με την ψήφιση τότε των δύο βασικών νομοθετημάτων (3863 και 3865), οι κυβερνήσεις κλιμάκωσαν την αντιασφαλιστική τους επίθεση και με άλλους αντιδραστικούς νόμους.
Κυρίως το νόμο 4093 του 2012, που αύξησε τα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης στα 67 χρόνια, ενώ με το νόμο 4052 του ίδιου έτους, για την δημιουργία του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ), έμπαιναν τα θεμέλια για τη μετατροπή των επικουρικών συντάξεων σε προνοιακά επιδόματα και μάλιστα σε ατομική βάση για τον κάθε ασφαλισμένο.
Ταυτόχρονα, στο διάστημα αυτό επιβλήθηκαν απανωτές αιματηρές μειώσεις και χαράτσια στις συντάξεις που ήδη αποδίδονταν.
Κοινός παρανομαστής όλων των νομοθετικών παρεμβάσεων, ήταν η σταδιακή απόσυρση του κράτους από τη χρηματοδότηση της Κοινωνικής Ασφάλισης και η παράλληλη μείωση των εργοδοτικών εισφορών, έχοντας ως τελικό στόχο να φορτωθεί το βάρος της ασφάλισης εξολοκλήρου στις πλάτες των εργαζομένων και να πριμοδοτηθούν τα ιδιωτικά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, ανοίγοντας πεδίο κερδοφορίας και σε αυτόν τον τομέα για τα μονοπώλια του κλάδου.
Σήμερα, η κυβέρνηση επανέρχεται με σκοπό, πριν το τέλος του χρόνου και λίγο πριν το 2015, κατά το οποίο οι πρώτοι συνταξιούχοι θα συνταξιοδοτηθούν με το «νέο σύστημα» που νομοθετήθηκε το 2010, να δώσει το τελειωτικό χτύπημα σε ό,τι είχε αφήσει προσωρινά σε «εκκρεμότητα».
Η νέα επίθεση στηρίζεται στη μελέτη του ΚΕΠΕ για το ασφαλιστικό, το περιεχόμενο της οποίας διέρρευσε την περασμένη εβδομάδα στον Τύπο.
Το νέο χτύπημα επικεντρώνεται κυρίως σε ομάδες ασφαλισμένων, ταμεία και ηλικιακές ομάδες «παλιών» εργαζομένων, που κατά τεκμήριο βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότηση ή έχουν εξασφαλίσει «ώριμα» συνταξιοδοτικά δικαιώματα, τα οποία σήμερα επιχειρείται να ανατραπούν.
Σ' αυτήν την κατεύθυνση και επιβεβαιώνοντας τη δήλωση του υπουργού Εργασίας ότι «αλλάζουν όλα», στο επίκεντρο της νέας αντεργατικής της παρέμβασης η κυβέρνηση βάζει τα πάντα:
Η «φιλοσοφία» που διέπει τη μελέτη του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) για το ασφαλιστικό, οι διαπιστώσεις και τα πρώτα συμπεράσματα της μελέτης, που αναδεικνύουν την «πολυδιάσπαση» ως βασικό πρόβλημα του ασφαλιστικού, προϊδεάζουν για τα επώδυνα μέτρα που σχεδιάζονται.
Από την αρχή, κάνοντας λόγο για «προνόμια» και όχι για δικαιώματα, η μελέτη επιχειρεί να δυσφημίσει οτιδήποτε εξασφάλισαν στο παρελθόν κάποιες ομάδες εργαζομένων και συνεχίζει ακόμα να ισχύει, παρά τις ανατροπές που έχουν ψηφιστεί τα τελευταία χρόνια.
Δίνοντας το στίγμα του νέου ασφαλιστικού χάρτη που σχεδιάζει το υπουργείο Εργασίας, η μελέτη σημειώνει:
«Η πολυδιάσπαση του συστήματος (...) δημιουργεί τις κατάλληλες προϋποθέσεις προκειμένου να διατηρηθούν προνόμια που θεσπίστηκαν στο παρελθόν και αντικρούουν κάθε έννοια κοινωνικής ισότητας»(!).Ξεκαθαρίζοντας ότι η περίφημη «ενοποίηση» δε θα είναι μόνο διοικητική και λειτουργική, όπως προπαγανδιστικά ισχυριζόταν το υπουργείο, προσθέτει:
«Το ασφαλιστικό σύστημα, όμως, δεν είναι κατακερματισμένο μόνο διοικητικά.
Το σύστημα συντάξεων χαρακτηρίζεται από μια πολυνομία, η οποία δημιουργεί έντονες κοινωνικές ανισότητες, αφού αντιμετωπίζει όμοιες περιπτώσεις πολιτών με διαφορετικό τρόπο.
Οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (χρόνος ασφάλισης και όρια ηλικίας), τα ποσοστά αναπλήρωσης, οι κατώτατες συντάξεις, οι ασφαλιστικές και εργοδοτικές εισφορές, οι κοινωνικοί πόροι και η κρατική χρηματοδότηση ποικίλλουν τόσο μεταξύ των Ταμείων, όσο και μεταξύ ασφαλισμένων στο ίδιο Ταμείο».
Με άλλα λόγια, «κοινωνική ισότητα» για την κυβέρνηση και το κεφάλαιο είναι η προς τα κάτω εξίσωση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων όλων των εργαζομένων.
Την ώρα που η κυβέρνηση ετοιμάζει μέτρα που θα οδηγήσουν σε αύξηση των ορίων ηλικίας και μείωση των συντάξεων και ενώ εμφανίζεται να «κόπτεται» για την πορεία των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων, οι επιχειρήσεις έχουν στήσει πραγματική φάμπρικα σε βάρος του ΙΚΑ.
Ενα μεγάλο μέρος τους αρνείται να καταβάλει τις ασφαλιστικές εισφορές, με αποτέλεσμα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές τους προς το Ταμείο να ξεπερνούν τις ετήσιες καταβολές του για συντάξεις.
Αν και η μελέτη του ΚΕΠΕ επικεντρώνεται στο ζήτημα των ασφαλιστικών εισφορών και ειδικά αυτών που δεν εισπράττονται, στην πράξη τα μέτρα που προτείνονται καταλήγουν σε ένα «κυνήγι μαγισσών» κατά αυτών που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα.
Σε αυτά τα πλαίσια, η μελέτη του ΚΕΠΕ προτείνει την επέκταση της δράσης του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) και για ποσά μικρότερα των 5.000 ευρώ, που σημαίνει ότι ο κατασταλτικός χαρακτήρας του μέτρου επικεντρώνεται στους πιο φτωχούς ασφαλισμένους και ιδιαίτερα σε ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΕΤΑΑ.
Επιπλέον, για την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών, κρίνεται «χρήσιμο» η πρόσβαση και του ΚΕΑΟ στα περιουσιακά στοιχεία των ασφαλισμένων, ενώ μέχρι οι ασφαλιστικές εισφορές να μπορούν να εισπράττονται από την Εφορία (μέσα του 2017), προτείνεται να εμπλακούν στη διαδικασία είσπραξης εκτός από το ΚΕΑΟ και «ειδικευμένες ιδιωτικές εταιρείες»!
Μάλιστα, η γιγάντωση της εισφοροαποφυγής προς το ΙΚΑ έγινε ιδιαίτερα μέσα στο 2013, όπου οι ληξιπρόθεσμες οφειλές σχεδόν διπλασιάστηκαν.
Συγκεκριμένα, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το ΙΚΑ στο τέλος του 2011 ανέρχονταν στα 7,003 δισ. ευρώ.
Στο τέλος του 2012 αυξήθηκαν στα 7,723 δισ. ευρώ (αύξηση κατά 10,3%) για να εκτιναχτούν το 2013 στα 13,540 δισ. ευρώ (!), αύξηση 75,3% μέσα σε ένα μόλις χρόνο.
Σημειώνεται ότι στα μέσα του 2012, η κυβέρνηση είχε απαλλάξει τους εργοδότες από την εισφορά τους προς την Εργατική Κατοικία και την Εργατική Εστία, χαρίζοντάς τους 250 εκατομμύρια ευρώ σε ετήσια βάση.
Το πόσο η χαριστική αυτή πολιτική αποδείχθηκε «επιτυχής» φαίνεται από την πορεία των οφειλών το επόμενο ακριβώς έτος που σχεδόν διπλασιάστηκαν.
Για να φανεί το μέγεθος των χρεών προς το ΙΚΑ, αξίζει να αναφερθεί ότι το ίδιο έτος οι καταβαλλόμενες συντάξεις ανήλθαν στα 10,8 δισ. ευρώ.
Δηλαδή, τα χρέη των καπιταλιστών προς το ΙΚΑ (μέρος των οποίων αφορά στις εισφορές που έχουν παρακρατηθεί από τους εργαζόμενους) είναι μεγαλύτερα από το κονδύλι των συντάξεων!
Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι από τα 13,540 δισ. ευρώ, σε ρύθμιση έχουν μπει μόλις το 1,132 δισ. ευρώ, δηλαδή λιγότερο από το 10% των ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Πρώτο, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (4ο τρίμηνο του 2013), το 41,2% του εργατικού δυναμικού ασφαλίζεται για κύρια σύνταξη στο ΙΚΑ.
Δεύτερο, το 53% των συντάξεων που καταβάλλει το Ταμείο καλύπτεται από τις ασφαλιστικές εισφορές, που σε μεγάλο μέρος τους, όπως προκύπτει, δεν καταβάλλονται από τις επιχειρήσεις.
Τρίτο, στην επισήμανση που κάνει και η μελέτη του ΚΕΠΕ πως «η τάση των τελευταίων δράσεων είναι προς την κατεύθυνση της χρήσης συντελεστών βιωσιμότητας (βλέπε π.χ. ΕΤΕΑ), σημαίνει ότι οι συντάξεις που χορηγούν οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης θα είναι ανάλογες των εσόδων που εισπράττουν, δηλαδή των Εισφορών Κοινωνικής Ασφάλισης.
Με άλλα λόγια, λιγότερες εισφορές θα μεταφράζονται αυτόματα σε χαμηλότερες συντάξεις».
Ετσι η μελέτη του ΚΕΠΕ, αφού επαναλαμβάνει το γνωστό επιχείρημα υπέρ της κατάργησης των κοινωνικών πόρων «...ότι επωφελούνται συγκεκριμένες ομάδες ασφαλισμένων, ενώ το κόστος μετακυλίεται στο κοινωνικό σύνολο», καταλήγει:
«Με την κατάργησή τους αναμένεται να μειωθούν οι στρεβλώσεις στην οικονομική δραστηριότητα, να ενισχυθεί η διαφάνεια και να μειωθούν οι διοικητικές επιβαρύνσεις.
Ωστόσο, οφείλει να σημειωθεί ότι υπάρχουν και άλλοι κοινωνικοί πόροι που δεν καταργούνται και των οποίων η χρησιμότητα είναι αμφίβολη (π.χ. υπέρ Μετοχικών Ταμείων Στρατού και Αστυνομίας), ενώ έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία και την κοινωνία. Επομένως, θα ήταν χρήσιμο όταν γίνει μια συνολική καταγραφή των κοινωνικών πόρων από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, να προχωρήσει η οριστική κατάργησή τους, ανεξάρτητα του φορέα υπέρ του οποίου δίνονται...».
ΠΗΓΗ. ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Με όχημα τη μελέτη του ΚΕΠΕ η συγκυβέρνηση ετοιμάζεται να νομοθετήσει νέα επώδυνα μέτρα μέχρι το τέλος του χρόνου
Τέσσερα μόλις χρόνια μετά την υιοθέτηση του «νέου», του πλέον αντεργατικού, συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, που αύξησε στα 40 τα χρόνια εργασίας και ασφάλισης για το δικαίωμα στην πλήρη σύνταξη, μείωσε τουλάχιστον κατά 50% τις συντάξεις που θα αποδίδει ο νέος τρόπος υπολογισμού στην ωρίμανσή του (με τους μικρότερους συντελεστές αναπλήρωσης) και εισήγαγε στο ασφαλιστικό την έννοια της «βασικής σύνταξης», η συγκυβέρνηση ξαναγυρίζει στον τόπο του εγκλήματος.
Και ξαναγυρίζει για να δώσει τη χαριστική βολή σε ό,τι έχει απομείνει από τη Δημόσια Κοινωνική Ασφάλιση.
Βέβαια, στο διάστημα που μεσολάβησε από το 2010, με την ψήφιση τότε των δύο βασικών νομοθετημάτων (3863 και 3865), οι κυβερνήσεις κλιμάκωσαν την αντιασφαλιστική τους επίθεση και με άλλους αντιδραστικούς νόμους.
Κυρίως το νόμο 4093 του 2012, που αύξησε τα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης στα 67 χρόνια, ενώ με το νόμο 4052 του ίδιου έτους, για την δημιουργία του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ), έμπαιναν τα θεμέλια για τη μετατροπή των επικουρικών συντάξεων σε προνοιακά επιδόματα και μάλιστα σε ατομική βάση για τον κάθε ασφαλισμένο.
Ταυτόχρονα, στο διάστημα αυτό επιβλήθηκαν απανωτές αιματηρές μειώσεις και χαράτσια στις συντάξεις που ήδη αποδίδονταν.
Κοινός παρανομαστής όλων των νομοθετικών παρεμβάσεων, ήταν η σταδιακή απόσυρση του κράτους από τη χρηματοδότηση της Κοινωνικής Ασφάλισης και η παράλληλη μείωση των εργοδοτικών εισφορών, έχοντας ως τελικό στόχο να φορτωθεί το βάρος της ασφάλισης εξολοκλήρου στις πλάτες των εργαζομένων και να πριμοδοτηθούν τα ιδιωτικά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, ανοίγοντας πεδίο κερδοφορίας και σε αυτόν τον τομέα για τα μονοπώλια του κλάδου.
Σήμερα, η κυβέρνηση επανέρχεται με σκοπό, πριν το τέλος του χρόνου και λίγο πριν το 2015, κατά το οποίο οι πρώτοι συνταξιούχοι θα συνταξιοδοτηθούν με το «νέο σύστημα» που νομοθετήθηκε το 2010, να δώσει το τελειωτικό χτύπημα σε ό,τι είχε αφήσει προσωρινά σε «εκκρεμότητα».
Η νέα επίθεση στηρίζεται στη μελέτη του ΚΕΠΕ για το ασφαλιστικό, το περιεχόμενο της οποίας διέρρευσε την περασμένη εβδομάδα στον Τύπο.
Το νέο χτύπημα επικεντρώνεται κυρίως σε ομάδες ασφαλισμένων, ταμεία και ηλικιακές ομάδες «παλιών» εργαζομένων, που κατά τεκμήριο βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότηση ή έχουν εξασφαλίσει «ώριμα» συνταξιοδοτικά δικαιώματα, τα οποία σήμερα επιχειρείται να ανατραπούν.
Σ' αυτήν την κατεύθυνση και επιβεβαιώνοντας τη δήλωση του υπουργού Εργασίας ότι «αλλάζουν όλα», στο επίκεντρο της νέας αντεργατικής της παρέμβασης η κυβέρνηση βάζει τα πάντα:
- Το χρόνο ασφάλισης
- Τα ειδικά όρια ηλικίας
- Τα ποσοστά αναπλήρωσης
- Τις κατώτατες συντάξεις
- Τις αναπηρικές συντάξεις
- Το καθεστώς των ΒΑΕ
- Τις ασφαλιστικές εισφορές
- Τους κοινωνικούς πόρους
- Την κρατική χρηματοδότηση
Ισοπεδώνουν τα πάντα για ...«κοινωνική ισότητα»
Η «φιλοσοφία» που διέπει τη μελέτη του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) για το ασφαλιστικό, οι διαπιστώσεις και τα πρώτα συμπεράσματα της μελέτης, που αναδεικνύουν την «πολυδιάσπαση» ως βασικό πρόβλημα του ασφαλιστικού, προϊδεάζουν για τα επώδυνα μέτρα που σχεδιάζονται.
Από την αρχή, κάνοντας λόγο για «προνόμια» και όχι για δικαιώματα, η μελέτη επιχειρεί να δυσφημίσει οτιδήποτε εξασφάλισαν στο παρελθόν κάποιες ομάδες εργαζομένων και συνεχίζει ακόμα να ισχύει, παρά τις ανατροπές που έχουν ψηφιστεί τα τελευταία χρόνια.
Δίνοντας το στίγμα του νέου ασφαλιστικού χάρτη που σχεδιάζει το υπουργείο Εργασίας, η μελέτη σημειώνει:
«Η πολυδιάσπαση του συστήματος (...) δημιουργεί τις κατάλληλες προϋποθέσεις προκειμένου να διατηρηθούν προνόμια που θεσπίστηκαν στο παρελθόν και αντικρούουν κάθε έννοια κοινωνικής ισότητας»(!).Ξεκαθαρίζοντας ότι η περίφημη «ενοποίηση» δε θα είναι μόνο διοικητική και λειτουργική, όπως προπαγανδιστικά ισχυριζόταν το υπουργείο, προσθέτει:
«Το ασφαλιστικό σύστημα, όμως, δεν είναι κατακερματισμένο μόνο διοικητικά.
Το σύστημα συντάξεων χαρακτηρίζεται από μια πολυνομία, η οποία δημιουργεί έντονες κοινωνικές ανισότητες, αφού αντιμετωπίζει όμοιες περιπτώσεις πολιτών με διαφορετικό τρόπο.
Οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (χρόνος ασφάλισης και όρια ηλικίας), τα ποσοστά αναπλήρωσης, οι κατώτατες συντάξεις, οι ασφαλιστικές και εργοδοτικές εισφορές, οι κοινωνικοί πόροι και η κρατική χρηματοδότηση ποικίλλουν τόσο μεταξύ των Ταμείων, όσο και μεταξύ ασφαλισμένων στο ίδιο Ταμείο».
Με άλλα λόγια, «κοινωνική ισότητα» για την κυβέρνηση και το κεφάλαιο είναι η προς τα κάτω εξίσωση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων όλων των εργαζομένων.
Στοχοποιούν όλες τις «πρόωρες» συντάξεις
Κεντρική επιδίωξη είναι το «σπρώξιμο» της ηλικίας προς τα ανώτερα γενικά όρια, δηλαδή στο 67ο έτος για όλους
Η
έκθεση επιχειρεί να «χτίσει» την επιχειρηματολογία της με τις διαφορές
που υπάρχουν μεταξύ Ταμείων, αλλά και ανάμεσα σε κατηγορίες ασφαλισμένων
μέσα στο ίδιο Ταμείο. Ειδικότερα, εστιάζει:
«Αν και για όλους τους παραπάνω διαχωρισμούς μπορούν, τουλάχιστον από αυτούς που ευνοούνται, να προταθούν πειστικές αιτιολογίες για την ύπαρξή τους, από οικονομικής και κοινωνικής άποψης είναι μάλλον δύσκολο να δικαιολογηθούν».
Οι αναφορές αυτές δείχνουν ότι σκοπός των νέων μέτρων είναι να καταργηθούν τα όποια ειδικά ηλικιακά όρια υπάρχουν ακόμα στα Ταμεία, όπως για την περίπτωση των γυναικών, των μητέρων με ανήλικα παιδιά, των εργαζομένων στα ΒΑΕ, των εργαζομένων που ακόμα εξασφαλίζουν συνταξιοδότηση με 35ετία, αλλά και ειδικές ομάδες όπως οι ένστολοι δημόσιοι υπάλληλοι.
Κεντρική επιδίωξη είναι το «σπρώξιμο» της ηλικίας συνταξιοδότησης προς τα πάνω, προς τα ανώτερα γενικά όρια, δηλαδή στο 67ο έτος για όλους, όπως δηλαδή υπογράμμιζε και η κατεύθυνση που έδωσε το τελευταίο Συμβούλιο των υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, υπό την προεδρία του Γ. Βρούτση, προς δόξαν του «ευρωπαϊκού κεκτημένου», το οποίο αρέσκονται να επικαλούνται οι ευρωλάγνοι όλων των πολιτικών αποχρώσεων.
Γράφουν συγκεκριμένα:
«Η παραμονή στην εργασία για επιπλέον χρόνο έχει διττά οφέλη, αφού ο εργαζόμενος προσφέρει εισφορές στο σύστημα και συγχρόνως θα εισπράττει μελλοντικά σύνταξη για λιγότερο χρόνο.
Συναφώς, θα πρέπει να δίνονται ουσιαστικά κίνητρα παραμονής στην εργασία ή η απόφαση για πρόωρη συνταξιοδότηση, και συνεπώς και το παραπάνω κόστος που συνεπάγεται, να μην επιβαρύνει τα Ταμεία και κατ' επέκταση το κοινωνικό σύνολο».
Με δεδομένο ότι για κάθε χρόνο «πρόωρης» συνταξιοδότησης ήδη ο ασφαλισμένος τιμωρείται με μείωση κατά 6% το χρόνο, φαίνεται ότι εξετάζεται και η αύξηση της ποινής προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος για παρεμπόδιση των ροών προς τη συνταξιοδότηση.
Προκλητικό μάλιστα της προσπάθειας που γίνεται, για να «θεμελιωθεί» μια αύξηση στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και πιθανώς και του χρόνου ασφάλισης, είναι η επιμονή της μελέτης να υποβαθμίσει το γεγονός ότι η μέση ηλικίας συνταξιοδότησης στη χώρα μας είναι τα 62,34 χρόνια, με τον αντίστοιχο μέσο όρο στην ΕΕ των «27» να είναι στα 62,09 (στοιχεία 2010) και ενώ από τότε έχουν τεθεί πρόσθετα εμπόδια στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης.
Γι' αυτό, η μελέτη του ΚΕΠΕ χαρακτηρίζει «παραπλανητική» τη χρήση της μέσης ηλικίας συνταξιοδότησης (!), καθώς όπως ισχυρίζεται «σε πολλά ασφαλιστικά ταμεία η μέση ηλικία συνταξιοδότησης είναι χαμηλότερη» και αυξάνει εξαιτίας των όρων συνταξιοδότησης στον ΟΓΑ και στον ΟΑΕΕ.
Μάλιστα, για το ΙΚΑ αναφέρει ότι «ο γενικός κανόνας», δηλαδή τα ανώτερα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης που ισχύουν, «είναι η εξαίρεση».
Γι' αυτό προτείνει όχι την παραπέρα αύξηση των γενικών ορίων, «αλλά τροποποιήσεις - καταργήσεις στις ισχύουσες εξαιρέσεις»!
- Σε διαφορές μεταξύ κλάδων και επαγγελμάτων. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρει «το καθεστώς των βαρέων και ανθυγιεινών» και «τις πρόσφατες ρυθμίσεις για αναγνώριση πλασματικών ετών στους ενστόλους στο Δημόσιο».
- Στις διαφορές μεταξύ ηλικιών ή ημερομηνία πρώτης ασφάλισης, όπου κάνει ειδική αναφορά «στην περίπτωση των δημοσίων υπαλλήλων» και μάλιστα στο διαφορετικό καθεστώς που ισχύει «αν άρχισαν να εργάζονται πριν ή μετά το 1983»!
- Στις διαφορές μεταξύ φύλων, όπου σημειώνει πως «σε ορισμένα Ταμεία, παρά τις ευρωπαϊκές οδηγίες, συνεχίζουν να υπάρχουν αρκετά πιο ευνοϊκές ρυθμίσεις για τις γυναίκες»!
«Αν και για όλους τους παραπάνω διαχωρισμούς μπορούν, τουλάχιστον από αυτούς που ευνοούνται, να προταθούν πειστικές αιτιολογίες για την ύπαρξή τους, από οικονομικής και κοινωνικής άποψης είναι μάλλον δύσκολο να δικαιολογηθούν».
Οι αναφορές αυτές δείχνουν ότι σκοπός των νέων μέτρων είναι να καταργηθούν τα όποια ειδικά ηλικιακά όρια υπάρχουν ακόμα στα Ταμεία, όπως για την περίπτωση των γυναικών, των μητέρων με ανήλικα παιδιά, των εργαζομένων στα ΒΑΕ, των εργαζομένων που ακόμα εξασφαλίζουν συνταξιοδότηση με 35ετία, αλλά και ειδικές ομάδες όπως οι ένστολοι δημόσιοι υπάλληλοι.
Κεντρική επιδίωξη είναι το «σπρώξιμο» της ηλικίας συνταξιοδότησης προς τα πάνω, προς τα ανώτερα γενικά όρια, δηλαδή στο 67ο έτος για όλους, όπως δηλαδή υπογράμμιζε και η κατεύθυνση που έδωσε το τελευταίο Συμβούλιο των υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, υπό την προεδρία του Γ. Βρούτση, προς δόξαν του «ευρωπαϊκού κεκτημένου», το οποίο αρέσκονται να επικαλούνται οι ευρωλάγνοι όλων των πολιτικών αποχρώσεων.
Κυνικοί για τα «οφέλη»
Κυνικά
μάλιστα η μελέτη ομολογεί ότι η αύξηση των ορίων ηλικίας ή η αύξηση των
απαραίτητων ενσήμων για συνταξιοδότηση, ο εγκλωβισμός δηλαδή
εργαζομένων στην εργασία τους - για όποιους βέβαια έχουν - είναι διπλά
ωφέλιμη. Γράφουν συγκεκριμένα:
«Η παραμονή στην εργασία για επιπλέον χρόνο έχει διττά οφέλη, αφού ο εργαζόμενος προσφέρει εισφορές στο σύστημα και συγχρόνως θα εισπράττει μελλοντικά σύνταξη για λιγότερο χρόνο.
Συναφώς, θα πρέπει να δίνονται ουσιαστικά κίνητρα παραμονής στην εργασία ή η απόφαση για πρόωρη συνταξιοδότηση, και συνεπώς και το παραπάνω κόστος που συνεπάγεται, να μην επιβαρύνει τα Ταμεία και κατ' επέκταση το κοινωνικό σύνολο».
Με δεδομένο ότι για κάθε χρόνο «πρόωρης» συνταξιοδότησης ήδη ο ασφαλισμένος τιμωρείται με μείωση κατά 6% το χρόνο, φαίνεται ότι εξετάζεται και η αύξηση της ποινής προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος για παρεμπόδιση των ροών προς τη συνταξιοδότηση.
Προκλητικό μάλιστα της προσπάθειας που γίνεται, για να «θεμελιωθεί» μια αύξηση στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και πιθανώς και του χρόνου ασφάλισης, είναι η επιμονή της μελέτης να υποβαθμίσει το γεγονός ότι η μέση ηλικίας συνταξιοδότησης στη χώρα μας είναι τα 62,34 χρόνια, με τον αντίστοιχο μέσο όρο στην ΕΕ των «27» να είναι στα 62,09 (στοιχεία 2010) και ενώ από τότε έχουν τεθεί πρόσθετα εμπόδια στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης.
Γι' αυτό, η μελέτη του ΚΕΠΕ χαρακτηρίζει «παραπλανητική» τη χρήση της μέσης ηλικίας συνταξιοδότησης (!), καθώς όπως ισχυρίζεται «σε πολλά ασφαλιστικά ταμεία η μέση ηλικία συνταξιοδότησης είναι χαμηλότερη» και αυξάνει εξαιτίας των όρων συνταξιοδότησης στον ΟΓΑ και στον ΟΑΕΕ.
Μάλιστα, για το ΙΚΑ αναφέρει ότι «ο γενικός κανόνας», δηλαδή τα ανώτερα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης που ισχύουν, «είναι η εξαίρεση».
Γι' αυτό προτείνει όχι την παραπέρα αύξηση των γενικών ορίων, «αλλά τροποποιήσεις - καταργήσεις στις ισχύουσες εξαιρέσεις»!
Επιβουλεύονται τις επικουρικές και το καθεστώς των ΒΑΕ
Προκλητικά η έκθεση του ΚΕΠΕ φωτογραφίζει τις αναπηρικές συντάξεις, καθώς, όπως κυνικά ισχυρίζεται, «οι συντάξεις αναπηρίας του ΙΚΑ αποτελούν διέξοδο για νέους ασφαλισμένους ή ασφαλισμένους με λίγες ημέρες ασφάλισης».
Δηλαδή, το ΚΕΠΕ μας λέει ότι ο εργαζόμενος που έμεινε ανάπηρος, από ατύχημα ή ασθένεια, το επέλεξε προκειμένου να βρει διέξοδο και να συνταξιοδοτηθεί!
Μετατρέπει έτσι τον εργαζόμενο από θύμα σε θύτη, αθωώνοντας καπιταλιστές και κράτος που ευθύνονται για την έλλειψη στοιχειωδών μέτρων ασφάλειας και υγιεινής στους τόπους δουλειάς, που προκαλούν και τα εργατικά ατυχήματα και τις ασθένειες.
Ολα αυτά δεν είναι παρά ο απαραίτητος προπαγανδιστικός κουρνιαχτός για να περιορίσουν ακόμα παραπέρα τους όρους απονομής αναπηρικών συντάξεων.
Ενας κουρνιαχτός που σηκώνεται και με πλασματικά στοιχεία, αφού στη μελέτη του ΚΕΠΕ παρατίθενται μόνο οι συντάξεις αναπηρίας του ΙΚΑ και μάλιστα για το 2006(!), όταν ήδη έχουν μεσολαβήσει μια σειρά ανατροπές που έχουν μειώσει το ποσοστό τους.
Ομως, τα ποιο πρόσφατα και επίσημα στοιχεία του συστήματος «Ηλιος» δείχνουν μια τελείως διαφορετική εικόνα.
Ο αριθμός των συνταξιούχων που λαμβάνουν σήμερα αναπηρική σύνταξη είναι 229.833 σε σύνολο 2.656.855 και αντιστοιχούν στο 8,6% του συνόλου τους, ποσοστό σχεδόν το μισό απ' αυτό που δείχνει η μελέτη του ΚΕΠΕ για το έτος 2006 και που σκοπίμως περιορίζεται στο ΙΚΑ και όχι σε όλα τα ταμεία.
Ακόμα όμως και αν περιοριστούμε μόνο στο ΙΚΑ, οι αναπηρικές συντάξεις που δίνει σήμερα το ταμείο είναι πολύ λιγότερες.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το «Ηλιος», που καταγράφει και τον αριθμό των συντάξεων για κάθε ταμείο και το είδος τους (εδώ δεν αναφερόμαστε στον αριθμό των συνταξιούχων), προκύπτει ότι σήμερα το ΙΚΑ (χωρίς τα άλλα ταμεία) δίνει συνολικά 978.457 συντάξεις κάθε μήνα.
Απ' αυτές, οι συντάξεις αναπηρίας ανέρχονται σε 100.059, δηλαδή το ποσοστό των αναπηρικών συντάξεων ανέρχεται στο 10,2% και όχι στο 16,4% το οποίο αναφέρει η μελέτη, παρουσιάζοντας σκόπιμα στοιχεία του 2006!
Δεν περιορίζονται όμως εκεί αλλά επεκτείνουν τις ραδιουργίες τους και ενάντια στους ασφαλισμένους των ΒΑΕ αναφέροντας πως «... στο ΙΚΑ ένα αρκετά υψηλό (σ.σ. ποσοστό) άμεσα ασφαλισμένων ευρίσκεται στο καθεστώς των ΒΑΕ και δικαιούται πρόωρες συνταξιοδοτήσεις».
Θυμίζουμε ότι η ηλικία συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων στα ΒΑΕ αυξήθηκε και γι' αυτούς, όπως για όλους σχεδόν τους εργαζόμενους, ενώ ταυτόχρονα με ειδικό νόμο αποχαρακτηρίστηκαν μια σειρά ειδικότητες και επαγγέλματα.
Τέλος, η κατάταξη των συντάξεων από τα ΒΑΕ στις «πρόωρες» είναι και εκτός πραγματικότητας, αφού οι ασφαλισμένοι σε αυτά πληρώνουν πρόσθετο επασφάλιστρο, καλύπτοντας το κόστος για το ΙΚΑ.
«Ξεχνιέται», επίσης, ότι το ειδικό αυτό καθεστώς προέκυψε ως μέτρο για την πραγματικά πρόωρη φθορά της υγείας και του οργανισμού των εργαζόμενων σε αυτά τα επαγγέλματα.
Δηλαδή, το ΚΕΠΕ μας λέει ότι ο εργαζόμενος που έμεινε ανάπηρος, από ατύχημα ή ασθένεια, το επέλεξε προκειμένου να βρει διέξοδο και να συνταξιοδοτηθεί!
Μετατρέπει έτσι τον εργαζόμενο από θύμα σε θύτη, αθωώνοντας καπιταλιστές και κράτος που ευθύνονται για την έλλειψη στοιχειωδών μέτρων ασφάλειας και υγιεινής στους τόπους δουλειάς, που προκαλούν και τα εργατικά ατυχήματα και τις ασθένειες.
Ολα αυτά δεν είναι παρά ο απαραίτητος προπαγανδιστικός κουρνιαχτός για να περιορίσουν ακόμα παραπέρα τους όρους απονομής αναπηρικών συντάξεων.
Ενας κουρνιαχτός που σηκώνεται και με πλασματικά στοιχεία, αφού στη μελέτη του ΚΕΠΕ παρατίθενται μόνο οι συντάξεις αναπηρίας του ΙΚΑ και μάλιστα για το 2006(!), όταν ήδη έχουν μεσολαβήσει μια σειρά ανατροπές που έχουν μειώσει το ποσοστό τους.
Ομως, τα ποιο πρόσφατα και επίσημα στοιχεία του συστήματος «Ηλιος» δείχνουν μια τελείως διαφορετική εικόνα.
Ο αριθμός των συνταξιούχων που λαμβάνουν σήμερα αναπηρική σύνταξη είναι 229.833 σε σύνολο 2.656.855 και αντιστοιχούν στο 8,6% του συνόλου τους, ποσοστό σχεδόν το μισό απ' αυτό που δείχνει η μελέτη του ΚΕΠΕ για το έτος 2006 και που σκοπίμως περιορίζεται στο ΙΚΑ και όχι σε όλα τα ταμεία.
Ακόμα όμως και αν περιοριστούμε μόνο στο ΙΚΑ, οι αναπηρικές συντάξεις που δίνει σήμερα το ταμείο είναι πολύ λιγότερες.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το «Ηλιος», που καταγράφει και τον αριθμό των συντάξεων για κάθε ταμείο και το είδος τους (εδώ δεν αναφερόμαστε στον αριθμό των συνταξιούχων), προκύπτει ότι σήμερα το ΙΚΑ (χωρίς τα άλλα ταμεία) δίνει συνολικά 978.457 συντάξεις κάθε μήνα.
Απ' αυτές, οι συντάξεις αναπηρίας ανέρχονται σε 100.059, δηλαδή το ποσοστό των αναπηρικών συντάξεων ανέρχεται στο 10,2% και όχι στο 16,4% το οποίο αναφέρει η μελέτη, παρουσιάζοντας σκόπιμα στοιχεία του 2006!
Δεν περιορίζονται όμως εκεί αλλά επεκτείνουν τις ραδιουργίες τους και ενάντια στους ασφαλισμένους των ΒΑΕ αναφέροντας πως «... στο ΙΚΑ ένα αρκετά υψηλό (σ.σ. ποσοστό) άμεσα ασφαλισμένων ευρίσκεται στο καθεστώς των ΒΑΕ και δικαιούται πρόωρες συνταξιοδοτήσεις».
Θυμίζουμε ότι η ηλικία συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων στα ΒΑΕ αυξήθηκε και γι' αυτούς, όπως για όλους σχεδόν τους εργαζόμενους, ενώ ταυτόχρονα με ειδικό νόμο αποχαρακτηρίστηκαν μια σειρά ειδικότητες και επαγγέλματα.
Τέλος, η κατάταξη των συντάξεων από τα ΒΑΕ στις «πρόωρες» είναι και εκτός πραγματικότητας, αφού οι ασφαλισμένοι σε αυτά πληρώνουν πρόσθετο επασφάλιστρο, καλύπτοντας το κόστος για το ΙΚΑ.
«Ξεχνιέται», επίσης, ότι το ειδικό αυτό καθεστώς προέκυψε ως μέτρο για την πραγματικά πρόωρη φθορά της υγείας και του οργανισμού των εργαζόμενων σε αυτά τα επαγγέλματα.
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ
Στην «τσιμπίδα» οι μικροί, στο απυρόβλητο οι μεγάλοι
Τα χρέη των καπιταλιστών προς το ΙΚΑ (13,54 δισ. ευρώ) είναι μεγαλύτερα από το κονδύλι των συντάξεων (10,8 δισ. ευρώ)!
Την ώρα που η κυβέρνηση ετοιμάζει μέτρα που θα οδηγήσουν σε αύξηση των ορίων ηλικίας και μείωση των συντάξεων και ενώ εμφανίζεται να «κόπτεται» για την πορεία των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων, οι επιχειρήσεις έχουν στήσει πραγματική φάμπρικα σε βάρος του ΙΚΑ.
Ενα μεγάλο μέρος τους αρνείται να καταβάλει τις ασφαλιστικές εισφορές, με αποτέλεσμα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές τους προς το Ταμείο να ξεπερνούν τις ετήσιες καταβολές του για συντάξεις.
Αν και η μελέτη του ΚΕΠΕ επικεντρώνεται στο ζήτημα των ασφαλιστικών εισφορών και ειδικά αυτών που δεν εισπράττονται, στην πράξη τα μέτρα που προτείνονται καταλήγουν σε ένα «κυνήγι μαγισσών» κατά αυτών που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα.
Σε αυτά τα πλαίσια, η μελέτη του ΚΕΠΕ προτείνει την επέκταση της δράσης του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) και για ποσά μικρότερα των 5.000 ευρώ, που σημαίνει ότι ο κατασταλτικός χαρακτήρας του μέτρου επικεντρώνεται στους πιο φτωχούς ασφαλισμένους και ιδιαίτερα σε ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΕΤΑΑ.
Επιπλέον, για την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών, κρίνεται «χρήσιμο» η πρόσβαση και του ΚΕΑΟ στα περιουσιακά στοιχεία των ασφαλισμένων, ενώ μέχρι οι ασφαλιστικές εισφορές να μπορούν να εισπράττονται από την Εφορία (μέσα του 2017), προτείνεται να εμπλακούν στη διαδικασία είσπραξης εκτός από το ΚΕΑΟ και «ειδικευμένες ιδιωτικές εταιρείες»!
Στα 13,5 δισ. ευρώ οι οφειλές στο ΙΚΑ
Ομως,
παρά τις επαναλαμβανόμενες ρυθμίσεις προς τις επιχειρήσεις και τις
μειώσεις των εργοδοτικών εισφορών και ενώ η κυβέρνηση εξισώνει τους
καπιταλιστές - όσον αφορά τον τρόπο και τις μεθόδους αντιμετώπισης για
τις εισφορές τους προς τα Ταμεία - με τους μικρομεσαίους ΕΒΕ και τους
αγρότες, που κλείνουν τα μαγαζιά τους και εγκαταλείπουν τα χωράφια τους,
οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των επιχειρήσεων προς το ΙΚΑ εκτοξεύτηκαν στο
ιστορικό ποσό των 13,5 δισ. ευρώ!Μάλιστα, η γιγάντωση της εισφοροαποφυγής προς το ΙΚΑ έγινε ιδιαίτερα μέσα στο 2013, όπου οι ληξιπρόθεσμες οφειλές σχεδόν διπλασιάστηκαν.
Συγκεκριμένα, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το ΙΚΑ στο τέλος του 2011 ανέρχονταν στα 7,003 δισ. ευρώ.
Στο τέλος του 2012 αυξήθηκαν στα 7,723 δισ. ευρώ (αύξηση κατά 10,3%) για να εκτιναχτούν το 2013 στα 13,540 δισ. ευρώ (!), αύξηση 75,3% μέσα σε ένα μόλις χρόνο.
Σημειώνεται ότι στα μέσα του 2012, η κυβέρνηση είχε απαλλάξει τους εργοδότες από την εισφορά τους προς την Εργατική Κατοικία και την Εργατική Εστία, χαρίζοντάς τους 250 εκατομμύρια ευρώ σε ετήσια βάση.
Το πόσο η χαριστική αυτή πολιτική αποδείχθηκε «επιτυχής» φαίνεται από την πορεία των οφειλών το επόμενο ακριβώς έτος που σχεδόν διπλασιάστηκαν.
Για να φανεί το μέγεθος των χρεών προς το ΙΚΑ, αξίζει να αναφερθεί ότι το ίδιο έτος οι καταβαλλόμενες συντάξεις ανήλθαν στα 10,8 δισ. ευρώ.
Δηλαδή, τα χρέη των καπιταλιστών προς το ΙΚΑ (μέρος των οποίων αφορά στις εισφορές που έχουν παρακρατηθεί από τους εργαζόμενους) είναι μεγαλύτερα από το κονδύλι των συντάξεων!
Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι από τα 13,540 δισ. ευρώ, σε ρύθμιση έχουν μπει μόλις το 1,132 δισ. ευρώ, δηλαδή λιγότερο από το 10% των ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Εξαϋλώνουν τις συντάξεις
Η
υπεξαίρεση του ιδρώτα των εργαζομένων (ασφαλιστικές κρατήσεις στο μισθό
τους) από τους καπιταλιστές και η μη καταβολή τους προς το ΙΚΑ, γίνεται
ακόμα πιο επικίνδυνη κάτω από τα εξής δεδομένα:Πρώτο, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (4ο τρίμηνο του 2013), το 41,2% του εργατικού δυναμικού ασφαλίζεται για κύρια σύνταξη στο ΙΚΑ.
Δεύτερο, το 53% των συντάξεων που καταβάλλει το Ταμείο καλύπτεται από τις ασφαλιστικές εισφορές, που σε μεγάλο μέρος τους, όπως προκύπτει, δεν καταβάλλονται από τις επιχειρήσεις.
Τρίτο, στην επισήμανση που κάνει και η μελέτη του ΚΕΠΕ πως «η τάση των τελευταίων δράσεων είναι προς την κατεύθυνση της χρήσης συντελεστών βιωσιμότητας (βλέπε π.χ. ΕΤΕΑ), σημαίνει ότι οι συντάξεις που χορηγούν οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης θα είναι ανάλογες των εσόδων που εισπράττουν, δηλαδή των Εισφορών Κοινωνικής Ασφάλισης.
Με άλλα λόγια, λιγότερες εισφορές θα μεταφράζονται αυτόματα σε χαμηλότερες συντάξεις».
Κατάργηση όλων των κοινωνικών πόρων
Πάντως,
παρά την οικονομική δυσχέρεια όλων των Ταμείων και τη συνεχώς μειούμενη
πορεία των εσόδων τους - που δεν φαίνεται να αντιστρέφεται άμεσα, καθώς
η μείωση των μισθών, αλλά και η ανεργία δεν ανακόπτονται - τίθεται
ευθέως ζήτημα για πλήρη κατάργηση όλων των «κοινωνικών πόρων» και
μάλιστα χωρίς να επιβάλλονται - όπως θα έπρεπε - εισφορές στους
εργοδότες.Ετσι η μελέτη του ΚΕΠΕ, αφού επαναλαμβάνει το γνωστό επιχείρημα υπέρ της κατάργησης των κοινωνικών πόρων «...ότι επωφελούνται συγκεκριμένες ομάδες ασφαλισμένων, ενώ το κόστος μετακυλίεται στο κοινωνικό σύνολο», καταλήγει:
«Με την κατάργησή τους αναμένεται να μειωθούν οι στρεβλώσεις στην οικονομική δραστηριότητα, να ενισχυθεί η διαφάνεια και να μειωθούν οι διοικητικές επιβαρύνσεις.
Ωστόσο, οφείλει να σημειωθεί ότι υπάρχουν και άλλοι κοινωνικοί πόροι που δεν καταργούνται και των οποίων η χρησιμότητα είναι αμφίβολη (π.χ. υπέρ Μετοχικών Ταμείων Στρατού και Αστυνομίας), ενώ έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία και την κοινωνία. Επομένως, θα ήταν χρήσιμο όταν γίνει μια συνολική καταγραφή των κοινωνικών πόρων από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, να προχωρήσει η οριστική κατάργησή τους, ανεξάρτητα του φορέα υπέρ του οποίου δίνονται...».
ΠΗΓΗ. ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου