ΚΥΡΙΑΚΗ 11-12-2016
Εδώ και λίγο καιρό κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή» το βιβλίο «Η συμμετοχή των γυναικών στο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας (1946 - 1949)».
Πρόκειται για ένα πόνημα του Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ για την Ισοτιμία των Γυναικών, που γράφτηκε με συγκίνηση και μεράκι και έρχεται να συμβάλει στη συγγραφή της Ιστορίας του ΔΣΕ.
Αποτελεί και γι' αυτό το λόγο πράξη ουσιαστικής τιμής στις γυναίκες του ΔΣΕ, συνολικά σ' αυτόν το λαϊκό στρατό, που τα 70 χρόνια από την ίδρυσή του το ΚΚΕ τιμά ολόκληρο το 2016.
Απ' όσα είναι γνωστά, πρώτη φορά γράφτηκε βιβλίο με αποκλειστικό θέμα του τη γυναίκα του ΔΣΕ. Αν και σε πολλά έργα η δράση των γυναικών εξυμνείται και ο ισάξιος με του μαχητή ηρωικός ρόλος της κατέχει στις περιγραφές και στις αφηγήσεις περίοπτη θέση, ωστόσο η κομματική ιστοριογραφία δεν έχει παρουσιάσει μέχρι τώρα έργα ιστορικού περιεχομένου ειδικά αφιερωμένα στη γυναίκα του ΔΣΕ.
Επιπλέον, το βιβλίο αυτό αποτελεί συμβολή στη σημερινή πάλη για την κατάκτηση της ισοτιμίας της γυναίκας, επομένως το περιεχόμενό του είναι επίκαιρο και κατ' εξοχήν διδακτικό.
Βέβαια, η επικαιρότητα του βιβλίου προσδιορίζεται πρώτα απ' όλα από το γεγονός ότι εντάσσει και δεν αυτονομεί τον αγώνα για τα δικαιώματα της γυναίκας από το γενικότερο πλαίσιο της ταξικής πάλης. Ο αγώνας του ΔΣΕ αντιμετωπίζεται ως «ζωντανή» πραγματικότητα και όχι ως μουσειακό έκθεμα.
Την επιβίωση σε βάρος της γυναίκας αντιλήψεων κληρονομημένων από το παρελθόν απέδωσε πολύ χαρακτηριστικά η Αλεξάνδρα Κολοντάι.
Αναφερόμενη στα πρώτα χρόνια μετά την Οχτωβριανή Επανάσταση, έγραψε:
«Η προκατάληψη όμως πάνω στην κατωτερότητα της γυναίκας έχει ριζώσει τόσο βαθιά στο μυαλό, που ακόμα και στη Σοβιετική Ενωση, όπου καθιερώθηκε η νομική ισότητα του άντρα και της γυναίκας, όπου οι γυναίκες συμμετέχουν ενεργά σε όλους τους κοινωνικούς τομείς, που πολεμάνε στις τάξεις του Κόκκινου Στρατού, εξακολουθεί ακόμα να υπονομεύει την αυτοπεποίθηση της γυναίκας» (Αλεξάνδρα Μ. Κολοντάι, «Το Γυναικείο Ζήτημα», σελ. 257, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 2016).
Το ΚΚΕ έθεσε από την ίδρυσή του την ισοτιμία της γυναίκας ως βασικό στοιχείο του Προγράμματός του.
Αγωνίστηκε για να κατακτήσουν δικαιώματα οι γυναίκες. Συγκρούστηκε με τις φεμινιστικές αντιλήψεις. Κατέβαλε προσπάθειες να ενταχθούν οι εργάτριες στα σωματεία τους και οι πιο πρωτοπόρες στο Κόμμα. Ανέδειξε και πριν από το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο ηρωικές μορφές που μαζί με άντρες κομμουνιστές έδωσαν και τη ζωή τους, φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν.
Στη διάρκεια της φασιστικής κατοχής, χάρη στον πρωταγωνιστικό ρόλο του ΚΚΕ, το ΕΑΜ προώθησε μέσω της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ) πολλά μέτρα για την ανύψωση της γυναίκας. Τότε οι γυναίκες ψήφισαν πρώτη φορά για εκλογή βουλευτών στην ιστορία του ελληνικού κράτους.
Ωστόσο,
αυτό και άλλα μέτρα ήταν εκ των πραγμάτων αδύνατο να εξαλείψουν μεμιάς
όλες τις προϋπάρχουσες κοινωνικές και πολιτικές δομές που προκαθόριζαν
το προβάδισμα του άντρα.
Αυτές, μαζί και με άλλους παράγοντες, εξηγούν σε πολύ μεγάλο βαθμό την κατώτερη των δυνατοτήτων συμμετοχή της γυναίκας στον ΕΛΑΣ ή την εκλογή μόνο 5 γυναικών σε σύνολο 180 εθνοσυμβούλων.
Οι αστικές προκαταλήψεις για το ρόλο της γυναίκας εκφράζονταν και μέσα στο ΕΑΜ, όπως π.χ. από τον μητροπολίτη Ηλείας Αντώνιο.
Με επιστολή του (Ιούλης 1944), ο Αντώνιος απέρριψε ως δημαγωγικό το «Πρόγραμμα της Λαϊκής Δημοκρατίας», ενώ χαρακτήριζε ως «αντεθνική και αντιφυσιολογική» τη διακήρυξη για ψήφο των ανδρών και γυναικών στα 18 χρόνια:
«...πρώτον, διότι αγνοεί ή παραγνωρίζει την φυσιολογικήν σύστασιν της γυναικός και τον κοινωνικόν προορισμόν της, όστις θέλει αυτήν, τον άγγελον της οικογενείας, τον προωρισμένον να σκορπίζη την χαράν εις τον πολύμοχθον σύζυγον, την δημιουργίαν νέων αγγέλων, (...) ουχί δε πολιτικόν παράγοντα, όπερ θα απετέλει παρέκκλισιν του προορισμού της ...» (Αρχείο του μητροπολίτη Ηλείας Αντωνίου, που βρίσκεται στο Αρχείο του ΚΚΕ).
Τη θέση τους στο ΔΣΕ οι γυναίκες κατάκτησαν με το προσωπικό τους παράδειγμα, πρωταρχικά με την ατρόμητη στάση τους ενάντια στον πολυπληθέστερο αστικό στρατό, που ήταν εξοπλισμένος σαν αστακός.
Οι περισσότερες προέρχονταν απευθείας από τον μη ένοπλο πληθυσμό, ενώ πολλές δεν είχαν βιώσει άμεσα ούτε την πολεμική πείρα του ΕΛΑΣ.
Εχει ιδιαίτερη σημασία να τονιστεί ότι, στη μεγάλη πλειοψηφία τους, ήταν απλές χωριατοπούλες, μεγαλωμένες στο καταθλιπτικό και καταπιεστικό για τη γυναίκα περιβάλλον του χωριού ή της επαρχιακής κωμόπολης. Δεν είχαν ν' αντιμετωπίσουν μόνο την εκμετάλλευση ή την καταπίεση από το κράτος και την εκκλησία, που σε τελική ανάλυση αντιμετώπιζε όλος ο λαός.
Ζούσαν κάτω και από το βάρος του ζοφερού κοινωνικού περιβάλλοντος και των αντιδραστικών πεποιθήσεων για το γυναικείο φύλο.
Απ' όλα αυτά απορρέει και η ιδιαίτερη αξία του παραδείγματός τους. Βέβαια, όπως υπογραμμίζεται στον Πρόλογο του βιβλίου «Η συμμετοχή των γυναικών στο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας (1946 - 1949)»:
«Αυτή η "μεταμόρφωση" των γυναικών, (...) δεν ήρθε μόνο ως αντίδραση στις άθλιες συνθήκες που τις είχε καταδικάσει η κρατική πολιτική δεκαετιών. Ούτε δικαιολογείται από την επιτακτική αναγκαιότητα της γυναικείας συμμετοχής, λόγω και του προβλήματος των εφεδρειών.
Δεν έφτανε από μόνος του ο απόηχος της αγωνιστικής πνοής που είχαν εμφυσήσει το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ και η ΕΠΟΝ, παρά το ρόλο που αναμφίβολα έπαιξε. Για τη "μεταμόρφωση" τόσων γυναικών ήταν αναντικατάστατη η επίμονη, οργανωμένη, "ειδική" δουλειά του ΚΚΕ, και κατ' επέκταση των επιτελείων του ΔΣΕ, στις γυναίκες.
Δουλειά με ιδιαίτερες απαιτήσεις, που υλοποιούνταν με δυσκολίες στην αφομοίωση του περιεχομένου της, με αντιφάσεις στην καθημερινή ζωή και δράση» (σελ. 8).
Η σημασία που έδινε το ΚΚΕ στην «ειδική» δουλειά στο γυναικείο πληθυσμό και η αντίστοιχη προσπάθεια που καταβλήθηκε, έδωσαν σημαντικά αποτελέσματα. Χρειάζεται ασφαλώς ιδιαίτερη μελέτη, ώστε να εξηγηθούν οι λόγοι της πολύ μικρής έως ανύπαρκτης συμμετοχής γυναικών στο ΔΣΕ σε ορισμένες περιοχές.
Κι αυτό, παρότι σε όλες δίχως εξαίρεση ήταν παρούσα η γυναικεία συμβολή από άλλα μετερίζια (μοίρασμα προκηρύξεων, κρύψιμο καταδιωκομένων, περίθαλψη τραυματιών, δράση ως σύνδεσμοι, συλλογή πληροφοριών κ.λπ.).
Σε έκθεση
φωτογραφικού υλικού από τον αγώνα του ΔΣΕ, μια κοπέλα έγραψε στο βιβλίο
εντυπώσεων: Εγώ θέλω την ειρήνη.
Μα ακριβώς γι' αυτήν πολέμησαν οι μαχήτριες και οι μαχητές του ΔΣΕ. Η ειρήνη θα κατακτηθεί ενάντια στα κηρύγματα των παπάδων και κάθε άλλου κήρυκα του πασιφισμού. Οπως δεν χαρίζεται κανένα από τα αγαθά που τα δικαιούται όλα η εργατική τάξη, έτσι δεν χαρίζεται και η ειρήνη.
Το βιβλίο είναι χρήσιμο ιδιαίτερα για τις νέες γυναίκες, που δεν πρόλαβαν ή δεν μπόρεσαν ακόμα ν' αποκτήσουν εμπειρία από την ταξική πάλη. Θα ανακαλύψουν σ' αυτό έναν ολόκληρο κόσμο, το δικό τους κόσμο, που οι καπιταλιστικοί μηχανισμοί (σχολεία, ΜΜΕ, έντυπα κ.λπ.) πασχίζουν επιμελώς να τους κρύψουν.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, για όλο τον πλούτο των μηνυμάτων που μόνο διαβάζοντας το βιβλίο μπορείς να ανακαλύψεις, είναι σκόπιμη και ιδιαίτερα χρήσιμη η αγορά, το διάβασμά του, η διάδοσή του από τους κομμουνιστές και τις κομμουνίστριες ως δώρο σε φίλες τους, αγωνίστριες, συνεργαζόμενες στο κίνημα.
Το ύψος της διακίνησής του θα αποτελέσει δείκτη ανάπτυξης της ιδεολογικοπολιτικής στάθμης ΚΟΒ και ΟΒ, στην πόλη και την ύπαιθρο.
Του Μάκη ΜΑΪΛΗ
Εδώ και λίγο καιρό κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή» το βιβλίο «Η συμμετοχή των γυναικών στο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας (1946 - 1949)».
Πρόκειται για ένα πόνημα του Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ για την Ισοτιμία των Γυναικών, που γράφτηκε με συγκίνηση και μεράκι και έρχεται να συμβάλει στη συγγραφή της Ιστορίας του ΔΣΕ.
Αποτελεί και γι' αυτό το λόγο πράξη ουσιαστικής τιμής στις γυναίκες του ΔΣΕ, συνολικά σ' αυτόν το λαϊκό στρατό, που τα 70 χρόνια από την ίδρυσή του το ΚΚΕ τιμά ολόκληρο το 2016.
Απ' όσα είναι γνωστά, πρώτη φορά γράφτηκε βιβλίο με αποκλειστικό θέμα του τη γυναίκα του ΔΣΕ. Αν και σε πολλά έργα η δράση των γυναικών εξυμνείται και ο ισάξιος με του μαχητή ηρωικός ρόλος της κατέχει στις περιγραφές και στις αφηγήσεις περίοπτη θέση, ωστόσο η κομματική ιστοριογραφία δεν έχει παρουσιάσει μέχρι τώρα έργα ιστορικού περιεχομένου ειδικά αφιερωμένα στη γυναίκα του ΔΣΕ.
Επιπλέον, το βιβλίο αυτό αποτελεί συμβολή στη σημερινή πάλη για την κατάκτηση της ισοτιμίας της γυναίκας, επομένως το περιεχόμενό του είναι επίκαιρο και κατ' εξοχήν διδακτικό.
Βέβαια, η επικαιρότητα του βιβλίου προσδιορίζεται πρώτα απ' όλα από το γεγονός ότι εντάσσει και δεν αυτονομεί τον αγώνα για τα δικαιώματα της γυναίκας από το γενικότερο πλαίσιο της ταξικής πάλης. Ο αγώνας του ΔΣΕ αντιμετωπίζεται ως «ζωντανή» πραγματικότητα και όχι ως μουσειακό έκθεμα.
Η
κομμουνιστική θεωρία έχει από την εμφάνισή της τοποθετήσει τη γυναίκα
στο ύψος του άνδρα. Αλλά ένα ζήτημα που είναι λυμένο θεωρητικά, δεν
σημαίνει ότι λύνεται αυτομάτως και από τους υποστηρικτές αυτής της
θεωρίας. Το αρνητικό παρελθόν βαραίνει στο παρόν εξ αντικειμένου.
Αποτυπώθηκε και στα χρόνια 1941 - 1949, που το λαϊκό κίνημα γνώρισε στην
Ελλάδα τις μεγαλύτερες ανατάσεις του. Γενικά, αποτυπώνεται σε όλη τη
διαδρομή του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, παρότι αυτό έδωσε
σκληρές μάχες για την ισοτιμία της γυναίκας και σημείωσε λαμπρές
κατακτήσεις, που όμοιές της δεν έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα.
 |
Την επιβίωση σε βάρος της γυναίκας αντιλήψεων κληρονομημένων από το παρελθόν απέδωσε πολύ χαρακτηριστικά η Αλεξάνδρα Κολοντάι.
Αναφερόμενη στα πρώτα χρόνια μετά την Οχτωβριανή Επανάσταση, έγραψε:
«Η προκατάληψη όμως πάνω στην κατωτερότητα της γυναίκας έχει ριζώσει τόσο βαθιά στο μυαλό, που ακόμα και στη Σοβιετική Ενωση, όπου καθιερώθηκε η νομική ισότητα του άντρα και της γυναίκας, όπου οι γυναίκες συμμετέχουν ενεργά σε όλους τους κοινωνικούς τομείς, που πολεμάνε στις τάξεις του Κόκκινου Στρατού, εξακολουθεί ακόμα να υπονομεύει την αυτοπεποίθηση της γυναίκας» (Αλεξάνδρα Μ. Κολοντάι, «Το Γυναικείο Ζήτημα», σελ. 257, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 2016).
Το ΚΚΕ έθεσε από την ίδρυσή του την ισοτιμία της γυναίκας ως βασικό στοιχείο του Προγράμματός του.
Αγωνίστηκε για να κατακτήσουν δικαιώματα οι γυναίκες. Συγκρούστηκε με τις φεμινιστικές αντιλήψεις. Κατέβαλε προσπάθειες να ενταχθούν οι εργάτριες στα σωματεία τους και οι πιο πρωτοπόρες στο Κόμμα. Ανέδειξε και πριν από το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο ηρωικές μορφές που μαζί με άντρες κομμουνιστές έδωσαν και τη ζωή τους, φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν.
Στη διάρκεια της φασιστικής κατοχής, χάρη στον πρωταγωνιστικό ρόλο του ΚΚΕ, το ΕΑΜ προώθησε μέσω της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ) πολλά μέτρα για την ανύψωση της γυναίκας. Τότε οι γυναίκες ψήφισαν πρώτη φορά για εκλογή βουλευτών στην ιστορία του ελληνικού κράτους.
 |
Αυτές, μαζί και με άλλους παράγοντες, εξηγούν σε πολύ μεγάλο βαθμό την κατώτερη των δυνατοτήτων συμμετοχή της γυναίκας στον ΕΛΑΣ ή την εκλογή μόνο 5 γυναικών σε σύνολο 180 εθνοσυμβούλων.
Οι αστικές προκαταλήψεις για το ρόλο της γυναίκας εκφράζονταν και μέσα στο ΕΑΜ, όπως π.χ. από τον μητροπολίτη Ηλείας Αντώνιο.
Με επιστολή του (Ιούλης 1944), ο Αντώνιος απέρριψε ως δημαγωγικό το «Πρόγραμμα της Λαϊκής Δημοκρατίας», ενώ χαρακτήριζε ως «αντεθνική και αντιφυσιολογική» τη διακήρυξη για ψήφο των ανδρών και γυναικών στα 18 χρόνια:
«...πρώτον, διότι αγνοεί ή παραγνωρίζει την φυσιολογικήν σύστασιν της γυναικός και τον κοινωνικόν προορισμόν της, όστις θέλει αυτήν, τον άγγελον της οικογενείας, τον προωρισμένον να σκορπίζη την χαράν εις τον πολύμοχθον σύζυγον, την δημιουργίαν νέων αγγέλων, (...) ουχί δε πολιτικόν παράγοντα, όπερ θα απετέλει παρέκκλισιν του προορισμού της ...» (Αρχείο του μητροπολίτη Ηλείας Αντωνίου, που βρίσκεται στο Αρχείο του ΚΚΕ).
Μέσα
σε τόσο δύσκολες συνθήκες, το ότι ο ΔΣΕ έφτασε να έχει 25% της δύναμής
του γυναίκες, αποτελούσε άλμα προόδου, ισχυρό χτύπημα στην προκατάληψη
σε βάρος της γυναίκας και ακαταμάχητο στοιχείο ιδεολογικοπολιτικής και
ηθικής διαπαιδαγώγησης.
Τη θέση τους στο ΔΣΕ οι γυναίκες κατάκτησαν με το προσωπικό τους παράδειγμα, πρωταρχικά με την ατρόμητη στάση τους ενάντια στον πολυπληθέστερο αστικό στρατό, που ήταν εξοπλισμένος σαν αστακός.
Οι περισσότερες προέρχονταν απευθείας από τον μη ένοπλο πληθυσμό, ενώ πολλές δεν είχαν βιώσει άμεσα ούτε την πολεμική πείρα του ΕΛΑΣ.
Εχει ιδιαίτερη σημασία να τονιστεί ότι, στη μεγάλη πλειοψηφία τους, ήταν απλές χωριατοπούλες, μεγαλωμένες στο καταθλιπτικό και καταπιεστικό για τη γυναίκα περιβάλλον του χωριού ή της επαρχιακής κωμόπολης. Δεν είχαν ν' αντιμετωπίσουν μόνο την εκμετάλλευση ή την καταπίεση από το κράτος και την εκκλησία, που σε τελική ανάλυση αντιμετώπιζε όλος ο λαός.
Ζούσαν κάτω και από το βάρος του ζοφερού κοινωνικού περιβάλλοντος και των αντιδραστικών πεποιθήσεων για το γυναικείο φύλο.
Απ' όλα αυτά απορρέει και η ιδιαίτερη αξία του παραδείγματός τους. Βέβαια, όπως υπογραμμίζεται στον Πρόλογο του βιβλίου «Η συμμετοχή των γυναικών στο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας (1946 - 1949)»:
«Αυτή η "μεταμόρφωση" των γυναικών, (...) δεν ήρθε μόνο ως αντίδραση στις άθλιες συνθήκες που τις είχε καταδικάσει η κρατική πολιτική δεκαετιών. Ούτε δικαιολογείται από την επιτακτική αναγκαιότητα της γυναικείας συμμετοχής, λόγω και του προβλήματος των εφεδρειών.
Δεν έφτανε από μόνος του ο απόηχος της αγωνιστικής πνοής που είχαν εμφυσήσει το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ και η ΕΠΟΝ, παρά το ρόλο που αναμφίβολα έπαιξε. Για τη "μεταμόρφωση" τόσων γυναικών ήταν αναντικατάστατη η επίμονη, οργανωμένη, "ειδική" δουλειά του ΚΚΕ, και κατ' επέκταση των επιτελείων του ΔΣΕ, στις γυναίκες.
Δουλειά με ιδιαίτερες απαιτήσεις, που υλοποιούνταν με δυσκολίες στην αφομοίωση του περιεχομένου της, με αντιφάσεις στην καθημερινή ζωή και δράση» (σελ. 8).
Η σημασία που έδινε το ΚΚΕ στην «ειδική» δουλειά στο γυναικείο πληθυσμό και η αντίστοιχη προσπάθεια που καταβλήθηκε, έδωσαν σημαντικά αποτελέσματα. Χρειάζεται ασφαλώς ιδιαίτερη μελέτη, ώστε να εξηγηθούν οι λόγοι της πολύ μικρής έως ανύπαρκτης συμμετοχής γυναικών στο ΔΣΕ σε ορισμένες περιοχές.
Κι αυτό, παρότι σε όλες δίχως εξαίρεση ήταν παρούσα η γυναικεία συμβολή από άλλα μετερίζια (μοίρασμα προκηρύξεων, κρύψιμο καταδιωκομένων, περίθαλψη τραυματιών, δράση ως σύνδεσμοι, συλλογή πληροφοριών κ.λπ.).
Το βιβλίο «Η συμμετοχή των γυναικών στο ΔΣΕ 1946 - 1949)»,
δίνοντας το κύριο βάρος στην παρουσίαση πολλών από τα χιλιάδες
περιστατικά, που είναι άγνωστα στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό, δίνει
αποστομωτική απάντηση στην αντικομμουνιστική συγχορδία και στην
επιχείρηση σπίλωσης του ΔΣΕ.
Αποδεικνύει μέσα από γεγονότα ότι είναι
πελώριο ψέμα τα γραπτά των απολογητών του καπιταλισμού, πως οι γυναίκες,
μαζί και πολλοί άντρες, σύρθηκαν δια της βίας στο ΔΣΕ. Δια της βίας δεν
πλάθεται τέτοιος ηρωισμός.
Χρειάζεται η πίστη για την ανάγκη να
δημιουργηθεί μια άλλη καλύτερη κοινωνία και βαθιά πεποίθηση για τη
δυνατότητα να γίνει αυτό, χρειάζεται και ανιδιοτέλεια. Εχοντας όλα αυτά
μαζί, οι γυναίκες του ΔΣΕ νίκησαν το θάνατο.
Μα ακριβώς γι' αυτήν πολέμησαν οι μαχήτριες και οι μαχητές του ΔΣΕ. Η ειρήνη θα κατακτηθεί ενάντια στα κηρύγματα των παπάδων και κάθε άλλου κήρυκα του πασιφισμού. Οπως δεν χαρίζεται κανένα από τα αγαθά που τα δικαιούται όλα η εργατική τάξη, έτσι δεν χαρίζεται και η ειρήνη.
Το βιβλίο είναι χρήσιμο ιδιαίτερα για τις νέες γυναίκες, που δεν πρόλαβαν ή δεν μπόρεσαν ακόμα ν' αποκτήσουν εμπειρία από την ταξική πάλη. Θα ανακαλύψουν σ' αυτό έναν ολόκληρο κόσμο, το δικό τους κόσμο, που οι καπιταλιστικοί μηχανισμοί (σχολεία, ΜΜΕ, έντυπα κ.λπ.) πασχίζουν επιμελώς να τους κρύψουν.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, για όλο τον πλούτο των μηνυμάτων που μόνο διαβάζοντας το βιβλίο μπορείς να ανακαλύψεις, είναι σκόπιμη και ιδιαίτερα χρήσιμη η αγορά, το διάβασμά του, η διάδοσή του από τους κομμουνιστές και τις κομμουνίστριες ως δώρο σε φίλες τους, αγωνίστριες, συνεργαζόμενες στο κίνημα.
Το ύψος της διακίνησής του θα αποτελέσει δείκτη ανάπτυξης της ιδεολογικοπολιτικής στάθμης ΚΟΒ και ΟΒ, στην πόλη και την ύπαιθρο.
Του Μάκη ΜΑΪΛΗ
Ο Μάκης Μαΐλης είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Ιστορίας
ΠΗΓΗ. ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου