«Το μεγάλο μας τσίρκο», μια παράσταση σταθμός

«Το Μεγάλο μας Τσίρκο » του Ιάκωβου Καμπανέλλη έγραψε ιστορία όταν ανέβηκε μέσα στη δικτατορία από τον θίασο Καρέζη – Καζάκου.  Αμέσως αγαπήθηκε από το κοινό και έγινε σύμβολο του αγώνα κατά της χούντας. Αλληγορικά γραμμένο, κατάφερε να περάσει τη λογοκρισία, κρύβοντας δεκάδες μηνύματα κατά της δικτατορίας.

Λαέ μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι,

μην έχεις πια την πείνα για καμάρι.

Οι αγώνες πούχεις κάνει δεν φελάνε

το αίμα το χυμένο αν δεν ξοφλάνε.

Λαέ μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι,

η πείνα το καμάρι είναι του κιοτή,

του σκλάβου που του μέλλει να θαφτεί.

Το έργο διατρέχει, με σατιρικό αλλά και δραματικό τρόπο, τη νεότερη ελληνική Ιστορία από την Τουρκοκρατία και τα χρόνια του Οθωνα έως τη Μικρασιατική Καταστροφή και τη γερμανική Κατοχή.

Η ιδέα για το ανέβασμα του έργου ανήκε στο θιασαρχικό ζεύγος Καζάκος – Καρέζη, που για πρώτη φορά την άνοιξη του 1972 σκέφτηκαν ν’ ανεβάσουν ένα έργο, που σύμφωνα με την Τζένη Καρέζη έπρεπε «να είναι κάτι σαν λαϊκό πανηγύρι, να κλείνει μέσα του πολλή ρωμιοσύνη… και μέσα από τη σάτιρα, τον αυτοσαρκασμό, το γέλιο και το δάκρυ, να μιλήσουμε για τους καημούς και τα όνειρα της φυλής μας, για προδομένους αγώνες, για προδομένες ελπίδες… και πάνω απ’ όλα για ομορφιά. Για την ομορφιά αυτού του λαού, που δεν παύει ποτέ να αγωνίζεται, να προδίδεται, να πιστεύει και να συνεχίζει τον αγώνα του, διατηρώντας τις ρίζες του αναλλοίωτες αιώνες τώρα».

«Όλα αυτά όμως θά ’πρεπε να ειπωθούν ρωμέικα, ζεστά. Καθόλου φιλολογικά. Καθόλου εγκεφαλικά. Θα ’πρεπε, δηλαδή, να γραφτεί ένα έργο που να έχει μέσα του τους σπόρους της λαϊκής μας τέχνης. Εγχείρημα δύσκολο, άπιαστο σχεδόν», συνεχίζει την αφήγησή της η Τζένη Καρέζη.

Απευθύνθηκαν στον Ιάκωβο Καμπανέλλη, επειδή είχε «ταλέντο, πείρα, γνώση» και στο έργο του «χτυπάει πάντα πυρετικά, σπαρακτικά και γνήσια ο σφυγμός της ράτσας». Ο Καμπανέλλης δέχτηκε με ενθουσιασμό την πρότασή τους κι έτσι προέκυψε το θεατρικό «Το Μεγάλο μας Τσίρκο».

Ανέβηκε το καλοκαίρι του 1973 στο θέατρο «Αθήναιον».  Τη μουσική και τα τραγούδια της παράστασης έγραψε ο Σταύρος Ξαρχάκος. Επί σκηνής, υπέροχος ερμηνευτής των τραγουδιών ο Νίκος Ξυλούρης. Τα κοστούμια έφτιαξε ο Φαίδων Πατρικαλάκης και ο Ευγένιος Σπαθάρης επιμελήθηκε τα σκηνικά

Πρωταγωνιστούσαν οι: Τζένη Καρέζη, Κώστας Καζάκος , Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, Σπύρος Κωνσταντόπουλος, Χρήστος Καλαβρούζος και Τίμος Περλέγκας. Και πλάι τους πολλοί νέοι ηθοποιοί.

Η τεράστια επιτυχία της παράστασης συνεχίστηκε και το χειμώνα 1973 – 1974, στο «Ακροπόλ». Μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου, η παράσταση για μικρό διάστημα διακόπηκε λόγω της σύλληψης των Τζ. Καρέζη – Κ. Καζάκου, αλλά μετά την απελευθέρωσή τους συνεχίστηκε μέχρι τα μέσα Μάη και μετά την πτώση της δικτατορίας το έργο ξαναπαίχθηκε με την προσθήκη των λογοκριμένων σκηνών κι ενός τραγουδιού («Το Πρόσκύνημα») στο φινάλε της παράστασης για τους νεκρούς του Πολυτεχνείου.

Πάνω από 400.000 θεατές σε Αθήνα και επαρχία παρακολουθούν το έργο.

ΠΗΓΗ. atexnos.gr