Βικτώρια Θεοδώρου (Χανιά 22 Δεκεμβρίου 1925 - 15 Φεβρουαρίου 2019) - Η ποιήτρια και πεζογράφος, χαρακτηριστική εκπρόσωπος της Α΄Μεταπολεμικής Γενιάς

Γεννήθηκε στα Χανιά στις 22 Δεκεμβρίου 1925, κόρη πλανόδιου αγιογράφου από τη Σερβία. 

O πρόωρος θάνατος του πατέρα της -ήταν μόλις οχτώ χρονών- και η φτώχεια της Xανιώτισσας μητέρας την υποχρέωσαν να μεγαλώσει σε ορφανοτροφείο στο Hράκλειο. 

Στα δεκάπεντε της χρόνια διέκοψε τις σπουδές της για να πάρει μέρος στην Εθνική Aντίσταση.

Οργανώθηκε το 1942 στην τοπική οργάνωση της ΕΠΟΝ στα Χανιά συμμετέχοντας ενεργά ως μαθήτρια στην Αντίσταση και συνέχισε τη δράση της στην Αθήνα ως φοιτήτρια, με αποτέλεσμα να εξοριστεί στις αρχές του 1948 διαδοχικά στη Χίο, το Τρίκερι και την Μακρόνησο. 

Αφέθηκε ελεύθερη τον Δεκέμβρη του 1952 ως «αδειούχος εξόριστη» μετά από ενέργειες τουσυμπατριώτη της, Χαρίδημου Σπανουδάκη, με τον οποίο παντρεύτηκε αργότερα (1955), και ολοκλήρωσε τις σπουδές της το πανεπιστήμιο. 

Το 1956 απέκτησε τις δίδυμες κόρες της Μαρία και Ειρήνη.

Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 1957 με ποιήματά της στην «Επιθεώρηση Τέχνης». 

Έκτοτε δημοσίευσε 12 ποιητικές συλλογές και 7 πεζά.

 Συγκεκριμένα έχει εκδώσει τις ποιητικές συλλογές: 

“Ποιήματα”, “Eγκώμιο”, “Kατώφλι και παράθυρο”, “Bορεινό προάστιο”, “Tο λαγούτο”, “H εκδρομή”, “Oυρανία”, ” Άρειος ύπνος”, “H νυχτωδία των συνόρων”, “Mειλίγματα”, “Xρονικό”, “Eυνοημένοι”· 

τα πεζογραφήματα “Στρατόπεδα γυναικών” και “Γυναίκες εξόριστες στα στρατόπεδα του εμφυλίου”, τα αφηγήματα “O Tράικο” και “Η Πελαγινή”, τη νουβέλα “Γαμήλιο δώρο” και το μυθιστόρημα “Oι δεσποινίδες της οδού Λαμψάκου”.

Μετάφρασε ποιήματα και πεζά από από τα γαλλικά και από σλαβικές γλώσσες. 

Ένα μέρος του έργου της παραμένει ανέκδοτο, ενώ την επιμέλεια του αρχείου της έχει αναλάβει ο Θάνος Φωσκαρίνης.

Το 2008 ο σκηνοθέτης Κώστας Νταντινάκης δημιούργησε την ταινία “Τα κύματα που με δίδαξαν το ανυπότακτο”, ένα ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους (διάρκεια 80 λεπτά) για τη ζωή και το έργο της Βικτώριας Θεοδώρου το οποίο παρουσιάστηκε στο 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, Μάρτιος 2009. 

Τον Απρίλιο του ίδιου έτους, και με αφορμή τη συμπλήρωση πενήντα και πλέον χρόνων ποιητικής παρουσίας της Βικτώριας Θεοδώρου, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη η πρώτη συγκεντρωτική έκδοση των ποιητικών βιβλίων της, με τον τίτλο “Ποιήματα”.

 Το βιβλίο περιλαμβάνει έντεκα από τις δώδεκα συνολικά συλλογές της Βικτωρίας Θεοδώρου, πολλές από τις οποίες έχουν εξαντληθεί εδώ και δεκαετίες κι αποτελεί ένα χρήσιμο και απαραίτητο οδηγό για τους νέους ερευνητές και ποιητές που θέλουν να προσεγγίσουν το έργο της.

Ιδιόμορφη εκπρόσωπος της Α’ Μεταπολεμικής Γενιάς αντικατοπτρίζει μέσα στο έργο της τους πόθους και τους αγώνες του λαού μας για ελεύθερη ζωή ενάντια σε κάθε δυνάστη, με διακριτό τρόπο και χωρίς πομπώδεις περιγραφές, εμβαθύνοντας στις αλλαγές που έφεραν στον ψυχισμό των ανθρώπων η μεταπολεμική και ή μεταπολιτευτική περίοδος, χωρίς ποτέ να γίνει κοινωνός μιας ιδεολογίας της παραίτησης. 

Λυρική, σεμνή, αισθητικά άρτια, η Βικτώρια Θεοδώρου έγραψε ποίηση δίχως στοιχεία ναρκισσισμού ή χωρίς να στοχεύει στον στείρο εντυπωσιασμό του αναγνώστη και μας αφήνει μια ποιητική κληρονομιά χρήσιμη κι απαραίτητη και συναισθηματικά αναγκαία για τους αγώνες των ημερών μας, για μια ζωή και μία τέχνη πραγματικά ελεύθερη.

ΠΗΓΗ. atexnos.gr