Μελέτη ερευνητών, που δημοσιεύτηκε πριν από λίγες μέρες, επιβεβαίωσε ότι το ουράνιο σώμα που είχαν εντοπίσει αστρονομικές παρατηρήσεις του 2020 με το τηλεσκόπιο SOAR στη Χιλή, είναι πράγματι ο δεύτερος μέχρι τώρα γνωστός τρωικός αστεροειδής της Γης, δηλαδή ένας αστεροειδής που ακολουθεί την ίδια τροχιά με τον πλανήτη μας γύρω από τον Ηλιο, περιφερόμενος γύρω από το σημείο Λαγκράντζ 4 (L4).
Το σημείο αυτό είναι ένα από τα πέντε σημεία στο επίπεδο κάθε πλανητικής τροχιάς, όπου η έλξη που ασκεί ο πλανήτης εξισορροπεί την έλξη που ασκεί ο Ηλιος.
Το L4 είναι εκείνο που προηγείται του πλανήτη και το L5 εκείνο που έπεται, με τους αστεροειδείς που εγκλωβίζονται σε τροχιές γύρω από αυτά τα σημεία να ονομάζονται τρωικοί, επειδή τους αποδίδονται ονόματα ηρώων του τρωικού πολέμου, από τότε που ανακαλύφθηκε ο πρώτος, ο Αχιλλέας, στο σημείο L4 Δία - Ηλίου.
Ο Δίας, όπως και άλλοι πλανήτες (Αφροδίτη, Αρης, Ουρανός, Ποσειδώνας), συνοδεύεται από τρωικούς αστεροειδείς στα L4 και L5 του (τουλάχιστον 5.000 όσον αφορά τον Δία), για τη μελέτη μερικών από τους οποίους βρίσκεται σε εξέλιξη η αποστολή «Lucy» της NASA.
Αλλά η Γη είχε μέχρι τώρα μόνο έναν γνωστό τρωικό αστεροειδή, τον 2010 ΤΚ7, επίσης στο δικό της L4.
Η διαφορά είναι ότι ο νέος τρωικός είναι τουλάχιστον τρεις φορές μεγαλύτερος, έχοντας μέγιστη διάσταση που ξεπερνά το ένα χιλιόμετρο.
Είναι δηλαδή κάτι περισσότερο από ένας μεγάλος διαστημικός βράχος και αυτό κάνει πολλούς να σκέφτονται ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως βάση εξερεύνησης του Διαστήματος, πιο προωθημένη συγκριτικά με τη Σελήνη, ενώ άλλοι ελκύονται από το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθεί και ως τόπος εξόρυξης πολύτιμων μεταλλευμάτων.
Τα πέντε σημεία Λαγκράντζ Ηλίου - Γης. Ο νέος τρωικός περιφέρεται γύρω από το L4 |
Ο αστεροειδής 2020 XL5, όπως είναι η προσωρινή ονομασία του, ανακαλύφθηκε όταν το διαμέτρου 4 μέτρων τηλεσκόπιο Νότιας Αστροφυσικής Ερευνας (SOAR) στράφηκε πολύ χαμηλά στον ορίζοντα, μόλις 16 μοίρες πάνω απ' αυτόν, δυνατότητα που έχουν ελάχιστα από τα μεγάλα τηλεσκόπια τα οποία βρίσκονται στις κορυφές των βουνών.
Οι αστρονόμοι δεν βιάστηκαν να βγάλουν συμπέρασμα, καθώς θα μπορούσε να πρόκειται για κάποιον εγγύς στη Γη αστεροειδή, που έτυχε να διασταυρωθεί με την τροχιά της.
Ομως, οι μετρήσεις που έγιναν το 2020 με το SOAR ήταν τόσο ακριβείς που οι ερευνητές μπόρεσαν να αναζητήσουν και να βρουν προηγούμενες αστρονομικές καταγραφές του 2020 XL5 από άλλα τηλεσκόπια, το 2019 και το 2012, που είχαν περάσει απαρατήρητες.
Με δεδομένα δεκαετίας στα χέρια τους, είχαν έτσι τη δυνατότητα να κατανοήσουν καλύτερα τα χαρακτηριστικά της τροχιάς του αστεροειδούς. Οι παρατηρήσεις του 2020 επέτρεψαν επίσης τη φωτομετρική ανάλυση του αντικειμένου και την κατάταξή του ως αστεροειδούς τύπου C, δηλαδή σκουρόχρωμου αστεροειδούς που περιέχει πολύ άνθρακα και είναι ο πιο κοινός τύπος στο ηλιακό σύστημα. Υπ' αυτήν την έννοια ...«άνθρακες ο θησαυρός».
Τα αστρονομικά δεδομένα έδειξαν ότι ο 2020 XL5 δεν θα παραμείνει τρωικός της Γης για πάντα. Θα διατηρήσει με σταθερότητα την τρέχουσα θέση του για τουλάχιστον 4.000 χρόνια ακόμη, αλλά τελικά θα διαταραχθεί βαρυτικά από άλλους πλανήτες, με αποτέλεσμα να ξεφύγει και να πλανηθεί στον διαστημικό χώρο.
Οι 2020 XL5 και 2010 TK5 ίσως δεν είναι οι μόνοι τρωικοί της Γης. Μπορεί να υπάρχουν πολλοί άλλοι, που έως τώρα δεν έχουν εντοπιστεί, καθώς όλοι φαίνονται στον ουρανό πολύ κοντά στον Ηλιο.
Αυτό σημαίνει ότι οι προσπάθειες εντοπισμού τους από γήινα τηλεσκόπια πρέπει να πραγματοποιούνται πολύ κοντά στη δύση ή την ανατολή του Ηλίου, στρέφοντάς τα πολύ χαμηλά, κοντά στον ορίζοντα, όπου η γραμμή παρατήρησης περνά μέσα από το παχύτερο, ταραχώδες λόγω θερμικών ρευμάτων και πλουσιότερο σε υδρατμούς τμήμα της ατμόσφαιρας, περιορίζοντας σημαντικά την ορατότητα αμυδρών αντικειμένων.
Ωστόσο οι τρωικοί αξίζουν τον κόπο καθώς αποτελούνται από υλικά που λίγο έχουν αλλοιωθεί από την εποχή σχηματισμού του ηλιακού συστήματος, τα ίδια υλικά από τα οποία σχηματίστηκε και η Γη.
Επιπλέον, ορισμένοι έχουν τροχιές με κλίση, που κάνει πιο εύκολη την αποστολή διαστημοσυσκευών, ακόμη και συγκριτικά με τη Σελήνη.
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγές: www.nature.com, www.esa.int
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου