Τετάρτη 1 Δεκεμβρίου 2021

Τα παιδιά του πολέμου και η Εκπαίδευση

  

Σε κάθε πόλεμο το βλέμμα όλων πέφτει στα παιδιά. Στα παιδιά του πολέμου.

Η ευαισθητοποίηση του κόσμου είναι πολλαπλάσια όταν προβάλλονται εικόνες από τραυματισμένα, πεινασμένα ή ορφανά παιδιά. 

Αλλες φορές λόγω της ευαισθησίας κάποιου ανταποκριτή που προσπαθεί να προβάλει την πραγματική εικόνα του πολέμου σε βάθος και άλλες γιατί η δυστυχία, η τραγωδία, ο φόβος και ο οίκτος είναι ιδιαίτερα εμπορικά προϊόντα.

Στα σχολεία μας τα τελευταία χρόνια δεχθήκαμε παιδιά του πολέμου. Τα παιδιά σπάνια έως ποτέ μιλούν για το απάνθρωπο και σκληρό πρόσωπο του πολέμου και για όσα ανεξίτηλα χαράχτηκαν στη μνήμη τους. 

Ομως η ψυχή φαινόταν καθαρά στο βλέμμα τους και μαζί με την ψυχή τους και ο πόλεμος. Τόσο ζωντανά και με τόσο μελανά χρώματα που κανένα ρεπορτάζ και κανένας ανταποκριτής δεν μπορούσε να αποδώσει.

Χωρίς να γνωρίζουν ούτε μια λέξη Ελληνικά, βρέθηκαν στις αυλές των σχολείων και στις τάξεις μας. 

Φοβισμένα, όχι μόνο σε ένα άγνωστο περιβάλλον, αλλά και σε ένα τελείως διαφορετικό κοινωνικο-πολιτιστικό σύστημα που δεν ήταν και τόσο ιδεατό. Που δεν ήταν και τόσο φιλόξενο. 

Δεν ξεχνάμε τη στάση πολλών γονέων που αντιδρούσαν έξω από πολλά σχολεία της χώρας, για να μην πάνε τα παιδιά των προσφύγων στα ίδια σχολεία με τα δικά τους παιδιά.

Με τη διαρκή αγωνία στα μάτια τους...

Τα παιδιά δεν μιλούν για τον πόλεμο. Δεν μιλούν γενικά για ό,τι τα τρομάζει πολύ. Τον θάβουν μέσα τους και τον αναβιώνουν κάθε φορά που τους δίνεται η αφορμή.

Είδαμε 7χρονα παιδιά να κρύβονται κάτω από το θρανίο σε μια τυχαία διακοπή ρεύματος κατά τη διάρκεια του μαθήματος, γιατί νόμιζαν ότι θα ακολουθήσει βομβαρδισμός.

Είδαμε παιδιά να μην μπορούν να μπουν στην τάξη κάθε πρωί, γιατί δεν μπορούσαν να αποχωριστούν τον πατέρα τους που τα έφερνε στο σχολείο. Είδαμε την αγωνία του να προσπαθεί να τα καθησυχάσει. 

Τον είδαμε να στέκεται για ώρες έξω από τα κάγκελα του σχολείου για να μπορούν να τον βλέπουν από το παράθυρο. Λίγο καιρό μετά μάθαμε πως κατά τη μεταφορά τους από την Τουρκία η βάρκα αναποδογύρισε. Μέσα στη νύχτα και στα κύματα ο πατέρας έχασε τα παιδιά από τα χέρια του. Στάθηκε τυχερός και τα ξαναβρήκε στη στεριά το επόμενο πρωί, αφού τους περισυνέλεξαν ζωντανούς. 

Ετσι, κάθε φορά που δεν τον έβλεπαν φοβούνταν ότι τον έχασαν για πάντα, όπως εκείνο το βράδυ στη θάλασσα.

Είχα μαθητή από το Κουρδιστάν που έζησε μήνες στο κολαστήριο της Μόριας, βρέθηκε στην τάξη μου χωρίς να γνωρίζει ούτε μια λέξη Ελληνικά, ούτε μια λέξη Αγγλικά. 

Επί μήνες συνεννοούμασταν μόνο με τα μάτια και με νοήματα. Πώς μπορείς να μάθεις ένα παιδί να γράφει και να διαβάζει αφού δεν έχεις τρόπο να του μιλήσεις, να του εξηγήσεις. Ενιωθα πως το μόνο που μπορούσα να του προσφέρω ήταν αποδοχή και κυρίως αγάπη. Αυτά του έδωσα και αυτά μου έδωσε πίσω τριπλάσια. Ετσι, διδάξαμε ο ένας τον άλλον. Ετσι νικήσαμε τις δυσκολίες.

Μακριά από τις εκπαιδευτικές δομές και τη ζωή που τους αξίζει

Οπως είναι γνωστό, το δημόσιο σχολείο ήταν και είναι στόχος όλων των αστικών κυβερνήσεων. Οι πολιτικές τους οδήγησαν στην υποβάθμισή του. Με το νέο νομοσχέδιο πια, σκοπός τους είναι και η κατηγοριοποίησή του. Αδιαφορούν για την εκπαίδευση των ελληνόπουλων, υπήρχε περίπτωση να ενδιαφέρονται για την εκπαίδευση των προσφυγόπουλων;

Η υποστελέχωση των σχολείων μας τόσο σε ειδικευμένους εκπαιδευτικούς όσο και σε τμήματα ένταξης, σε τμήματα υποδοχής και σε τμήματα ΖΕΠ τα οποία αφορούν αλλόγλωσσα παιδιά, αναγκάζουν όσα προσφυγόπουλα φτάνουν στα σχολεία μας να παρακολουθούν μαθήματα στα κανονικά τμήματα μαζί με τους υπόλοιπους μαθητές χωρίς να γνωρίζουν τη γλώσσα, γεγονός που ουσιαστικά τα αποτρέπει και τα αποκλείει από οποιαδήποτε μορφή εκπαίδευσης.

Σύμφωνα με την Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ πριν την πανδημία, «τα μισά παιδιά πρόσφυγες στον κόσμο βρίσκονταν ήδη εκτός σχολείου». To 77% των παιδιών - προσφύγων εγγράφονται στο δημοτικό σχολείο, μόλις το 31% εγγράφονται στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, ενώ μόλις το 3% φοιτούν στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

Ειδικά για την Ελλάδα να υπενθυμίσουμε πως στο σχολικό έτος 2019-2020 φοίτησαν στα σχολεία και τις τάξεις υποδοχής περίπου τα μισά παιδιά σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.

Και επειδή στηριζόμαστε στη λογική και δεν σχετίζουμε τη σχολική διαρροή με την κίνηση των άστρων, μπορεί εύκολα να γίνει ο συσχετισμός της έλλειψης οργανωμένης εκπαίδευσης και μόρφωσης για τα παιδιά προσφύγων και μεταναστών με τα παραπάνω στοιχεία. Πόσο μάλλον αν λάβουμε υπόψη ότι τα προσφυγόπουλα είναι παιδιά που έχουν περάσει από φωτιά και σίδερο, και αντί να τους δοθεί η απαραίτητη ψυχοκοινωνική και οικονομική στήριξη για να μπορέσουν να ανακάμψουν, συνεχίζεται ο Γολγοθάς τους και στις δήθεν «πολιτισμένες» και «ειρηνικές» χώρες μας.

Κατά την περίοδο της πανδημίας, τα προσφυγόπουλα που κατάφερναν να βρίσκονται στα σχολεία μας μειώθηκαν ακόμα περισσότερο.

Η κυβέρνηση και το υπουργείο δεν έδωσαν δεκάρα για την εκπαίδευση των παιδιών μας, δεν φρόντισαν να πάρουν μέτρα προστασίας για την υγεία όλου του λαού και παράλληλα των προσφύγων που βρίσκονται σε ευάλωτη θέση λόγω των συνθηκών διαβίωσής τους. Φρόντισαν όμως να αποκλείσουν ακόμη περισσότερο τα παιδιά - πρόσφυγες από την Εκπαίδευση, που τόσο πολύ έχουν ανάγκη.

Με το ίδιο σκεπτικό, η κυβέρνηση συνέχισε και με την τηλεκπαίδευση. Χωρίς κανένα απολύτως μέτρο! Δεν δόθηκε καμία ουσιαστική οδηγία παροχής της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στους εκπαιδευτικούς που εργάζονται με προσφυγόπουλα, ενώ παράλληλα δεν δόθηκε και κανένα απολύτως τεχνολογικό μέσο σε παιδιά - πρόσφυγες για να παρακολουθούν την εξ αποστάσεως εκπαίδευση. 

Τα τάμπλετ, οι φορητοί υπολογιστές, η συνδεσιμότητα δεν ήταν διαθέσιμα στις δομές φιλοξενίας των προσφύγων, δεν ήταν διαθέσιμα ούτε στις οικογένειες που φιλοξενούνταν σε σπίτια από τις ΜΚΟ. 

Βεβαίως και αυτή η πραγματικότητα δεν παρουσιάστηκε ποτέ, δεν αναφέρθηκε ποτέ από κανέναν κυβερνητικό εκπρόσωπο και από κανένα κανάλι της τηλεόρασης, αφού σίγουρα θα χάλαγε το κάδρο της εικόνας που παρουσίαζε την τηλεκπαίδευση ως «πρωτοπορία» και «εκσυγχρονισμό», ως τη μεγάλη νίκη του υπουργείου Παιδείας απέναντι στα κλειστά και ερειπωμένα σχολεία μας.

Σε όλα αυτά που βιώνουν τα προσφυγόπουλα, έρχονται να προστεθούν οι απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης στα κέντρα «φιλοξενίας», τα ανύπαρκτα μέτρα υγιεινής και προστασίας της υγείας, καθώς υπάρχουν άνθρωποι που κοιμούνται σε σκηνές, σε παραπήγματα, ακόμα και στον δρόμο, χωρίς τροφή, νερό και φάρμακα.

Διεκδικούμε την ισότιμη πρόσβαση όλων των παιδιών στην εκπαιδευτική διαδικασία

Αυτή η πραγματικότητα δεν αποτελεί ένα φυσικό φαινόμενο, ούτε μια «ιδιαίτερη» στιγμή της ανθρωπότητας. Εχει αιτίες και εξήγηση.

Η υποταγή των πάντων στο βωμό του κέρδους και της ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου, στο βωμό του μοιράσματος αγορών, η συμμετοχή των αστικών κυβερνήσεων, της ΕΕ, των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και άλλων δυνάμεων στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς είναι που οδηγεί στη φτώχεια, στους πολέμους και στην προσφυγιά, είναι που μηδενίζει την αξία της ανθρώπινης ζωής.

Πρέπει να συνεχίσουμε να παλεύουμε συνολικά για την προστασία της υγείας όχι μόνο των Ελλήνων, αλλά και των προσφύγων και των μεταναστών, ειδικά σε συνθήκες πανδημίας. Να συνεχίσουμε να διεκδικούμε την ισότιμη πρόσβαση όλων των παιδιών στην εκπαιδευτική διαδικασία, για την αξιοπρέπεια στη ζωή. Για να μην πληρώσουμε ξανά εμείς την κρίση τους, για να μην πληρώσουμε εμείς ξανά τις απάνθρωπες πολιτικές τους.

Να συνεχίσουμε να διεκδικούμε την απαραίτητη λειτουργία Τμημάτων Υποδοχής, την ψυχολογική και εκπαιδευτική στήριξη αυτών των παιδιών, την πρόσληψη του αναγκαίου εκπαιδευτικού προσωπικού, μαζί με τη διεκδίκηση για ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης για τους πρόσφυγες και για να επιταχυνθούν οι διαδικασίες, ώστε να πάνε στις χώρες προορισμού τους.

Αυτός ο αγώνας χρειάζεται να δυναμώσει ακόμα περισσότερο σήμερα και να βάλει στο στόχαστρό του, εκτός των παραπάνω διεκδικήσεων, και τις αιτίες που προκαλούν αυτήν τη βάρβαρη πραγματικότητα, τον ίδιο τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής.

Και αυτό είναι χρέος δικό μας να το κερδίσουμε, για να ζήσουν τα παιδιά αυτά, όλα τα παιδιά, όπως τους αξίζει: 

Να παίζουν, να διαβάζουν, να τραγουδούν και να ανακαλύπτουν την ομορφιά του κόσμου γύρω τους! 

Να φτιάξουμε εμείς τον θεό για όλα τα παιδιά του κόσμου, γιατί όπως έγραψε και ο Λουντέμης, «οι μεγάλοι εξόν απ' όλα τα κακά που κάνανε, έκαναν και τούτο: φτιάξανε το θεό σύμφωνα με το μπόι τους και δεν περίσσεψε θεός για τα παιδιά».

Απρόσμενα, κάποια στιγμή δέχτηκα ένα μήνυμα από ένα παιδί του πολέμου που πέρασε από το σχολείο μας για μικρό χρονικό διάστημα.

«Γεια σου πώς είσαι; Είμαι ο Hamza. Μου λείπετε όλοι εσείς και οι φίλοι μου στο σχολείο. Εχουν περάσει 4 χρόνια από τότε που πήγα στη Γερμανία. Η γερμανική γλώσσα είναι πολύ δύσκολη αλλά την έμαθα στο σχολείο. Στέλνω τους χαιρετισμούς μου στους φίλους μου».

Είναι ένα μήνυμα που περικλείει όλη την αθωότητα ενός παιδιού, την οποία δεν κατάφερε να σκοτώσει ο πόλεμος, ούτε ο διωγμός, ούτε το επικίνδυνο ταξίδι από τη χώρα του έως την Ελλάδα. Δεν του δώσαμε πολλά, μια αγκαλιά μόνο και μια ασφαλή γωνιά στην τάξη μας. Δεν το ξέχασε ποτέ!

*Από σχετική τοποθέτηση στο 19ο Συνέδριο της ΕΕΔΥΕ


Ρούλα ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ
Εκπαιδευτικός
 
 
 




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου