ΣΑΒΒΑΤΟ 20-6-2015
Αν ζούσατε σε κάποιο από τα φεγγάρια του Πλούτωνα θα δυσκολευόσασταν να προσδιορίσετε το σημείο του ορίζοντα απ' όπου θα ανατείλει ο ήλιος την επόμενη μέρα. Ολοκληρωμένη ανάλυση δεδομένων από το διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ έδειξε ότι δύο από τους δορυφόρους του Πλούτωνα, η Νυξ (Νύχτα) και η Υδρα, εκτελούν απρόβλεπτη ταλάντωση, ως αποτέλεσμα της κίνησής τους μέσα στο διαρκώς μεταβαλλόμενο βαρυτικό πεδίο του διπλού πλανητικού συστήματος του Πλούτωνα και του Χάροντα.
Ο Χάροντας δεν είναι πολύ μικρότερος σε μέγεθος από τον Πλούτωνα (όπως η Σελήνη σε σχέση με τη Γη). Ετσι το κέντρο βαρύτητας του συστήματος βρίσκεται στο χώρο ανάμεσά τους και στην ουσία ο Πλούτωνας και ο Χάροντας γυρίζουν ο ένας γύρω από τον άλλο, αντί του συνηθισμένου που είναι ο δορυφόρος να γυρίζει γύρω από τον πλανήτη.
Το αποτέλεσμα του διαρκώς μεταβαλλόμενου βαρυτικού περιβάλλοντος είναι τουλάχιστον τα δύο μικρότερα φεγγάρια να κινούνται παράδοξα και απρόβλεπτα, φαινόμενο που εντείνεται από το γεγονός ότι δεν είναι σφαιρικά, αλλά ωοειδή.
Οι επιστήμονες δεν αποκλείουν και τα άλλα δύο μικρά φεγγάρια του Πλούτωνα, ο Κέρβερος και η Στυξ να συμπεριφέρονται ανάλογα.
Πριν από τη μελέτη των παρατηρήσεων του Χαμπλ κανείς αστρονόμος δεν είχε εικόνα για την ιδιαίτερη δυναμική του συστήματος του Πλούτωνα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν, επίσης, ότι τρεις από τους δορυφόρους του Πλούτωνα έχουν «κλειδωμένο» συντονισμό, δηλαδή ακριβή και σταθερή αναλογία μεταξύ των χρόνων περιφοράς τους γύρω από τον νάνο πλανήτη.
Αν κάποιος καθόταν στην επιφάνεια της Νύχτας, τότε θα παρατηρούσε ότι η Στυξ κάνει δύο περιφορές γύρω από τον Πλούτωνα για κάθε τρεις περιφορές της Υδρας. Τα δεδομένα από το Χαμπλ αποκάλυψαν επίσης ότι ο Κέρβερος είναι τόσο μαύρος όσο το ξυλοκάρβουνο, ενώ τα υπόλοιπα παγωμένα φεγγάρια είναι φωτεινά όπως η άμμος.
Εως τώρα θεωρούνταν ότι η σκόνη από τις προσκρούσεις μετεωριτών θα έδινε στο πέρασμα δισεκατομμυρίων ετών ομογενή εμφάνιση σε όλους τους δορυφόρους του Πλούτωνα, αλλά ο Κέρβερος φαίνεται ότι έχει διαφορετική ιστορία.
Αυτή η ομάδα από (φανταστικές) απεικονίσεις σε υπολογιστή του δορυφόρου Νύχτα του Πλούτωνα, δείχνει πώς αλλάζει μη προβλέψιμα ο προσανατολισμός του, καθώς περιφέρεται γύρω από τον «διπλό πλανήτη» Πλούτωνα - Χάροντα
Τα
φεγγάρια του Πλούτωνα θεωρείται ότι σχηματίστηκαν όταν ο νάνος πλανήτης
συγκρούστηκε με κάποιο ανάλογου μεγέθους σώμα στην πρώιμη ιστορία του
πλανητικού μας συστήματος.
Από τα συντρίμμια της σύγκρουσης προήλθαν, κατά τη θεωρία αυτή, όλοι οι δορυφόροι του, μεταξύ τους και ο Χάροντας, που έχει μέγεθος περίπου το μισό του Πλούτωνα.
Ο δορυφόρος αυτός ανακαλύφθηκε το 1978, η Νύχτα και η Υδρα το 2005 και ο Κέρβερος και η Στυξ το 2012. Τα τέσσερα μικρά φεγγάρια εντοπίστηκαν τυχαία σε έρευνα του Χαμπλ για ουράνια σώματα, που ενδεχομένως να βρίσκονται σε τροχιά σύγκρουσης με τη Γη.
Πιο συγκεκριμένες και ενδεχομένως οριστικές απαντήσεις για τα φεγγάρια του Πλούτωνα θα δώσει η αποστολή «Νέοι Ορίζοντες» της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας (NASA), που θα κάνει τον Ιούλη ένα πέρασμα σε απόσταση μερικών χιλιάδων χιλιομέτρων απ' αυτόν. Ημέρα πλησιέστερης προσέγγισης αναμένεται να είναι η 14 Ιούλη.
Το σύστημα του Πλούτωνα θα είναι στο στόχαστρο και του νέου διαστημικού τηλεσκοπίου «Τζέιμς Γουέμπ», καθώς τα επίγεια τηλεσκόπια δεν μπορούν να δουν τους μικρούς δορυφόρους.
Η αναταραχή στο σύστημα Πλούτωνα - Χάροντα είναι ένα πρότυπο για την κατανόηση της συμπεριφοράς πλανητών, που περιφέρονται γύρω από διπλά συστήματα άστρων. Ηδη το διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ έχει εντοπίσει πολλά τέτοια πλανητικά συστήματα σε μικρές (με την αστρονομική έννοια) αποστάσεις.
Η σχετικά χαοτική κίνηση αυτών των πλανητών θα έχει αναπόφευκτα συνέπειες στην ενδεχόμενη ανάπτυξη και εξέλιξη της ζωής σ' αυτούς.
ΠΗΓΗ. ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Αν ζούσατε σε κάποιο από τα φεγγάρια του Πλούτωνα θα δυσκολευόσασταν να προσδιορίσετε το σημείο του ορίζοντα απ' όπου θα ανατείλει ο ήλιος την επόμενη μέρα. Ολοκληρωμένη ανάλυση δεδομένων από το διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ έδειξε ότι δύο από τους δορυφόρους του Πλούτωνα, η Νυξ (Νύχτα) και η Υδρα, εκτελούν απρόβλεπτη ταλάντωση, ως αποτέλεσμα της κίνησής τους μέσα στο διαρκώς μεταβαλλόμενο βαρυτικό πεδίο του διπλού πλανητικού συστήματος του Πλούτωνα και του Χάροντα.
Ο Χάροντας δεν είναι πολύ μικρότερος σε μέγεθος από τον Πλούτωνα (όπως η Σελήνη σε σχέση με τη Γη). Ετσι το κέντρο βαρύτητας του συστήματος βρίσκεται στο χώρο ανάμεσά τους και στην ουσία ο Πλούτωνας και ο Χάροντας γυρίζουν ο ένας γύρω από τον άλλο, αντί του συνηθισμένου που είναι ο δορυφόρος να γυρίζει γύρω από τον πλανήτη.
Το αποτέλεσμα του διαρκώς μεταβαλλόμενου βαρυτικού περιβάλλοντος είναι τουλάχιστον τα δύο μικρότερα φεγγάρια να κινούνται παράδοξα και απρόβλεπτα, φαινόμενο που εντείνεται από το γεγονός ότι δεν είναι σφαιρικά, αλλά ωοειδή.
Οι επιστήμονες δεν αποκλείουν και τα άλλα δύο μικρά φεγγάρια του Πλούτωνα, ο Κέρβερος και η Στυξ να συμπεριφέρονται ανάλογα.
Πριν από τη μελέτη των παρατηρήσεων του Χαμπλ κανείς αστρονόμος δεν είχε εικόνα για την ιδιαίτερη δυναμική του συστήματος του Πλούτωνα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν, επίσης, ότι τρεις από τους δορυφόρους του Πλούτωνα έχουν «κλειδωμένο» συντονισμό, δηλαδή ακριβή και σταθερή αναλογία μεταξύ των χρόνων περιφοράς τους γύρω από τον νάνο πλανήτη.
Αν κάποιος καθόταν στην επιφάνεια της Νύχτας, τότε θα παρατηρούσε ότι η Στυξ κάνει δύο περιφορές γύρω από τον Πλούτωνα για κάθε τρεις περιφορές της Υδρας. Τα δεδομένα από το Χαμπλ αποκάλυψαν επίσης ότι ο Κέρβερος είναι τόσο μαύρος όσο το ξυλοκάρβουνο, ενώ τα υπόλοιπα παγωμένα φεγγάρια είναι φωτεινά όπως η άμμος.
Εως τώρα θεωρούνταν ότι η σκόνη από τις προσκρούσεις μετεωριτών θα έδινε στο πέρασμα δισεκατομμυρίων ετών ομογενή εμφάνιση σε όλους τους δορυφόρους του Πλούτωνα, αλλά ο Κέρβερος φαίνεται ότι έχει διαφορετική ιστορία.
Αυτή η ομάδα από (φανταστικές) απεικονίσεις σε υπολογιστή του δορυφόρου Νύχτα του Πλούτωνα, δείχνει πώς αλλάζει μη προβλέψιμα ο προσανατολισμός του, καθώς περιφέρεται γύρω από τον «διπλό πλανήτη» Πλούτωνα - Χάροντα
Από τα συντρίμμια της σύγκρουσης προήλθαν, κατά τη θεωρία αυτή, όλοι οι δορυφόροι του, μεταξύ τους και ο Χάροντας, που έχει μέγεθος περίπου το μισό του Πλούτωνα.
Ο δορυφόρος αυτός ανακαλύφθηκε το 1978, η Νύχτα και η Υδρα το 2005 και ο Κέρβερος και η Στυξ το 2012. Τα τέσσερα μικρά φεγγάρια εντοπίστηκαν τυχαία σε έρευνα του Χαμπλ για ουράνια σώματα, που ενδεχομένως να βρίσκονται σε τροχιά σύγκρουσης με τη Γη.
Πιο συγκεκριμένες και ενδεχομένως οριστικές απαντήσεις για τα φεγγάρια του Πλούτωνα θα δώσει η αποστολή «Νέοι Ορίζοντες» της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας (NASA), που θα κάνει τον Ιούλη ένα πέρασμα σε απόσταση μερικών χιλιάδων χιλιομέτρων απ' αυτόν. Ημέρα πλησιέστερης προσέγγισης αναμένεται να είναι η 14 Ιούλη.
Το σύστημα του Πλούτωνα θα είναι στο στόχαστρο και του νέου διαστημικού τηλεσκοπίου «Τζέιμς Γουέμπ», καθώς τα επίγεια τηλεσκόπια δεν μπορούν να δουν τους μικρούς δορυφόρους.
Η αναταραχή στο σύστημα Πλούτωνα - Χάροντα είναι ένα πρότυπο για την κατανόηση της συμπεριφοράς πλανητών, που περιφέρονται γύρω από διπλά συστήματα άστρων. Ηδη το διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ έχει εντοπίσει πολλά τέτοια πλανητικά συστήματα σε μικρές (με την αστρονομική έννοια) αποστάσεις.
Η σχετικά χαοτική κίνηση αυτών των πλανητών θα έχει αναπόφευκτα συνέπειες στην ενδεχόμενη ανάπτυξη και εξέλιξη της ζωής σ' αυτούς.
ΠΗΓΗ. ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου