Πέμπτη 2 Νοεμβρίου 2023

«Ξαναδιαβάζοντας» συμφωνίες και ανταγωνισμούς

 


Τον Οκτώβρη του 2022, ένα δημοσίευμα σε διεθνές ειδησεογραφικό δίκτυο εξειδικευμένο στη Μέση Ανατολή ισχυριζόταν ότι το Ισραήλ είχε συμφωνήσει με την Αίγυπτο να επιτρέψει την εκμετάλλευση των πλούσιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου ανοιχτά της Γάζας, που ανακαλύφθηκαν πριν από 24 χρόνια. 

Τα κοιτάσματα αυτά ανήκουν στους Παλαιστίνιους και παραμένουν αναξιοποίητα λόγω των εμποδίων που θέτει το Ισραήλ, αλλά και λόγω της επιφυλακτικότητας μεγάλων ενεργειακών κολοσσών να εμπλακούν «για λόγους ασφάλειας». Το πιο πλούσιο κοίτασμα («Gaza Marine») βρίσκεται περίπου 30 χιλιόμετρα δυτικά της ακτής της Γάζας. Ανακαλύφθηκε το 2000 από την «British Gas» (BG Group) και εκτιμάται ότι περιέχει περισσότερα από 1 τρισεκατομμύριο κυβικά πόδια φυσικού αερίου. 

Την ύπαρξη μεγάλων κοιτασμάτων (φυσικού αερίου και πετρελαίου) στα παλαιστινιακά εδάφη και στα ανοιχτά της Γάζας επιβεβαιώνει και μια έκθεση του ΟΗΕ το 2019. 

Σύμφωνα με αυτή, «η κατεχόμενη Παλαιστινιακή Επικράτεια βρίσκεται πάνω από σημαντικές δεξαμενές πλούτου πετρελαίου και φυσικού αερίου, στην περιοχή της κατεχόμενης Δυτικής Οχθης και της Μεσογείου στα ανοιχτά της Λωρίδας της Γάζας». Η έκθεση επισημαίνει ότι «η κατοχή συνεχίζει να εμποδίζει τους Παλαιστίνιους να αναπτύξουν τα ενεργειακά τους πεδία έτσι ώστε να εκμεταλλεύονται και να επωφελούνται από αυτά τα περιουσιακά στοιχεία».

* * *

Το δημοσίευμα αναφέρει ότι η Αίγυπτος μεσολάβησε ώστε το Ισραήλ να δώσει το «πράσινο φως» για την εξόρυξη του φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της Γάζας, φυσικά με το αζημίωτο. Το δέλεαρ ήταν η αύξηση των παγκόσμιων τιμών Ενέργειας, ειδικά μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, με την Ευρώπη να αναζητάει απελπισμένα νέες εναλλακτικές πηγές για να απεξαρτηθεί από το ρώσικο αέριο. 

Η εξόρυξη συμφωνήθηκε να ξεκινήσει από το 2024. 

Αίγυπτος και Ισραήλ θα επέβλεπαν την εκμετάλλευση και μέρος του φυσικού αερίου θα εξαγόταν από το Ισραήλ προς την Ευρώπη, μέσω Κύπρου και Ελλάδας. Μάλιστα, τον περασμένο Ιούνη, το Ισραήλ έδωσε και επίσημα «προκαταρκτική έγκριση» για την αξιοποίηση του κοιτάσματος «Gaza Marine», ζήτησε όμως «συντονισμό ασφαλείας» με την Παλαιστινιακή Αρχή και την Αίγυπτο. 

Το ίδιο δημοσίευμα καταγράφει μια συγκέντρωση Παλαιστινίων, που έγινε τον Σεπτέμβρη του 2022 στο λιμάνι της Γάζας, με σύνθημα «Το αέριό μας είναι δικαίωμά μας». Κεντρικό αίτημα ήταν να επιτραπεί στους Παλαιστίνιους να επωφεληθούν από τους δικούς τους πόρους και να μην κλαπεί το φυσικό αέριο από το Ισραήλ. 

Θυμίζουμε ότι τον Οκτώβρη του 2022, με διαμεσολάβηση των ΗΠΑ, υπήρξε συμφωνία και μεταξύ Λιβάνου - Ισραήλ για τον καθορισμό ΑΟΖ, που άνοιγε τον δρόμο για την εκμετάλλευση κοιτασμάτων φυσικού αερίου σε αμφισβητούμενα σημεία. 

Η συμφωνία μάλιστα παρουσιάστηκε ως πρότυπο για την «επίλυση» και άλλων παρόμοιων διενέξεων στην ευρύτερη περιοχή. Αποδείχτηκε πάντως ότι ούτε την ειρήνη ούτε την ασφάλεια έφερε στην περιοχή, με τα δυο κράτη να ανταλλάσσουν επιθέσεις και ρουκέτες όσο κλιμακώνεται η σφαγή στην Παλαιστίνη, απειλώντας με γενικότερη ανάφλεξη τη Μέση Ανατολή.

* * *

Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών κάνουν πολλούς να ξαναδιαβάζουν τις συμφωνίες και τους ανταγωνισμούς που αναπτύσσονται γύρω από τα πλούσια ενεργειακά κοιτάσματα της Ανατ. Μεσογείου, τον νέο «ενεργειακό αποταμιευτήρα» της Ευρώπης σύμφωνα με τον αμερικανοΝΑΤΟικό σχεδιασμό. 

Στο πλαίσιο αυτού του σχεδίου και των ανταγωνισμών που πυροδοτεί με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, μεγάλοι και μικρότεροι παίκτες διεκδικούν μερίδιο. Γράφτηκε για παράδειγμα ότι η Τουρκία μεθοδεύει την υπογραφή ενός «μνημονίου» με τη Γάζα αντίστοιχου του «τουρκολιβυκού συμφώνου», που θα της έδινε «de facto» δικαιώματα στα ενεργειακά κοιτάσματα της περιοχής. 

Οπως πληθαίνουν οι εκτιμήσεις ότι η σφαγή και ο εκτοπισμός εκατομμυρίων Παλαιστινίων από τη Γάζα και η αλλαγή του status στην περιοχή θα «έλυνε τα χέρια» του Ισραήλ να εκμεταλλευτεί τα κοιτάσματα φυσικού αερίου χωρίς άλλους συμβιβασμούς. 

Το γεγονός, τέλος, ότι σε όλα τα παραπάνω σενάρια εμπλέκεται η Ελλάδα (όπως και η Κύπρος) ως μέρος της «τριμερούς» με το Ισραήλ, υπό τη σκέπη των ΗΠΑ, δείχνει το βάθος της ελληνικής εμπλοκής στα επικίνδυνα ευρωατλαντικά σχέδια που ξεδιπλώνονται στην περιοχή, όχι βέβαια προς το συμφέρον του ελληνικού και των άλλων λαών, αλλά για να έχει η αστική τάξη λόγο και ρόλο στη μοιρασιά της ενεργειακής (και όχι μόνο) λείας.


Κ. Μ.
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου