Άνω Δολιανά Αρκαδίας – Ο ορεινός προορισμός που θα λατρέψεις

 

 

Δεν είναι τυχαία ο ορεινός προορισμός που τα τελευταία χρόνια όλο κι αναπτύσσεται αφήνοντάς μας άφωνους.

Βρισκόμαστε που λες, σε ένα πετρόκτιστο χωριό εκτεινόμενο σε υψόμετρο μεταξύ 950 και 1050 μέτρων. Τα Άνω Δολιανά έχουν μια μακρά ιστορία στο χρόνο με πολλά σπουδαία γεγονότα να έχουν διαδραματιστεί στην ευρύτερη περιοχή.

Δε θα βαρεθώ ποτέ να λέω πως η Ελλάδα μας, είναι ένα πελώριο μουσείο ιστορίας και ομορφιάς. Είναι λοιπόν δικαίωμά μας αλλά παράλληλα και υποχρέωσή μας, να ξεναγήσουμε σε αυτό, τα παιδιά μας. Πάνω απ’ όλα όμως είναι μεγάλη ανάγκη να νιώσουμε εμείς οι ίδιοι αυτή τη χώρα, σαν μια γιγάντια κοιτίδα, πολιτισμού, φυσικής ομορφιάς και ιστορίας.

 

Ένας ορεινός προορισμός που μας ταξιδεύει μέχρι την αρχαιότητα

Άξιο αναφοράς είναι τα αρχαία λατομεία που χρονολογούνται από την αρχαϊκή – κλασική εποχή. Παρήγαγαν το μάρμαρο των Δολιανών που θεωρείται από τα ποιοτικότερα της Πελοποννήσου και χρησιμοποιήθηκε πολλάκις στην αρχαιότητα σε ναούς και γλυπτά.

Επιγραμματικά, οι αναφορές τονίζουν τη χρήση του μαρμάρου στην Αρχαία Ολυμπία (κυρίως σε αγάλματα), στην Αρχαία Επίδαυρο, στην έπαυλη του Ηρώδη Αττικού και σε πολλούς ακόμη ναούς της εποχής.
Χαρακτηριστικό έργο είναι επίσης ο Ναός του Επίκουρου Απόλλωνα που στο μεγαλύτερο μέρος του χρησιμοποιήθηκε το μάρμαρο των Δολιανών.

Σήμερα πλησίον των αρχαίων λατομείων, λειτουργούν σύγχρονα που εξακολουθούν και παράγουν μάρμαρο

Οι πρώτες επίσημες αναφορές για τα Δολιανά γίνονται το 1700 κατά την πρώτη ενετική απογραφή. Ύστερα, το όνομα του χωριού συναντάται πολλές φορές.

Το 1821 με την έναρξη της ελληνικής επανάστασης ο Νικηταράς με 300 άντρες, αποκρούει 4000 Τούρκους και παίρνει το προσωνύμιο Τουρκοφάγος. Σημαντικές μάχες δόθηκαν στα Δολιανά το 1825 και το 1826 όπου μεγάλο μέρος του χωριού καταστράφηκε από τον Ιμπραήμ.

Σήμερα στο χωριό λειτουργεί το Ιστορικό και Εθνογραφικό Μουσείο Δολιανών στην οικία Χριστοφίλη. Σε αυτό το κτίσμα οχυρώθηκε ο Νικηταράς με τους άντρες του και μέχρι σήμερα είναι γνωστό ως “ταμπούρι του Νικηταρά”.

 

Στο σήμερα, τα Άνω Δολιανά κρατούν λίγους κατοίκους το χειμώνα (90 μόνιμοι σύμφωνα με την απογραφή του 2011).

Ενώ παλαιότερα, τα Άνω Δολιανά αποτελούσαν κύριο τόπο κατοικίας αγροτών και κτηνοτρόφων και τα Κάτω Δολιανά το χωριό που περνούσαν το χειμώνα για να γλιτώνουν το κρύο και τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες, σήμερα συμβαίνει το αντίθετο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός πως λίγοι πλέον, ασχολούνται με τα επαγγέλματα του κτηνοτρόφου και του γεωργού. Επομένως όσοι έχουν απομείνει ε΄χουν σαν κύριο τόπο κατοικίας τα Κάτω Δολιανά λόγω ευνοϊκότερου κλίματος και τους καλοκαιρινούς μήνες χρησιμοποιούν τον ορεινό οικισμό των Άνω Δολιανών.

χαρακτηριστικό της απογραφής μεταξύ 1940 και 1951 είναι πως στην πρώτη (1940) καταγράφονται 1594 κάτοικοι ενώ στη δεύτερη (1951) μόλις 66 μόνιμοι κάτοικοι. Η διαφορά είναι θα λέγαμε τραγική. Υπάρχει όμως εξήγηση και δεν είναι άλλη από το μήνα που πραγματοποιήθηκαν αυτές οι δύο απογραφές.

Η απογραφή το 1940 έγινε μήνα Οκτώβριο όπου οι κάτοικοι δεν είχαν ακόμη μετακομίσει στον πεδινό οικισμό (Κάτω Δολιανά).Έτσι καταγράφηκαν ως κάτοικοι του ορεινού οικισμού (Άνω Δολιανά). Η αμέσως επόμενη απογραφή πραγματοποιήθηκε μήνα Μάρτιο. Αυτό σημαίνει πως οι κάτοικοι δεν είχαν ακόμη μετοικίσει στα Άνω Δολιανά γι αυτό και καταγράφηκαν μόνο 66 άνθρωποι.

Ο χειμερινός προορισμός της Πελοποννήσου που πρέπει να βάλεις στα sos

Στο σήμερα έχουμε ένα πανέμορφο χωριό στις πλαγιές του Πάρνωνα. Ένα στολίδι, χτισμένο αμφιθεατρικά με πέτρινα αρχοντικά να υψώνονται σαν φρούρια.

Λόγω της γεωγραφικής θέσης αλλά και με την προβολή του εναλλακτικού τουρισμού, τα Δολιανά γνωρίζουν σημαντική τουριστική ανάπτυξη. Λάτρεις της φύσης και των εναλλακτικών προορισμών φτάνουν εδώ τα Σαββατοκύριακα για να περάσουν ένα ήσυχο διήμερο. Τίποτε από τα βασικά δε θα σου λείψει εδώ. Καλύτερα, τίποτα από όλα όσα προστάζουν οι φρενήρεις εποχές μας, δε σου είναι απαραίτητο σε αυτό τον ορεινό παράδεισο.

Στην πλατεία λειτουργούν ταβέρνες και ένα εναλλακτικό – έντεχνο καφενείο (εδώ πρέπει οπωσδήποτε να κάνεις στάση). Ο ιδιοκτήτης παράλληλα ασκεί και το επάγγελμα του συνοδού βουνού και πραγματοποιούνται διάφορες δράσεις στη φύση. Μια από αυτές (και αγαπημένη μου πολύ) είναι το κυνήγι μανιταριών στο δάσος και γευσιγνωσία αυτών.

 

Σημείωσε πως στα Δολιανά θα βρεις μια αξιόλογη γκάμα από τοπικά προϊόντα προς αγορά. Ψώνισε από εδώ. Τέτοια ποιότητα δεν τη βρίσκεις πουθενά!

Αν γουστάρεις πεζοπορίες στη φύση, το ευρωπαϊκό Ε4 διέρχεται από τα Δολιανά. Επίσης και το Parnon Trail (δίκτυο μονοπατιών Κυνουρίας) περνάει από εδώ.

Αν πάλι θέλεις πιο χαλαρές καταστάσεις ο Άγιος Πέτρος Κυνουρίας απέχει μόνο 18 χιλιόμετρα. Ένα σου λέω: αυτή η ορεινή διαδρομή με το αυτοκίνητο είναι από τις πιο όμορφες της Πελοποννήσου. Ο Άγιος Πέτρος δε, ένα διαμάντι της Κυνουρίας!

Από κει και πέρα μπορείς να εξερευνήσεις πολλά υπέροχα χωριά που πραγματικά δεν έχεις ξανά δει και που αναμφίβολα θα σου μείνουν αξέχαστα. Γράψε χιλιόμετρα και φτάσε μέχρι τα πιο απομονωμένα χωριά. Μην ψάχνεις in στέκια στο δρόμο σου να σταθείς. Ψάξε την ομορφιά αυτού του κόσμου, τη μαγεία της φύσης, τη αρχοντιά της ορεινής Ελλάδας.

Καλά μας ταξίδια λοιπόν!

 

 

ΠΗΓΗ. karidotsouflo