ΤΟ ΣΤΕΚΙ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ: ΜΗΛΟΣ - Προικισμένη με άφθονα πετρώματα και ορυκτά, αλλά και σπάνιους γεωμορφολογικούς σχηματισμούς

Η Μήλος, είναι το νοτιότερο νησί του συμπλέγματος των Δυτικών Κυκλάδων, έχει ιδιαίτερο χρώμα και πολλές φυσικές ομορφιές.
Η ηφαιστειακή δραστηριότητα από την απώτατη αρχαιότητα προίκισε το νησί με άφθονα πετρώματα και ορυκτά (οψιανό, καολίνη, περλίτη, μπεντονίτη, γύψο, θείο, χαλαζία, βαρύτη κ.ά.), αλλά και σπάνιους μορφολογικούς σχηματισμούς, κάνοντάς το ένα φυσικό γεωλογικό μουσείο.

ΦΥΛΑΚΩΠΗ

Η προϊστορική Φυλακωπή, το αρχαίο θέατρο, οι περίφημες κατακόμβες, το κάστρο με το ειδυλλιακό ηλιοβασίλεμα, οι εκκλησίες, τα μουσεία, το Σαρακήνικο, το Κλέφτικο και η Συκιά, μοναδικές δημιουργίες της φύσης, οι θαυμάσιες παραλίες με τα γαλαζοπράσινα νερά εντυπωσιάζουν τους επισκέπτες.
Ψηλότερη κορυφή του νησιού είναι ο Προφήτης Ηλίας, 748 μ

ΕΚΤΑΣΗ: 151 τ. χλμ ΑΚΤΟΓΡΑΜΜΗ: 126 χλμ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: 4.771

Κατοικημένη από την Προϊστορική Eποχή, η Μήλος γνώρισε στη διαδρομή της μέσα στο χρόνο περιόδους ακμής χάρη στην επίκαιρη θέση, το μεγάλο φυσικό λιμάνι και το πλούσιο σε ορυκτά υπέδαφός της.

Το σημαντικότερο ρόλο στην ανάπτυξή της διαδραμάτισε ο οψιανός (οψιδιανός) - σκληρό εκρηξιγενές πέτρωμα, κατάλληλο για την κατασκευή όπλων και αιχμηρών εργαλείων -, που οι Mήλιοι εμπορεύονταν στα νησιά και την ηπειρωτική Eλλάδα.

Κατά τους Προϊστορικούς Χρόνους (2300-1100 π.Χ.) η Φυλακωπή αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα του κυκλαδικού πολιτισμού.

Γύρω στο 1400 π.Χ. το νησί καταλήφθηκε από τους Μυκηναίους, ενώ κατά το 10ο αι. π.Χ. δωριείς άποικοι ίδρυσαν στην περιοχή των φημισμένων κατακομβών οικισμό, που αποτέλεσε το νέο οικιστικό κέντρο της Μήλου και κατοικήθηκε ώς τις αρχές των Χριστιανικών Χρόνων.

Τον 8ο και τον 7ο αι. π.Χ., παράλληλα με την κεραμική παραγωγή, αναπτύχθηκαν στο νησί η μικροτεχνία και η χρυσοχοΐα.

Η Μήλος έλαβε μέρος στους Περσικούς Πολέμους. Tο 416 π.X. οι Aθηναίοι κατέλαβαν ύστερα από πολύμηνη πολιορκία το νησί, θανάτωσαν πολλούς κατοίκους και εγκατέστησαν κληρούχους. Κατά τους Ελληνιστικούς και τους Ρωμαϊκούς Χρόνους η Μήλος γνώρισε οικονομική και καλλιτεχνική ακμή.

Φημισμένα μαρμάρινα αγάλματα των Ελληνιστικών Χρόνων είναι η Αφροδίτη της Μήλου (Μουσείο Λούβρου, Παρίσι) και ο Ποσειδώνας (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο).
Η ύπαρξη των κατακομβών αποδεικνύει την πρώιμη διάδοση του χριστιανισμού στο νησί. Κατά τους Βυζαντινούς Χρόνους η Μήλος εντάχθηκε στην Επαρχία των Νήσων και στη συνέχεια, στο Θέμα του Αιγαίου.

Το 1207 το νησί ενσωματώθηκε στο Δουκάτο του Αιγαίου ή του Αρχιπελάγους και παρέμεινε υπό ενετική κυριαρχία ώς το 1566, γνωρίζοντας στο διάστημα αυτό επανειλημμένες πειρατικές επιδρομές.

Στους κατοπινούς αιώνες η Μήλος ακολούθησε την πορεία των άλλων Κυκλάδων. Αξιοσημείωτο γεγονός των Νεότερων Χρόνων υπήρξε η έντονη μεταλλευτική δραστηριότητα, που εξακολουθεί να αποτελεί, μαζί με τον τουρισμό, τη σημαντικότερη πηγή οικονομικής ανάπτυξης του νησιού.

ΠΛΑΚΑ

Κύριοι οικιστικοί πυρήνες της Μήλου είναι η Πλάκα, η πρωτεύουσα, που αγναντεύει από ψηλά το πέλαγος, ο Αδάμαντας, το λιμάνι, από τα ασφαλέστερα αγκυροβόλια του Αιγαίου, τα Απολλώνια, παραθεριστικό κέντρο στο βορειοανατολικό άκρο του νησιού, η Τρυπητή, μπαλκόνι με θέα στον όρμο της Μήλου και το ηλιοβασίλεμα, και η Ζεφυρία, μεσόγειο χωριό, που κατέχει τη θέση της Παλαιόπολης, της παλαιάς πρωτεύουσας του νησιού.

Στο Κλήμα, τα Μανδράκια και το Φυροπόταμο οι επισκέπτες του νησιού ανακαλύπτουν γραφικά ψαροχώρια με παραδοσιακό χρώμα και διακριτικό γνώρισμα τα «σύρματα», χώρους όπου φυλάσσονται οι ψαρόβαρκες και τα αλιευτικά σύνεργα.

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΘΑΛΑΣΣΙΤΡΑ ΠΛΑΚΑ

Τους παραθεριστές εντυπωσιάζουν ο αρχαιολογικός χώρος της Φυλακωπής, το αρχαίο θέατρο και οι περίφημες κατακόμβες στην περιοχή της Τρυπητής, το κάστρο της Πλάκας με το ειδυλλιακό ηλιοβασίλεμα, τα εκκλησιαστικά μνημεία (Παναγία Κορφιάτισσα και Παναγία Θαλασσίτρα στην Πλάκα, Αγία Τριάδα στον Αδάμαντα, Άγιος Ιωάννης Σιδεριανός, Προφήτης Ηλίας Χάλακα κ.ά.), το Μεταλλευτικό Μουσείο στον Αδάμαντα, η Χιβαδολίμνη, η περιοχή του Παπάφραγκα και οι βραχονησίδες Γλαρονήσια.

Ξεχωριστή εμπειρία αποτελεί, ασφαλώς, η επίσκεψη στο Κλέφτικο και τη Συκιά, μοναδικές δημιουργίες της φύσης στο νοτιοδυτικό τμήμα της Μήλου, αλλά και το Σαρακήνικο, ακρογιαλιά εκπληκτικής φυσικής ομορφιάς στη βόρεια ακτογραμμή του νησιού, με κάτασπρους λείους βράχους, σπηλιές και μικρή αμμουδιά.

Παραλίες Σαρακήνικο, Πλάθιενα, Νεροδάφνη, Φυροπόταμο, Αλογόμαντρα, Παλιοχώρι, Αγία Κυριακή, Τσιγκράδο, Φυριπλάκα, Προβατά, Γέροντα, Τριάδες, Αμμουδαράκι και Αγκάθια.

1. ΑΔΑΜΑΝΤΑΣ