Θηλιά εκβιασμών και πλειστηριασμών η υποτιθέμενη «προστασία» στην πρώτη κατοικία

 
Με την πλήρη διάλυση ακόμα και του υποτυπώδους πλαισίου προστασίας στην πρώτη κατοικία για τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια λαϊκών νοικοκυριών συνεχίζονται οι «εμβληματικές» παρεμβάσεις της κυβέρνησης για τη στήριξη των τραπεζικών ομίλων, στην προοπτική ανάκαμψης της ανταγωνιστικότητας για τους επιχειρηματικούς ομίλους.


Σε αυτό το φόντο, η σύσκεψη κυβερνητικών στελεχών με τις διοικήσεις των 4 εγχώριων τραπεζικών ομίλων, που έγινε την Πέμπτη στο «Μαξίμου», έφερε στην επιφάνεια τα νέα συμπληρωματικά μέτρα αναφορικά με τη θωράκιση του αντιλαϊκού οπλοστασίου για την κλιμάκωση των πλειστηριασμών, των εκβιασμών και των απειλών. Αυτά έρχονται να προστεθούν στη σωρεία των διατάξεων της κυβέρνησης αλλά και των προκατόχων της, εμπλουτίζοντας παραπέρα το αντιλαϊκό νομικό οπλοστάσιο.

«Γκιλοτίνα» εκβιασμών στα λαϊκά σπίτια

 

Η νέα, ακόμα χειρότερη για τα λαϊκά στρώματα πρόταση της κυβέρνησης κατατέθηκε την Πέμπτη το βράδυ στους ευρωπαϊκούς «θεσμούς» για περαιτέρω επεξεργασία, ενώ οι συνεννοήσεις συνεχίζονται μέσω τηλεδιασκέψεων, ενόψει της κατάθεσης των τελικών ρυθμίσεων - έκτρωμα στη Βουλή.

Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες:

1. Η προσωρινή «προστασία» θα έχει διάρκεια μόλις 12 μήνες και βέβαια θα συνδυάζεται με τους λεόντειους όρους και τις προϋποθέσεις που επιβάλλουν κυβέρνηση και τραπεζίτες. 

Ουσιαστικά η νέα δικλίδα ασφαλείας για τις τράπεζες έγκειται στην προσθήκη και νέου εκβιασμού αναφορικά με την απόσυρση κάθε προστασίας μετά τη λήξη της 12μηνης περιόδου που θα ξεκινήσει με την έναρξη λειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τον «εξωδικαστικό συμβιβασμό».

Συνεχίζοντας τον εμπαιγμό, η εν λόγω διάταξη αναμένεται να προβλέπει δυνατότητα παράτασης για κατηγορίες όπως οι μακροχρόνια άνεργοι και τα άτομα με αναπηρίες, και μάλιστα μόνο για 3ετή περίοδο.

Σε κάθε περίπτωση, η εξέλιξη αυτή έρχεται να εντείνει τους εκβιασμούς και τις απειλές.

2. Στη νέα ρύθμιση - λαιμητόμο εντάσσονται μόνο τα στεγαστικά δάνεια που έχουν «κοκκινίσει» μέχρι 31 Δεκέμβρη 2018. 

Αυτά που θα «κοκκινίσουν» στη συνέχεια, δηλαδή, θα βρεθούν έξω και από αυτή την πρόσκαιρη και υποτυπώδη προστασία, εξέλιξη που επίσης συνδέεται με την κλιμάκωση των εκβιασμών και για τη συγκεκριμένη ομάδα λαϊκών νοικοκυριών, με στόχο την αποτροπή νέας φουρνιάς «κόκκινων» στεγαστικών δανείων.

3. Σχεδιάζεται ο μαζικός επανέλεγχος δανειοληπτών που ήδη έχουν ενταχθεί (με δικαστικές αποφάσεις) στις διατάξεις του νόμου Κατσέλη. 

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι τράπεζες έχουν ζητήσει να αποκτήσουν πρόσβαση μέχρι και στα φορολογικά στοιχεία που τηρούνται στο Taxis, προκειμένου να διαπιστώσουν κατά πόσο τηρούνται τα εισοδηματικά και άλλα κριτήρια «προστασίας», που ενδέχεται να έχουν μεταβληθεί στη συνέχεια, π.χ. λόγω αύξησης των εισοδημάτων του λαϊκού νοικοκυριού.

Να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση με προηγούμενη παρέμβαση «κλείδωσε» και την υποχρεωτική άρση του τραπεζικού απορρήτου, όχι μόνο σε όσους αιτηθούν δικαστική προστασία αλλά και για όσους ήδη έχουν ενταχθεί στην υπάρχουσα ρύθμιση. 

Στόχος είναι η αποβολή μιας μεγάλης μάζας λαϊκών νοικοκυριών από το καθεστώς της όποιας παρεχόμενης νομικής προστασίας.

4. Τυχόν κατάθεση αίτησης του δανειολήπτη για προστασία από τα αρμόδια δικαστήρια θα έχει ως προϋπόθεση την αποπληρωμή του 30% της ληξιπρόθεσμης οφειλής μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης. Η εξέλιξη αυτή θα βάζει αποφασιστικό φραγμό σε αιτήσεις προστασίας από τα δικαστήρια με στόχο τη διεκπεραίωση των υποθέσεων αποκλειστικά μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του «εξωδικαστικού συμβιβασμού», όπου οι τράπεζες θα παραλαμβάνουν τον πλήρη φάκελο των υποθέσεων.

5. Για την ώρα, παραμένουν οι ασάφειες σχετικά με τις υποθέσεις που βρίσκονται σε εκκρεμότητα στα δικαστήρια και υπολογίζονται σε αρκετές δεκάδες χιλιάδες. Σε κάθε περίπτωση, η 12μηνη ισχύς του νέου νόμου εξαναγκάζει και τη συγκεκριμένη κατηγορία δανειοληπτών να προσφύγουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα των τραπεζών.

6. Παραπέρα, ο νέος νόμος - τερατούργημα αναμένεται να περιέχει διάταξη άμεσης απόρριψης των αιτήσεων προστασίας που κατατίθενται στις παραμονές ενός προγραμματισμένου πλειστηριασμού κ.λπ.

Απανωτοί «κόφτες»

 

Τα παραπάνω, βέβαια, έρχονται να συμπληρώσουν τους υπόλοιπους «κόφτες» για την υπαγωγή στο καθεστώς «προστασίας», όπως αυτόν που θα αφορά την εισαγωγή ενός ακόμη κριτηρίου: 

Του υπόλοιπου του στεγαστικού δανείου για την πρώτη κατοικία, με το πλαφόν να οριοθετείται στην περιοχή των 130.000 ευρώ, ποσό στο οποίο αθροίζονται τόκοι και πανωτόκια από τις καθυστερήσεις, με μια οριακή «εξαίρεση» τους τόκους υπερημερίας του τελευταίου εξαμήνου.

Σε κάθε περίπτωση, οι χρόνοι καθυστέρησης στην αποπληρωμή των δόσεων ανεβάζουν τα πανωτόκια που χρεώνουν οι τράπεζες, απογειώνοντας και τα τρέχοντα υπόλοιπα των δανείων. Ετσι, για παράδειγμα, χωρίς έστω αυτή την υποτυπώδη προστασία θα βρεθεί πρώτη κατοικία αξίας χαμηλότερης και από τα 100.000 ευρώ.

Σήμερα, το περιουσιακό κριτήριο «προστασίας» ξεκινά από 180.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό και φτάνει μέχρι 280.000 ευρώ για οικογένεια με τρία παιδιά.

Την ίδια ώρα, το «παζάρι» συνεχίζεται αναφορικά με τα οικογενειακά εισοδηματικά κριτήρια «προστασίας», γύρω από τα οποία συζητιούνται τροποποιήσεις σε σχέση με αυτά που είχαν γίνει γνωστά λίγες μέρες νωρίτερα. Σε κάθε περίπτωση, φυσικά, τυχόν «βελτιώσεις» συνεπάγονται την προσθήκη «ισοδύναμων μέτρων», όπως άλλωστε έγινε φανερό κατά την «πρόοδο» των διεργασιών για τους πλειστηριασμούς στην πρώτη κατοικία.

Κρατική προστασία... στις τράπεζες

 

Ετσι κι αλλιώς, η «περίμετρος» και το εύρος της αντιλαϊκής παρέμβασης ουσιαστικά έχουν ήδη «κλειδώσει» από τη στοχοθεσία που έχουν βάλει οι τράπεζες για την απομείωση των «κόκκινων» δανείων κατά το τμήμα τους που αναλογεί στην πρώτη κατοικία.

«Κλειδωμένο» θεωρείται και το ζήτημα της κρατικής επιδότησης στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, μέτρο που η κυβέρνηση προκλητικά παρουσιάζει ως φιλολαϊκό, ενώ στην πραγματικότητα διευκολύνει τις τράπεζες να βάλουν στο «χέρι» τις απαιτήσεις τους από τα στεγαστικά δάνεια.

Η ρύθμιση αφορά φτωχά νοικοκυριά, τα οποία πέρα από τους γενικούς όρους και προϋποθέσεις θα εκπληρώνουν πρόσθετα εισοδηματικά και άλλα κριτήρια. 

Αυτά θα έρθουν να «κουμπώσουν» με το ύψος της κρατικής επιδότησης, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό ύψους 200 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, που αναλογεί κατά μέσο όρο σε επιδότηση ύψους 50 εκατ. για καθεμία από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες.

Επίσης, τα εν λόγω λαϊκά νοικοκυριά υποχρεώνονται στην καταβολή ελάχιστης δόσης στις τράπεζες. Αυτή αποτελεί όρο και προϋπόθεση προκειμένου να χορηγηθεί η ενίσχυση του Δημοσίου, η οποία μάλιστα διακόπτεται σε περίπτωση «καθυστέρησης» που υπερβαίνει την αξία τριών μηνιαίων δόσεων.

Οι τράπεζες, από την πλευρά τους, με βάση και τον «Κώδικα Δεοντολογίας», θα μπορούν να εξετάζουν «κουρέματα» ή επιμηκύνσεις αποπληρωμών (σε αυτούς που προσφεύγουν στον «εξωδικαστικό συμβιβασμό» και πληρούν τα κριτήρια). 

Το ζήτημα αυτό συγκαταλέγεται στους κεντρικούς άξονες των αντιλαϊκών διεργασιών, καθώς αποτελεί τμήμα της διαδικασίας για την απομείωση των προβληματικών δανείων, με στόχο να «πρασινίσουν» κάποια από τα «κόκκινα» δάνεια.

Μάλιστα, η πρακτική αυτή θα βασιστεί στη σχέση τρέχουσας αξίας του δανείου (σημερινό υπόλοιπο) προς την αξία του ακινήτου. 

Σε αυτό το πλαίσιο, «κούρεμα» θα προβλέπεται μόνο σε περιπτώσεις οφειλετών με τρέχον χρέος μεγαλύτερο από την αξία του ακινήτου και όχι για το αντίθετο.

Η προωθούμενη διάταξη αναμένεται να προβλέπει δυνατότητα για «κούρεμα» μόνο στην περίπτωση που το υπόλοιπο του δανείου υπερβαίνει το 120% της αξίας του ακινήτου. 

Ουσιαστικά δηλαδή το δήθεν «κούρεμα» θα αφορά ένα ορισμένο τμήμα από τα πανωτόκια και άλλες χρεώσεις που έχουν φορτώσει οι τράπεζες στο αρχικό δάνειο, είτε για καθυστερήσεις είτε για άλλους λόγους.

Παράλληλα, η πρακτική αυτή διασφαλίζει τα συμφέροντα των τραπεζών, με κριτήριο το μεγαλύτερο τίμημα που έχουν να περιμένουν είτε από τον δανειολήπτη είτε μέσω πλειστηριασμών.

Α. Σ.

 

 

ΠΗΓΗ. ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ