Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2014

Στην πυρά της «βιωσιμότητας» τα ασφαλιστικά δικαιώματα

ΚΥΡΙΑΚΗ 30-11-2014


 
Συγκυβέρνηση και τρόικα ακονίζουν για άλλη μια φορά τα μαχαίρια για να πετσοκόψουν ό,τι έχει απομείνει από την Κοινωνική Ασφάλιση και τα δικαιώματα εργαζόμενων και συνταξιούχων. 







Οι συναντήσεις των υπουργών της κυβέρνησης και των εκπροσώπων της τρόικας στο Παρίσι απέδειξαν ότι η λεγόμενη κάθε φορά «διαπραγμάτευση» μετατρέπεται σε προθάλαμο για τη λήψη και νέων αντιλαϊκών μέτρων. 
Οι εργαζόμενοι δεν έχουν τίποτα να ελπίζουν απ' αυτήν, παρά τις κορόνες της κυβέρνησης ότι βάζει «κόκκινες γραμμές» και ότι δεν είναι στη δική της πρόθεση να νομοθετήσει νέα μέτρα.

Και αυτό γιατί τα λεγόμενα «προαπαιτούμενα» περιέχονται στις προηγούμενες συμφωνίες που έχουν ήδη συνομολογήσει όλες οι κυβερνήσεις για λογαριασμό της πλουτοκρατίας. 

Εξάλλου, ανεξάρτητα από το χρόνο και το ρυθμό που θα έχουν οι ανατροπές, το σίγουρο είναι ότι αυτές βρίσκονται από χρόνια στη «μαύρη λίστα» των διεκδικήσεων του ΣΕΒ, των τραπεζιτών, των μεγαλοξενοδόχων και όλων αυτών που αντιμετωπίζουν τον εργάτη ως «κόστος» που πρέπει να μειωθεί το εισόδημά του και τις συντάξεις ως «βάρος» στους εργοδότες και στον κρατικό προϋπολογισμό από το οποίο πρέπει να απαλλαγούν.

Ετσι, η παραπέρα μείωση της δαπάνης για τις συντάξεις, και κατ' επέκταση των συντάξεων, είναι αποτέλεσμα της μείωσης της κρατικής χρηματοδότησης προς όλα τα Ταμεία, των εργοδοτικών εισφορών προς το ΙΚΑ, αλλά και της τεράστιας ανεργίας. 

Αξίζει να σημειώσουμε ότι, παρά τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών προς το ΙΚΑ, από τα μέσα του 2012, η οποία αποφέρει στις επιχειρήσεις περίπου 1 δισ. ευρώ ετησίως, μέχρι τον προηγούμενο Οκτώβρη (στοιχεία ΚΕΑΟ) τα ληξιπρόθεσμα χρέη τους προς το Ταμείο φτάνουν τα 8 δισ. ευρώ! Μάλιστα, το μεγαλύτερο μερίδιο αυτών των οφειλών προς το ΙΚΑ δημιουργήθηκε μέχρι το 2009, σε καιρούς δηλαδή υψηλής κερδοφορίας για τους καπιταλιστικούς ομίλους.

Ως εκ τούτου, οι νέες ανατροπές έχουν δρομολογηθεί και κινούνται στις αντεργατικές ράγες που στρώθηκαν από την εποχή ακόμα της ψήφισης της Συνθήκης του Μάαστριχτ και της Λευκής Βίβλου. Γι' αυτό, πάντα μετά την απαιτούμενη προπαγανδιστική ανακατωσούρα περί «κρίσιμης διαπραγμάτευσης», η μόνιμη επωδός είναι η προώθηση και ψήφιση στη Βουλή των νέων μέτρων.

Σαρώνουν τα πάντα
 
Σύμφωνα με πληροφορίες, συγκυβέρνηση και τρόικα φέρονται να συγκλίνουν:

1. Στην αύξηση του ελάχιστου αριθμού ενσήμων για την κατοχύρωση του δικαιώματος στη σύνταξη από τα 4.500 ένσημα στα 6.500 ένσημα. 
 
Δηλαδή καταργείται η 15ετία και ορίζονται τα 21 χρόνια και 8 μήνες ως ο ελάχιστος χρόνος ασφάλισης που θα απαιτείται πλέον για να έχει κάποιος σύνταξη στα γεράματα.

Πρόκειται για βάναυση ανατροπή σε βάρος εκατοντάδων χιλιάδων ασφαλισμένων, καθώς το συγκεκριμένο μέτρο θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια όταν οι σημερινοί εργαζόμενοι φτάνουν σε ηλικία συνταξιοδότησης, που πλέον έχει οριστεί -με το νέο σύστημα- στο 67ο έτος της ηλικίας, να μην έχουν τη δυνατότητα να λάβουν ούτε την κατώτερη σύνταξη. Και αυτό δεν είναι υπερβολή.

Η πρόσφατη μελέτη του ΚΕΠΕ για το Ασφαλιστικό δείχνει ότι το 26% αυτών που συνταξιοδοτήθηκαν από το ΙΚΑ τα τελευταία χρόνια μόλις που μπόρεσαν να εξασφαλίσουν την κατώτερη σύνταξη με 15 έτη ασφάλισης, ενώ οι μισοί συνταξιούχοι πήραν σύνταξη με λιγότερα από 22 έτη Ασφάλισης.

Στην περίπτωση, λοιπόν, που αυξηθούν τα ελάχιστα ένσημα στα 6.000 και στα 6.500 ένσημα, όπως σχεδιάζεται, οι μισοί συνταξιούχοι δε θα δικαιούνται ούτε τη σημερινή κατώτερη σύνταξη. 

Κάτι ανάλογο ισχύει για όλα σχεδόν τα Ταμεία. Και αν η συνταξιοδότηση είναι μια δύσκολη υπόθεση για τους σημερινούς 65άρηδες, θα γίνει άπιαστο όνειρο για τη νέα γενιά, η οποία εργάζεται σε συνθήκες πλήρους ευελιξίας με δίωρα και τρίωρα, εκ περιτροπής εργασία με μια και δύο μέρες τη βδομάδα αλλά και ποσοστά ανεργίας που ξεπερνούν το 50%.

Εδώ πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι, ήδη από το 1992 (μετά το Μάαστριχτ), τα ελάχιστα αναγκαία ένσημα για το δικαίωμα στην κατώτερη σύνταξη είχαν αυξηθεί από τα 4.050 στα 4.500 (ν. 2084, γνωστός και ως «νόμος Σιούφα»).

2. Στην κατάργηση της εισοδηματικής ενίσχυσης του ΕΚΑΣ στους χαμηλοσυνταξιούχους. 
 
Σε πρώτη φάση σχεδιάζεται η παραπέρα συρρίκνωση των δικαιούχων του ΕΚΑΣ, στην πορεία προς την πλήρη κατάργησή του, με αρχική περικοπή της σχετικής δαπάνης μέσα στο επόμενο έτος κατά 130 εκατομμύρια ευρώ. 
 
Η πλήρης κατάργησή του θα συνδυαστεί με την απόδοση του «Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος», που σχεδιάζεται να ολοκληρωθεί μέσα στο 2016 και στο βωμό του οποίου θα θυσιαστούν όλα τα προνοιακά επιδόματα.
 
Σημειώνεται ότι κεντρική φιλοσοφία του επιδόματος αυτού είναι ότι μια τετραμελής οικογένεια μπορεί να επιβιώνει με 13,1 ευρώ την ημέρα. 

Αρα, όποια οικογένεια έχει εισόδημα μεγαλύτερο των 400 ευρώ το μήνα δε δικαιούται καμία πρόσθετη ενίσχυση. Με τον τρόπο αυτόν εκατοντάδες χιλιάδες χαμηλοσυνταξιούχοι θα χάσουν ένα μέρος από το σημερινό εισόδημά τους που κατευθύνεται στην κάλυψη βασικών αναγκών τους.

3. Στη μείωση κατά 20% τουλάχιστον των συντάξεων του ΟΑΕΕ, που ίσως συνδυαστεί με ανάλογη μείωση των εισφορών των σημερινών εν ενεργεία αυτοαπασχολούμενων και με πρόσχημα τα ελλείμματα του Ταμείου. 
 
Το μέτρο αυτό δεν είναι νέο. Ανάλογη προσπάθεια έγινε και πριν δύο χρόνια όταν είχε ετοιμαστεί διάταξη η οποία προέβλεπε τη μείωση των σημερινών πενιχρών συντάξεων ΤΕΒΕ, ΤΑΕ και ΤΣΑ κατά 35%. 
 
Σημειώνεται ότι η μέση σύνταξη που αποδίδει ο ΟΑΕΕ είναι μόλις 740 ευρώ μεικτά (στοιχεία Οκτωβρίου 2014), χωρίς την παρακράτηση της εισφοράς υγείας και τον αναλογούντα φόρο. 
Μια τέτοια μείωση θα ρίξει τη μέση σύνταξη κάτω ακόμα και από τα 500 ευρώ!
 
4. Στο πάγωμα των συντάξεων ακόμα μια διετία (2016 - 2017). 
 
Και αυτό το μέτρο δείχνει πως, ακόμα και αν τα μνημόνια θα τελειώσουν, οι αντιλαϊκές πολιτικές θα είναι σε ισχύ. 
Το προσωρινό μέτρο παγώματος των συντάξεων που ξεκίνησε από το 2009, πριν ακόμα και από τα μνημόνια, επεκτείνεται σχεδόν μια δεκαετία, πέρα βέβαια από τις περικοπές που επεβλήθησαν στη συνέχεια. 
 
Το νέο πάγωμα, ακόμα και στους χαμηλοσυνταξιούχους, εκτιμάται ότι θα στερήσει από τους απόμαχους της δουλειάς σχεδόν 1 δισ. ευρώ για κάθε χρόνο.
 
5. Στη σαρωτική ενοποίηση των Ταμείων. Η νέα ενοποίηση δε θα περιοριστεί στα Ταμεία των κύριων συντάξεων. 
 
 Θα αφορά την ενοποίηση όσων επικουρικών ταμείων έχουν απομείνει εκτός Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) αλλά και Ταμείων Πρόνοιας που αποδίδουν εφάπαξ και άλλες παροχές. 
 
Το «νέο» ΕΤΕΑ που θα προκύψει η κυβέρνηση σχεδιάζει να το εντάξει στο ΙΚΑ. Με τον τρόπο αυτό θα ανοίξει ο δρόμος για κατάργηση της επικουρικής σύνταξης και «αφομοίωσή» της από την κύρια. 
 
Επιπλέον, τα αποθεματικά που διαθέτουν ακόμα κάποια επικουρικά ταμεία θα χρησιμοποιηθούν για να καλύπτονται προσωρινά οι τρύπες που ανοίγει στο σύστημα η μείωση της κρατικής χρηματοδότησης και οι απαλλαγές προς τους εργοδότες.
Κανένας στη σύνταξη πριν το 62ο έτος
 
Ο κατάλογος όμως των ανατροπών δε σταματά εδώ. 

Στο τραπέζι των διαβουλεύσεων αλλά και των μακροπρόθεσμων σχεδιασμών τους, ανεξάρτητα από το χρόνο που θα επιλεγεί να εφαρμοστούν, είναι ακόμα:

Η κατάργηση όλων των ειδικών ορίων συνταξιοδότησης πριν το 62ο έτος. 

Η κυβέρνηση φέρεται να ετοιμάζει διάταξη σύμφωνα με την οποία κανένας ασφαλισμένος που θα συνταξιοδοτηθεί από το 2019 και μετά να μην μπορεί να πάρει σύνταξη πριν το 62ο έτος της ηλικίας του. 
Πρόκειται για την τρίτη κατά σειρά αύξηση των ειδικών ορίων συνταξιοδότησης τα τελευταία χρόνια.

Με τον 3863 και 3865 του 2010 είχαμε την πρώτη σταδιακή αύξηση στα ειδικά ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης. 

Ακολούθησε ο 4093 το 2012, με τον οποίο προστέθηκαν επιπλέον δύο χρόνια σε κάθε ειδικό ηλικιακό όριο αλλά και στα ανώτερα. Τώρα σχεδιάζεται «νέα αύξηση» πάνω στα αυξημένα ειδικά ηλικιακά όρια. 
Ετσι η δυνατότητα που είχαν ορισμένες ομάδες ασφαλισμένων να συνταξιοδοτηθούν πριν το 62ο έτος της ηλικίας τους ή πριν το γενικό όριο του 67ου έτους σβήνεται και αυτή από τον ασφαλιστικό χάρτη.

Θα πρόκειται για επώδυνο μέτρο, καθώς θίγει παλιούς ασφαλισμένους που μπορεί να είχαν μπει στην παραγωγή ακόμα και από την δεκαετία του '70 αλλά είτε τους λείπει ο αναγκαίος αριθμός ενσήμων είτε το όριο ηλικίας. 

Βρίσκονται μάλιστα στα πρόθυρα της συνταξιοδότησης. 

Σε αυτές τις ομάδες, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται οι γυναίκες με ανήλικα παιδιά που είχαν τις προϋποθέσεις χωρίς να έχουν μέχρι σήμερα το απαραίτητο όριο ηλικίας, οι ασφαλισμένοι πριν το 1983 με προϋπόθεση την 35ετία, εργαζόμενοι που ασφαλίζονται στα ΒΑΕ, ασφαλισμένοι στο Δημόσιο με τουλάχιστον 25ετία και μεταβατικά όρια ηλικίας πριν το 62ο έτος, οι ένστολοι κλπ.

Με τον τρόπο αυτόν επιτυγχάνεται ο στόχος η σημερινή μέση ηλικία συνταξιοδότησης που υπολογίζεται στο 62ο με 63ο έτος ηλικίας να μετατραπεί τα επόμενα χρόνια σε κατώτερο ηλικιακό όριο. 

Δηλαδή κανένας εργαζόμενος να μην μπορεί να περνά το κατώφλι της σύνταξης πριν το 62ο με την προϋπόθεση βέβαια των 40 ετών (12.000 ένσημα) ασφάλισης, διαφορετικά θα συνταξιοδοτείται στο 67ο έτος, όπως δηλαδή νομοθετήθηκε με τους νόμους 3863 και 3865 το 2010.

Γ. ΖΑΧ.
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου