Τα μυστικά της Διαδοχικής Ασφάλισης, Ερωτήσεις και Απαντήσεις

ΔΕΥΤΕΡΑ 23-6-2014

Mεσοσταθμική αύξηση 9% -όχι όμως για όλες τις κατηγορίες ασφαλισμένων- αλλά και γρηγορότερη έκδοση συντάξεων, θα κερδίσουν όσοι εργαζόμενοι συνταξιοδοτηθούν από την 1.1. 2011 και έχουν διαδοχική ασφάλιση, δηλαδή είναι ασφαλισμένοι σε δυο και άνω ταμεία.

Σήμερα ένας συνταξιούχος με καθεστώς διαδοχικής ασφάλισης λαμβάνει κατά 30% μικρότερη σύνταξη από αυτήν ενός συνταξιούχου που ασφαλίστηκε τα ίδια χρόνια σε ένα μόνο ασφαλιστικό ταμείο. 

Πάντως οι αλλαγές που επέρχονται (σσ προσοχή αφορά όσους υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης από την 1.1.2011) δεν αποκαθιστούν πλήρως την αδικία την οποία θα εξακολουθήσουν να υφίστανται οι διαδοχικά ασφαλισμένοι εισπράττοντας χαμηλότερες συντάξεις σε σύγκριση με ένα ασφαλισμένο ο οποίος έχει διανύσει ολόκληρο τον εργασιακό του βίο σε ένα ταμείο. 

Όσον αφορά το χρόνο έκδοσης των συνταξιοδοτήσεων με διαδοχική ασφάλιση( το υπουργείο Εργασίας έδωσε παραδείγματα αύξησης της σύνταξης με διαδοχική μέχρι 24.9%) υπόσχεται ταχύτερη έκδοση από το 2011 με την καθιέρωση της προσυνταξιοδοτικης βεβαίωσης. 

Σήμερα ο χρόνος που απαιτείται για να εκδοθεί μια συνταξιοδοτική απόφαση, όταν υπάρχει διαδοχική ασφάλιση, εξακολουθεί να είναι αρκετά μακρύς. 
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι όταν απονέμων φορέας είναι το Ι.Κ.Α. ή ο Ο.Α.Ε.Ε. ο χρόνος αυτός προσεγγίζει κατά μέσο όρο το ένα έτος, όταν ο αντίστοιχος μέσος χρόνος έκδοσης απόφασης χωρίς διαδοχική ασφάλιση είναι 3 έως 4 μήνες για το Ι.Κ.Α. και 6,5 μήνες για τον Ο.Α.Ε.Ε. Η σχετική εγκύκλιος μαζί με ερωτήσεις-απαντήσεις εκδόθηκε χτες από το υπ. Εργασίας. 

Με το νέο σύστημα το κλειδί για τη βελτίωση του ύψους των νέων συντάξεων (όπως προβλέπεται από το νόμο Λοβέρδου-ν. 3863/2010), είναι οι συντελεστές «ωρίμασης» των συντάξιμων αποδοχών (θα πολλαπλασιάζονται με τις αποδοχές των παρελθόντων ετών). 

Με το νέο τρόπο κερδισμένοι θα είναι κυρίως οι παλιοί ασφαλισμένοι που για πρώτη φορά ασφαλίστηκαν σε ταμεία μισθωτών (δεν κερδίζουν τίποτα όσοι είχαν πρωτοασφαλιστεί σε ταμεία αυτοαπασχολουμένων). 

Επίσης κερδίζουν όσοι δεν συνταξιοδοτούνται πρόωρα αφού η ποινή της περικοπής της σύνταξης του συμμετέχοντα φορέα - και στην περίπτωση της διαδοχικής - θα είναι 6% από 1/1/2001, από 3% φέτος.

Με το νέο σύστημα οι εργαζόμενοι οι οποίοι ασφαλίστηκαν διαδοχικά σε περισσότερους από έναν ασφαλιστικούς οργανισμούς δικαιούνται σύνταξη από τον τελευταίο οργανισμό στον οποίο ήταν ασφαλισμένοι κατά την τελευταία χρονική περίοδο της απασχόλησής τους, εφόσον πραγματοποίησαν στην ασφάλισή του:

• Πέντε ολόκληρα έτη ή 1.500 ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων όμως 20 μήνες ή 500 ημέρες την τελευταία πενταετία πριν από τη διακοπή της απασχόλησης ή την υποβολή αίτησης για την κρίση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος σύνταξης λόγω γήρατος.
• Σαράντα μήνες ή 1.000 ημέρες, εκ των οποίων όμως 12 μήνες ή 300 ημέρες αντίστοιχα κατά την τελευταία πενταετία πριν από τη διακοπή της απασχόλησης ή την υποβολή της αίτησης για την κρίση του δικαιώματος σύνταξης λόγω αναπηρίας ή θανάτου.
• Ως νομοθεσία του οργανισμού για την εφαρμογή της ρύθμισης νοούνται οι διατάξεις που ορίζουν τον απαιτούμενο για τη συνταξιοδότηση χρόνο, την ηλικία, την αναπηρία και τον θάνατο. -Αν ο ασφαλισμένος πραγματοποίησε στην ασφάλιση του τελευταίου οργανισμού τον αριθμό ημερών εργασίας ή των ετών ασφάλισης που ορίζονται από τη ρύθμιση, αλλά στην περίπτωση αυτή δεν έχει πραγματοποιήσει τον απαιτούμενο από τη νομοθεσία του τελευταίου οργανισμού χρόνο ασφάλισης για τη συνταξιοδότησή του λόγω γήρατος ή αναπηρίας ή των μελών της οικογένειάς του λόγω θανάτου ή δεν πραγματοποίησε στην ασφάλιση του τελευταίου οργανισμού τον αριθμό ημερών εργασίας ή ετών ασφάλισης που ορίζονται από τις διατάξεις της προηγούμενης διάταξης, δικαιούνται σύνταξη αυτός ή τα μέλη της οικογένειάς του από τον οργανισμό στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποίησε τις περισσότερες ημέρες εργασίας ή έτη ασφάλισης.
• Αν ο ασφαλισμένος δεν συγκεντρώνει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που προβλέπει η νομοθεσία του οργανισμού στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποίησε τις περισσότερες ημέρες εργασίας ή έτη ασφάλισης, τότε το δικαίωμα του ασφαλισμένου κρίνεται από τους άλλους οργανισμούς στους οποίους ασφαλίστηκε κατά φθίνουσα σειρά αριθμού ημερών εργασίας, εκτός από τον τελευταίο.
• Ολόκληρος ο χρόνος της διαδοχικής ασφάλισης υπολογίζεται από τον αρμόδιο για την απονομή της σύνταξης οργανισμό ως χρόνος που διανύθηκε στην ασφάλισή του τόσο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για τον καθορισμό της σύνταξης, και δεν είναι δυνατή η προσμέτρηση μόνο μέρους του χρόνου που διανύθηκε στην ασφάλιση του κάθε οργανισμού.

Για να γίνει κατανοητή η αλλαγή που επέρχεται από την 1.1.2011 στο καθεστώς της διαδοχικής ασφάλισης το υπουργείο Εργασίας παραθέτει τον παρακάτω μίνι οδηγό:

Ερώτηση: Ποιους αφορούν οι νέες ρυθμίσεις για τη διαδοχική ασφάλιση;

Απάντηση: Οι νέες ρυθμίσεις εφαρμόζονται σε όσους υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης από 1/1/2011 και μετά, και εφόσον φυσικά έχουν ασφαλισθεί διαδοχικά σε δύο ή περισσότερα ταμεία.

Ερώτηση:Ποιες είναι οι αλλαγές που επέρχονται σε σχέση με το φορέα που απονέμει τη σύνταξη;

Απάντηση: Καμία αλλαγή δεν υπάρχει για τις περιπτώσεις σύνταξης γήρατος. Προβλέπονται όμως ευνοϊκότερες προϋποθέσεις για τις συντάξεις αναπηρίας και συντάξεις λόγω θανάτου. 

Για να απονεμηθεί σύνταξη από τον τελευταίο φορέα αρκούν 1000 ημέρες ασφάλισης από τις οποίες 300 την τελευταία πενταετία (από 1500 και 500 αντίστοιχα που απαιτούντο με το σημερινό καθεστώς στην πρώτη εξέταση του αιτήματος). 

Ειδικά όμως για τις συντάξεις λόγω αναπηρίας ή θανάτου και εφόσον έχει απορριφθεί το αίτημα από όλους τους φορείς ο τελευταίος φορέας απονέμει σύνταξη εφόσον πληρούνται βέβαια οι γενικές και ειδικές προϋποθέσεις, αλλά αρκούν 300 ημέρες ασφάλισης στον φορέα αυτό.

Ερώτηση: Τι αλλάζει στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων με διαδοχική ασφάλιση και ποιοι ωφελούνται;

Απάντηση: Στην πραγματικότητα πρόκειται για θεραπεία μίας αδικίας πολλών ετών. 

Οι χαμένοι των μέχρι τώρα διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης ήταν κυρίως όσοι ασφαλίστηκαν σε ταμεία μισθωτών αρχικά ΙΚΑ ΝΑΤ κ.λ.π.) και συνέχισαν την ασφάλιση τους σε ταμεία ελευθέρων επαγγελματιών, το Δημόσιο ή ειδικά ταμεία. 

Με τις ρυθμίσεις που ισχύουν μέχρι 31/12/2010, οι αποδοχές των εργαζομένων επικαιροποιούνται μόνο με τις μεταβολές του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. 

Με το νέο νόμο οι αποδοχές επικαιροποιούνται και με το συντελεστή ωρίμανσης που φθάνει μέχρι και υπερδιπλασιασμό των συντάξιμων αποδοχών. 

Επομένως οι ασφαλισμένοι που θα έχουν βελτίωση στο ποσό της σύνταξης τους είναι κυρίως όσοι έχουν την παραπάνω πορεία, δηλαδή ξεκίνησαν την ασφάλιση τους σε ταμεία μισθωτών και συνταξιοδοτούνται από τον ΟΑΕΕ Δημόσιο, πρώην Ταμεία ΔΕΚΟ και Τραπεζών που είναι ενταγμένα στο ΙΚΑ, ΕΤΑΑ και ΕΤΑΠ-ΜΜΕ. Εάν έχει προηγηθεί ασφάλιση σε ταμείο αυτοαπασχολουμένων και στη συνέχεια σε ταμείο μισθωτών δεν προκύπτει διαφορά.

Ερώτηση: Τι προβλέπεται στις περιπτώσεις που υπάρχει διαφορετικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης στα ταμεία στα οποία έχει ασφαλισθεί ο εργαζόμενος;

Απάντηση: Όταν ο εργαζόμενος έχει ασφαλισθεί σε ταμεία για τα οποία το όριο ηλικίας είναι διαφορετικό και έχει συμπληρώσει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης με διαδοχική ασφάλιση έχει δύο επιλογές:

α. Να πάρει ταυτόχρονα τη σύνταξη που αντιστοιχεί σε όλα τα ταμεία (η σύνταξη χορηγείται πάντοτε από τον απονέμοντα φορέα). 

Στην περίπτωση αυτή το ποσό της σύνταξης που αντιστοιχεί στο ταμείο στο οποίο δεν έχει συμπληρωθεί το όριο ηλικίας, είναι μειωμένο κατά 6% για κάθε χρόνο που υπολείπεται του 55ου έτους για γυναίκα ασφαλισμένη και του 60ου έτους για άνδρα ασφαλισμένο. 

Για ασφαλισμένους από 1/1/1993 και μετά, η μείωση γίνεται ενιαία για άνδρα και γυναίκα για το χρόνο που υπολείπεται του 60ου έτους.

β. Να πάρει το ποσό της σύνταξης που αντιστοιχεί στο ταμείο ή στα ταμεία που έχει συμπληρωθεί το προβλεπόμενο όριο ηλικίας και να περιμένει τη συμπλήρωση των ορίων που αναφέρονται στην περίπτωση (α) για να πάρει σύνταξη χωρίς καμία σημείωση.

Παράδειγμα 1ο: Ασφαλισμένος στο ΤΕΒΕ (ΟΑΕΕ) έχει συμπληρώσει 10.025 ημέρες ασφάλισης. Πριν το ΤΕΒΕ(ΟΑΕΕ) είχε ασφαλιστεί στο ΙΚΑ όπου είχε συμπληρώσει 2.900 ημέρες ασφάλισης. Ποιο θα είναι το ποσό της σύνταξης που θα πάρει σε ηλικία 60 ετών που συνταξιοδοτείται; Με το σημερινό καθεστώς το ποσό της σύνταξης θα είναι 1.361 ευρώ. Με το καθεστώς που θα ισχύσει από 1/1/2011 και μετά το ποσό της σύνταξης θα είναι 1.436 ευρώ(+5,5,%).

Παράδειγμα 2ο: Ασφαλισμένος του ΤΕΒΕ (ΟΑΕΕ) έχει συμπληρώσει στην ασφάλιση του 2.350 ημέρες. Πριν το ΤΕΒΕ (ΟΑΕΕ) είχε ασφαλιστεί στο ΙΚΑ όπου είχε συμπληρώσει 5.545 ημέρες ασφάλισης. 

Ποιο θα είναι το ποσό της σύνταξης που θα πάρει σε ηλικία 65 ετών; Με το καθεστώς που ισχύει σήμερα το ποσό της σύνταξης θα είναι 869 ευρώ. 

Με τις νέες ρυθμίσεις το ποσό της σύνταξης θα είναι 968 ευρώ (+11,4%)

Παράδειγμα 3ο: Ασφαλισμένος του ΤΕΒΕ (ΟΑΕΕ) έχει συμπληρώσει στην ασφάλιση του 8.650 ημέρες. Πριν το ΤΕΒΕ (ΟΑΕΕ) είχε ασφαλισθεί στο ΙΚΑ και έχει συμπληρώσει 4.180 ημέρες. 

Ποιο είναι το ποσό της σύνταξης που θα πάρει σε ηλικία 60 ετών; Με το σημερινό καθεστώς το ποσό της σύνταξης θα είναι 1.443 ευρώ. Με τις νέες ρυθμίσεις το ποσό της σύνταξης θα είναι 1.705 ευρώ (+18,1%).

Παράδειγμα 4ο: Εργαζόμενος στο Δημόσιο έχει συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης σε αυτό και έχει στο ΙΚΑ 10 έτη ασφάλισης πριν το Δημόσιο. 

Ποιό θα είναι το ποσό της σύνταξης που θα πάρει σε ηλικία 58 ετών που συνταξιοδοτείται; Με το σημερινό καθεστώς το ποσό της σύνταξης θα είναι 1.021 ευρώ. Με τις νέες ρυθμίσεις το ποσό της σύνταξης θα είναι 1.129 ευρώ (+10,7%).

Παράδειγμα 5ο: Ασφαλισμένη στον πρώην ΟΑΠ-ΔΕΗ [DEHr.AT] (έχει συγχωνευθεί στο ΙΚΑ), έχει συμπληρώσει 28 έτη ασφάλισης και πριν από αυτόν 7 χρόνια στο ΙΚΑ. Μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με 35 έτη ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας. 

Ποιο είναι το ποσό της σύνταξης που θα πάρει; Με το σημερινό καθεστώς το ποσό της σύνταξης που θα πάρει θα είναι 1.512 ευρώ. Με τις νέες ρυθμίσεις το ποσό της σύνταξης που θα πάρει θα είναι 1.589 ευρώ (+5%).

Παράδειγμα 6ο: Εργαζόμενη στο Δημόσιο μητέρα ανηλίκου παιδιού έχει συμπληρώσει 15 έτη στο δημόσιο και 10 έτη στο ΙΚΑ όπου ήταν ασφαλισμένη πριν το Δημόσιο. 

 Πόση σύνταξη θα πάρει σε ηλικία 50 ετών που δικαιούται σύνταξης; Με το σημερινό καθεστώς η εργαζόμενη μπορεί να επιλέγει:

α. Να πάρει σύνταξη σε ηλικία 50 ετών για όλο το χρόνο ασφάλισης (δημόσιο + ΙΚΑ) οπότε το ποσό για συνταξιοδότηση το 2010 θα είναι 564 ευρώ.

β. Να πάρει σύνταξη μόνο για το χρόνο του δημοσίου που είναι 446 ευρώ και σε ηλικία 55 ετών να πάρει επιπλέον 139 ευρώ για πού ισχύει με το χρόνο ασφάλισης στο ΙΚΑ (χωρίς τη μείωση του 3% που ισχύει μέχρι το τέλος του 2010).

Με τις νέες διατάξεις και εφόσον συνταξιοδοτηθεί από 1/1/2011 και μετά με τον ίδιο χρόνο ασφάλισης (για να υπάρχει σύγκριση των στοιχείων) μπορεί να επιλέξει:

α. Να πάρει σύνταξη για όλο το χρόνο ασφάλισης οπότε το ποσό θα είναι 576 ευρώ (+2,27%). Στην πραγματικότητα βέβαια το ποσό θα είναι μεγαλύτερο (και μόνο εκ του λόγου ότι θα είναι μεγαλύτερη των 50 ετών).

β. Να πάρει σύνταξη μόνο για τα χρόνια του δημοσίου 446 ευρώ και στην ηλικία των 55 ετών να πάρει και το ποσό σύνταξης που αντιστοιχεί στο ΙΚΑ και με το νέο καθεστώς διαμορφώνεται στα 186 ευρώ (σύνολο 632 ευρώ).

Παράδειγμα 7ο: Ασφαλισμένος στο πρώην ΤΣΑ (ΟΑΕΕ) έχει συμπληρώσει 5.300 ημέρες ασφάλισης. Πριν από το ΤΣΑ (ΟΑΕΕ) είχε ασφαλιστεί στο ΙΚΑ, όπου είχε συμπληρώσει 5.200 ημέρες.

Ποιο είναι το ποσό της σύνταξης που θα πάρει σε ηλικία 60 ετών που συνταξιοδοτείται; Με το σημερινό καθεστώς το ποσό της σύνταξης που θα πάρει θα είναι 695 ευρώ. Με το νέο καθεστώς το ποσό της σύνταξης θα είναι 793 ευρώ (+24,9%).

ΠΗΓΗ. petie