ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΑΣ - Βρισκόμαστε στις επάλξεις του αγώνα για την Παιδεία

ΠΕΜΠΤΗ 12-9-2013

Από τη συζήτηση με τους εκπαιδευτικούς

Πέρυσι το ΕΠΑΛ Πετρούπολης είχε 650 μαθητές. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα στην Ελλάδα. Τα παλιά χρόνια. Τώρα θα υποστεί κλυδωνισμούς. Εκλεισαν δύο μεγάλες ειδικότητες, στον τομέα Υγείας με 140 παιδιά και στη γραφιστική με 40 παιδιά. Τα παιδιά ειδικά της Β' τάξης δεν ξέρουν τι θα κάνουν, είναι στον αέρα. Από τους 90 εκπαιδευτικούς πέρυσι, οι 14 τέθηκαν σε διαθεσιμότητα, ενώ αρκετοί πλέον φαίνονται ως υπεράριθμοι. Η μείωση μαθητών φαίνεται από την πρώτη τάξη. Πέρυσι οι εγγραφές στην Α' Λυκείου ήταν 212 παιδιά, φέτος μέχρι στιγμής είναι 160. Γονείς και μαθητές είναι σε σύγχυση.

 Το ΕΠΑΛ Πετρούπολης -ενδεικτικό της εικόνας που επικρατεί στην πλειοψηφία των Επαγγελματικών Λυκείων- επέλεξε να επισκεφθεί στην έναρξη της σχολικής χρονιάς ο
 ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, συζητώντας με εκπαιδευτικούς για τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει η τεχνολογική εκπαίδευση, για τις αγωνίες των ίδιων και των μαθητών τους, ξεκαθαρίζοντας ότι οι αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις αφορούν το σύνολο της εκπαίδευσης.

Θέλουν εργατικό δυναμικό περιπλανώμενο, χωρίς δικαιώματα και διεκδικήσεις

Συγκεκριμένα, ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ μιλώντας στους εκπαιδευτικούς είπε:
«Να σας ευχηθώ καλή χρονιά και βέβαια η φετινή χρονιά δεν είναι όπως οι άλλες, και οι άλλες ήταν δύσκολες. 
Η φετινή χρονιά σηματοδοτεί άλλη κατάσταση, συνολικά για το σχολείο, πολύ περισσότερο για τα σχολεία όπως είναι το ΕΠΑΛ εδώ κι άλλες σχολές και σχολεία της επαγγελματικής κατάρτισης ή εκπαίδευσης, αλλά αφορά γενικότερα το σχολείο και το λύκειο.

Η υποβάθμιση δε γίνεται μόνο στα ΕΠΑΛ, γίνεται συνολικά σε όλη την εκπαίδευση και στα γυμνάσια και στα γενικά λύκεια. Αντίστοιχα προβλήματα, πολύ οξυμένα βέβαια και περισσότερα είναι στα ΕΠΑΛ, όπως πολύ καλά γνωρίζετε και βέβαια με όλες αυτές τις διαθεσιμότητες, τις απολύσεις, την κατάργηση των ειδικοτήτων μεγαλώνουν τα προβλήματα. Χτες ψηφίστηκε νέος νόμος συνολικά για το λύκειο.

 Ξέρετε την άποψή μας. Ουσιαστικά είναι σε αρμονία όλοι αυτοί οι νόμοι που έχουν ψηφιστεί με τα συμφέροντα συγκεκριμένων μονοπωλιακών ομίλων λέμε εμείς. Δεν είναι ξύλινη γλώσσα, το εννοούμε, γιατί είναι μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα.Είναι, επίσης, η ΕΕ που προωθεί τέτοιες αλλαγές, θέλουν φτηνό ευέλικτο εργατικό δυναμικό και αυτό δεν αφορά μόνο τα παιδιά που μαθαίνουν γράμματα στο ΕΠΑΛ, αφορά συνολικά όλη την εκπαίδευση.
 Θέλουν παιδιά που να βγαίνουν στην παραγωγή αύριο και να περιπλανώνται γενικώς, υποαπασχολούμενους, με χαμηλούς μισθούς, κάτω από 400 ευρώ, χωρίς δικαιώματα, χωρίς διεκδικήσεις.
 Ουσιαστικά, θέλουν ένα υποταγμένο εργατικό δυναμικό που θα βγει αύριο στην παραγωγή, όποιο κλάδο κι αν ακολουθήσει, όποια δουλειά κι αν βρει, αν βρει. Αρα, λοιπόν, αυτή η κατεύθυνση που υλοποιείται σήμερα, πιο συγκεκριμένα, χρειάζεται μεγαλύτερο και πιο σκληρό και μαζικό αγώνα.
Το ΚΚΕ θα κάνει ό,τι μπορεί. Και στη Βουλή παρεμβαίνουμε και κινητοποιήσεις κάνουμε, όμως θεωρούμε ότι η υπόθεση κρίνεται μέσα στο σχολείο.
 Δηλαδή, αν δε φτιαχτεί ένα αρραγές μέτωπο μέσα σε κάθε σχολείο και που βέβαια θα έχει επέκταση στην κοινωνία ανάμεσα στον εκπαιδευτικό, στο γονιό και στο μαθητή, τότε θα είναι πολύ δύσκολα τα πράγματα. 
Και βέβαια, εδώ χρειάζεται και μαζικές, συλλογικές διαδικασίες, πρώτα απ' όλα του κινήματος των εκπαιδευτικών, συζήτηση, κοινή δράση και, βέβαια, κατεύθυνση με ένα τέτοιο προσανατολισμό. Αυτά είναι τα προβλήματα που νομίζω πρέπει να μπουν σε συζήτηση, ταυτόχρονα με το περιεχόμενο της εκπαίδευσης.

Ο ρόλος του εκπαιδευτικού στην αναζήτηση των αιτιών

Γιατί -το λέμε συνέχεια, θα σας το πω άλλη μια φορά- στην αντίληψή μας ως ΚΚΕ, εμείς θεωρούμε ότι η δουλειά που γίνεται μέσα στο σχολείο, σ' αυτή τη διαδικασία είναι και διαπαιδαγωγητική, γιατί μιλάμε για κρίσιμες ηλικίες, παιδιά που είναι στην εφηβεία, έχουν διαφορετικές ευαισθησίες, προέρχονται από διαφορετικές καταβολές, από παραδόσεις, με προβλήματα οικογενειακά που τα επιτείνει η καπιταλιστική οικονομική κρίση, οικογένειες με ανέργους, με φτώχεια μεγάλη.
 Και, βέβαια, εδώ ο ρόλος του εκπαιδευτικού -και σ' αυτό νομίζω ότι πρέπει να βοηθήσετε, να βοηθήσουμε κι εμείς όσο μπορούμε κι όσο μας αναλογεί στην ευθύνη- θα πρέπει να είναι ουσιαστική συζήτηση με τα παιδιά έτσι ώστε να καταλάβουν γιατί υπάρχουν αυτά τα προβλήματα και στους ίδιους, γιατί έχουν ανασφάλεια, να ξέρουν ότι ο εκπαιδευτικός είναι μαζί τους και βέβαια να ξέρουν ότι αύριο θα μπορούν με το κεφάλι ψηλά να αγωνιστούν στην κοινωνία.
Εγώ αυτό που θα ήθελα, όταν συναντώ παιδιά που είναι στα ΕΠΑΛ ειδικά, αυτό που θα ήθελα ως μήνυμα να πω και ως Κόμμα λέμε, είναι ότι δεν πρέπει να νιώθουν παρακατιανοί. Δεν πρέπει να επιτρέπουν στον εαυτό τους να νιώθει έτσι. Δεν πρέπει να αφήνουν τους άλλους να τους αντιμετωπίζουν έτσι. 
Δεν είναι παιδιά ενός κατώτερου θεού, σε σχέση με τα γενικά λύκεια, τη γενικότερη εκπαίδευση. Και είναι σημαντικό αυτό το ζήτημα. 
Και νομίζω και εσείς το κατανοείτε απ' την ίδια σας την πείρα, δουλεύοντας μέσα στο σχολείο και ως γνώση και ως προοπτική θα πρέπει να το μεταδώσετε στα παιδιά και νομίζω θα κάνετε ό,τι είναι δυνατό, ξέροντας ότι έχετε όλα αυτά τα προβλήματα.
 Γιατί και ο εκπαιδευτικός είναι άνθρωπος, έχει οικογένεια, έχει προβλήματα, όταν μειώνονται οι μισθοί, όταν γίνονται όλα αυτά μετά δημιουργούνται προβλήματα.

Η δύναμή μας στην υπηρεσία του λαϊκού κινήματος

Είναι σοβαρά προβλήματα τα οποία πρέπει όμως να μπουν και στο σχολείο, να μην κρύψουμε την αλήθεια, να τα λέμε στα παιδιά αλλά ταυτόχρονα να μπορούμε να δίνουμε ένα όραμα για το αύριο, να μπορούμε να οργανώνουμε αυτή τη συλλογική δράση για την εξέλιξη ώστε να μπορέσει να βγει αύριο στην κοινωνία και το παιδί, μαζί με τον εκπαιδευτικό, μαζί με το γονιό και να παλέψουν από κοινά μετερίζια.
Δε θέλω τώρα να βγάλω λόγο, ούτε να σας αναλύσω το νέο νόμο ή τα προβλήματα. Τα ξέρετε πολύ καλά. 
Το ΚΚΕ και η Κοινοβουλευτική μας Ομάδα, εδώ πιστεύω και ο δήμος όσο μπορεί, απ' ό,τι άκουσα, θα πρέπει να βρίσκονται σ' αυτές τις επάλξεις του αγώνα, με μεγαλύτερη ευαισθησία να καθίσουμε και να δούμε τα προβλήματα και βεβαίως να οργανωθούν οι αγώνες γιατί πρέπει να έχουν επιτυχία. 
Θα πρέπει να δοθεί μήνυμα προς την κυβέρνηση, προς αυτούς που φέρνουν αυτούς τους νόμους, αυτούς που δημιουργούν τις διαθεσιμότητες, που κάνουν τις αλλαγές, που οδηγούν σε απολύσεις. 
Και πρέπει αυτό το μήνυμα να είναι ηχηρό αυτή τη φορά. Εχει σημασία, δηλαδή. η απεργία να έχει επιτυχία, κυρίως εξαρτάται απ' τη συμμετοχή των ίδιων των εκπαιδευτικών σ' αυτές τις διαδικασίες και στις αποφάσεις που θα ληφθούν.
Το ΚΚΕ θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν, ό,τι περνά απ' το χέρι μας, με τη μικρή αυτή δύναμη που μας έχει δώσει βέβαια ο λαός, η οποία τον τελευταίο χρόνο, όπως ξέρετε, απ' τις προηγούμενες εκλογές έχει αδυνατίσει έτσι κι αλλιώς, αλλά αυτή τη δύναμη που έχουμε θα τη βάλουμε και τη βάζουμε στην υπηρεσία του λαϊκού κινήματος, των προβλημάτων της Παιδείας. Γιατί η Παιδεία έχει προτεραιότητα..

Οδηγούν τα πάντα στην ιδιωτικοποίηση

Συζήτηση του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ με τους καθηγητές του ΕΠΑΛ

Δεν ξέρουμε με ποιο ωρολόγιο πρόγραμμα θα δουλέψουμε. Το παλιό; το καινούριο;

 Τα παιδιά κλυδωνίζονται. Δεν ξέρουν τι τους ξημερώνει αύριο», λέει μεταξύ άλλων η διευθύντρια του ΕΠΑΛ, Ελπίδα Τσούκια, ενώ επισημαίνει την άριστη συνεργασία και τη συνέπεια του Δήμου Πετρούπολης στην καθαριότητα του σχολείου, στη διαφάνεια της Σχολικής Επιτροπής, στην έγκαιρη καταβολή της δόσης όπου «όμως είναι ελάχιστη σε μια τεχνική εκπαίδευση που έχει τόσα εργαστήρια, που πρέπει να ανανεωθεί, που έχει παλιά μηχανήματα. 

Κάνουμε τσιγκουνιές στο χαρτί για να βγάλουμε άλλα έξοδα. Ευτυχώς τη θέρμανση, όπως σε όλα τα σχολεία της περιοχής, την έχει αναλάβει ο δήμος και δεν έχουμε προβλήματα που αντιμετωπίζουν άλλα σχολεία».

Οι εκπαιδευτικοί εκφράζουν την αγωνία τους ακόμη και για το μέλλον των 5 εργαστηρίων (όπως εργαστήριο ακτινολογίας, ραδιολογίας, βρεφοκομίας). «Τώρα, μετά την κατάργηση των ειδικοτήτων και τη διαθεσιμότητα των συναδέλφων, τα κλειδώσαμε. Τι θα γίνουν; Θα ρημάξουν;».
«Δεν έχουμε ούτε υπολογιστές. Εχουμε φέρει τους δικούς μας από το σπίτι για να κάνουμε τη δουλειά μας», λένε.

Το ζήτημα είναι οι αιτίες και ο δρόμος που θα ακολουθήσουμε

«Αναμφίβολα η απογοήτευση είναι δικαιολογημένη και η αγανάκτηση και η οργή και όλα αυτά που είπατε», σημείωσε ο Δ. Κουτσούμπας, και συνέχισε:
«Νομίζω ότι και ο καθένας μας νιώθει έτσι απέναντι σ' αυτή την πολιτική, κοινωνικοοικονομική κατάσταση. Το ζήτημα είναι - και ξέρετε πολλές φορές συνηθίζουμε να το λέμε και θέλουμε να το σκεφτείτε κάπως περισσότερο αυτό και να το συζητήσετε και οι ίδιοι μεταξύ σας και μέσα στο σχολείο και γενικότερα - ότι στις περιγραφές των προβλημάτων συμφωνούμε όλοι. 
Αν πας τώρα και δεις τον πρωθυπουργό ή τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης ή άλλα πολιτικά κόμματα και συζητήσεις για τα προβλήματα που υπάρχουν στην ελληνική κοινωνία θα υπάρξει συμφωνία. 
Ολοι είναι ικανοί και καταλαβαίνουν ποια είναι τα προβλήματα και των εκπαιδευτικών και τα δικά σας εδώ ακόμα και στα ΕΠΑΛ, που μπορεί να μην ξέρουν συγκεκριμένα της Πετρούπολης, αλλά ξέρουν όλα αυτά τα προβλήματα, μερικοί τα ξέρουν και στις λεπτομέρειές τους σας πληροφορώ.
Πού αρχίζει να δημιουργείται πρόβλημα; Και δημιουργείται πρόβλημα όχι μόνο στα πολιτικά κόμματα αλλά και στις συνδικαλιστικές ηγεσίες κ.λπ. και πάμε λέγοντας και προς τα κάτω. Οταν αρχίζουμε να συζητάμε τι έφταιξε και φτάσαμε ως εδώ. 
Οταν ψάχνουμε, δηλαδή, να βρούμε τις αιτίες των προβλημάτων, ποιοι τα δημιούργησαν, πώς ξεκίνησαν, κι αυτά όχι για να κάνουμε παρελθοντολογία, για να πούμε τι έγινε πριν 10, πριν 20, 30 χρόνια κ.λπ. αλλά κυρίως γιατί άμα δεν δεις τι έφταιξε, δεν βρεις σε βάθος την αιτία του προβλήματος, δεν θα μπορέσεις να χαράξεις κι ένα δρόμο.
Κι εδώ μετά σου έρχεται το τρίτο πρόβλημα, που υπάρχει μεγάλη διαφωνία και πλήρης αδυναμία και συνεννόησης και διαμόρφωσης κοινής άποψης. 
Δηλαδή, ποιος θα είναι ο δρόμος που θα ακολουθήσουμε από δω και πέρα, με ποια γραμμή πρέπει να πάμε στην Εκπαίδευση και στην Υγεία και στο υπόλοιπο Δημόσιο, συνολικά σε όλα τα κοινωνικά, τα οικονομικά προβλήματα της χώρας κ.λπ. 
Κι εδώ αρχίζουν οι μεγάλες διαφορές που εμείς λέμε ότι πρέπει να συζητηθούν, αλλά αυτές, ξέρετε, δεν γίνεται να συζητηθούν μεταξύ τυρός και αχλαδίου, μεταξύ καφέ και ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα ή μέσα στη Βουλή μόνο. 
Ετσι κι αλλιώς εκεί γίνεται συζήτηση ανοιχτή με τον τρόπο που γίνεται και με το επίπεδο τέλος πάντων που γίνεται, δεν θέλω να το σχολιάσω τώρα. Πρέπει κυρίως όμως να γίνει εδώ μέσα στο σχολείο, πρέπει να γίνει στο εργοστάσιο, στο γραφείο, στη γειτονιά, αυτή η συζήτηση για όλα αυτά. 
Τι προβλήματα έχουμε, ποιοι φταίνε, τι δρόμο πρέπει να χαράξουμε και τι πρέπει να κάνουμε όλοι μας. Γιατί μπορεί να υπάρχει και η συλλογική ευθύνη αλλά υπάρχει σε τελευταία ανάλυση και η ατομική ευθύνη. 
Γιατί το άτομο είναι αυτό που φτιάχνει τη συλλογικότητα και την κοινωνία. Αρα, λέω τώρα, δεν είναι της ώρας, δεν έχουμε και χρόνο, πρέπει όμως οπωσδήποτε να ανοίξει αυτή η συζήτηση».

Οταν ο λαός διαφεντεύει τη ζωή του

Απαντώντας στην ερώτηση για την πραγματική στόχευση όσων γίνονται στην Τεχνολογική Εκπαίδευση, ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ ανέφερε:
«Η κατεύθυνσή τους γενικά και η θέλησή τους είναι να οδηγήσουν τα πάντα στην ιδιωτικοποίηση, πατώντας στο κακό δημόσιο τομέα, γιατί εμείς δεν υπερασπίζουμε τον σημερινό δημόσιο τομέα, αυτό είναι γεγονός. Και πάντα έτσι ήταν, αλλά αυτό επιτείνεται. Θέλουν να οδηγήσουν τους μαθητές στη μισοκατάρτιση, στη μισοειδίκευση και σε τέτοια κατεύθυνση, κι αυτό είναι γεγονός επίσης.
 Μόνο που αυτό θέλουν οδηγώντας τους στα ιδιωτικά ΙΕΚ, από δω κι από κει. Ενα πράγμα που έπρεπε να το λύσει το Δημόσιο, η κοινωνία, με δημόσιο και δωρεάν εκπαιδευτικό σύστημα. Σήμερα, σε αυτές τις συνθήκες, υποστηρίζουμε όχι μόνο ότι πρέπει να αναπτυχθούν τα ΕΠΑΛ, για παράδειγμα, πρέπει να αναβαθμιστούν και στον τομέα της τεχνικής εκπαίδευσης και στον τομέα της γενικής μόρφωσης, και στα μαθηματικά και στα φιλολογικά κ.λπ. Γιατί και τα παιδιά που θέλουν να ακολουθήσουν τεχνική κατεύθυνση σήμερα θα πρέπει να έχουν τη γενική μόρφωση. Είναι υποχρέωση όλων να παλέψουμε ώστε να υπάρχει η γενική μόρφωση. Και ταυτόχρονα να δίνονται όλες οι ειδικότητες οι οποίες είναι απαραίτητες.
Το ζήτημα όμως είναι ο λαός αύριο, κάποια στιγμή, το λαϊκό κίνημα, η ίδια η εργατική τάξη και τα υπόλοιπα λαϊκά στρώματα, να πουν μέχρι εδώ. Θέλουμε να αλλάξει ριζικά - αυτό προτείνουμε εμείς - εκ βάθρων η κοινωνία, το κράτος, να πάμε σε μια νέα κοινωνική οργάνωση που θα έχεις κοινωνικοποιήσει τα μονοπώλια, τις μεγάλες αυτές επιχειρήσεις, θα έχεις μια εργατική εξουσία που θα μπορεί να σχεδιάζει κεντρικά και θα ξέρει το παιδί ή στον τομέα της εκπαίδευσης εκεί που πάει ή αύριο που θα πάει στο πανεπιστήμιο ότι θα έχει εξασφαλισμένη δουλειά, θα υπάρχει μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους. 
Εκεί θα πρέπει να υπάρχει το γενικό σχολείο, η δημόσια και δωρεάν μόρφωση για όλους, απαραίτητα η 12χρονη κι από κει και πέρα να προχωρά.
 Προϋποθέτουν άλλη κοινωνική οργάνωση, προϋποθέτει να έχεις λύσει εσύ με επιστημονικό και κεντρικό σχεδιασμό ως κράτος πώς θα κατανείμεις αυτό το εργατικό δυναμικό που θα τελειώσει το σχολείο, τις ανώτερες σχολές και θα βγει στην παραγωγή για να έχει δουλειά. Τι ειδικότητες, τι κλάδους, τι ανάγκες έχεις, είτε στη βιομηχανία, σε άλλους τομείς της οικονομίας, ώστε να στελεχωθούν και οι επιχειρήσεις που θα ανήκουν όμως στην εργατική τάξη, στον εργαζόμενο λαό και θα μπορεί να τις διαφεντεύει. 
Αυτός είναι και ο στόχος, αυτό που εμείς θεωρούμε ότι πρέπει να παλεύει και το κίνημα από το σήμερα για να ανοίγει τέτοιους δρόμους.
Ομως, δρώντας μέσα στις σημερινές συνθήκες σας λέω ξεκάθαρα ότι υποστηρίζουμε τα αιτήματα όλα όσα θέτετε κι αυτά που βάλατε πριν για το ΕΠΑΛ εδώ συγκεκριμένα και πρέπει και σε αυτές τις συνθήκες να τα παλέψουμε.
 Εφόσον υπάρχει τεχνικο-επαγγελματική εκπαίδευση και πρέπει να ενισχυθεί και δεν πρέπει με τη διαδικασία αυτή "κάνω διαθεσιμότητες, κάνω απολύσεις, διώχνω ειδικότητες ή τις μεταθέτω αλλού" να δημιουργείται αυτή η απαξίωση και η διαρκής συρρίκνωση μέχρι να οδηγηθεί και στη διάλυση και να τα δώσουν όλα στα ιδιωτικά ΙΕΚ ή σε άλλες ιδιωτικές σχολές που δήθεν θα φτιάχνουν και θα δίνουν μια πιστοποίηση της πλάκας.
 Και θα πληρώνει από την άλλη μεριά, ο πατέρας, η μάνα, θα δουλεύουν μια ζωή, όσο μπορούν, όσο έχουν δουλειά για να εξοικονομήσουν να πάει κάπου το παιδί, δήθεν για να γίνει καλός τεχνίτης, καλός επαγγελματίας ή καλός επιστήμονας. Να σας ευχηθούμε ξανά καλή δύναμη και κουράγιο».

    

«Το κεφάλι ψηλά. Αγρυπνα τα μάτια της ψυχής σας στη ζωή»

Ενα παρατεταμένο, το πιο θερμό χειροκρότημα από τα βάθη της ψυχής τους χάρισαν οι μαθητές του ΕΠΑΛ στον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, όταν τους μίλησε καταρρίπτοντας τη χρόνια αντιδραστική προπαγάνδα που θέλει τους μαθητές της τεχνικής εκπαίδευσης ευάγωγους στην εκμετάλλευση, να πιστέψουν ότι είναι «παιδιά ενός κατώτερου θεού», που πρέπει να αρκεστούν στη λίγη εκπαίδευση, στα λίγα δικαιώματα, στη μέτρια ζωή. Αντίθετα, τους παρότρυνε να αντιμετωπίσουν τη ζωή με λεβεντιά, με το κεφάλι ψηλά, εκτινάσσοντας τον ενθουσιασμό τους.

Συγκεκριμένα, αφού τους ευχήθηκε μια καλή χρονιά, ο Δημήτρης Κουτσούμπας είπε:
«Να δώσετε και αυτή τη μάχη, όπως έχετε δώσει και άλλες μάχες στην προσωπική σας ζωή, στην οικογενειακή σας ζωή, μέσα στην κοινωνία, να δώσετε και τη μάχη του σχολείου με επιτυχία. Είναι δύσκολες βέβαια οι συνθήκες, όμως ο κοινωνικός αγώνας - όπως θα έχετε και εσείς από την πείρα σας διδαχθεί - είναι ο καλύτερος.
  Μπορεί να αποδώσει καρπούς γιατί πρέπει να γίνει σύνθημα όλων μας - όχι μόνο των νέων της πατρίδας μας αλλά όλων των εργαζομένων - κανένας μόνος του στην κρίση, κανένας μόνος του στα προβλήματα που αντιμετωπίζει στην προσωπική, την οικογενειακή, την επαγγελματική του ζωή. Ενας για όλους και όλοι για έναν, αυτό πρέπει να γίνει το σύνθημά σας.
Φυσικά υπάρχει και η ατομική ευθύνη, η προσωπική ευθύνη του καθένα μας, και βέβαια αυτή μέσα στο σχολείο μπορεί να λειτουργήσει καλύτερα, όταν συμμετέχουμε όλοι και στις διαδικασίες του σχολείου και στη μόρφωση και στην εκπαίδευση και στην πρακτική εξάσκηση. 
Μαζί με τους καθηγητές, τους εκπαιδευτικούς, μαζί με τους γονείς, με όλη την κοινωνία και βέβαια να δίνουμε το "παρών' στους καθημερινούς αγώνες όλης της ζωής, όλης της κοινωνίας.
Πρέπει να ενισχύσετε την κοινή πάλη που ξεκινούν οι καθηγητές σας, οι γονείς σας, γιατί όλοι αυτοί είναι εργαζόμενοι, μπορεί να είναι άνεργοι σήμερα, μπορεί να είναι άνεργοι αύριο, γιατί η πολιτική της κυβέρνησης δημιουργεί αυτήν την κατάσταση.

Ομως το κεφάλι ψηλά, να μην επιτρέψετε σε κανέναν να πει ότι είστε παρακατιανοί. Να μην επιτρέψετε στον εαυτό σας να νομίζει ότι είναι παρακατιανός, ότι δεν αξίζει. Είστε άξιοι, μπορείτε να πετύχετε στη ζωή σας και αυτό επιτυγχάνεται με τον καθημερινό αγώνα. Να μελετάτε και να έχετε άγρυπνα τα μάτια της ψυχής σας στη ζωή. Καλή δύναμη».

ΠΗΓΗ. ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ