Οι τελευταίες εξελίξεις για τον καρκίνο του προστάτη

ΠΕΜΠΤΗ 12-9-2013

Ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί τον πιο συχνό καρκίνο στους άντρες και τη δεύτερη συνηθέστερη αιτία θανάτου από καρκίνο. 

Ένας στους έξι άντρες θα αναπτύξει καρκίνο του προστάτη, ενώ εκείνοι που ο πατέρας ή αδελφός τους (πρώτου βαθμού συγγένεια) έχει προσβληθεί από τον καρκίνο έχουν 2,4 φορές μεγαλύτερες πιθανότητες. 

Παρ’ ότι δε δίνει κανένα σύμπτωμα μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά αν ανιχνευθεί σε πρώιμα στάδια. 

Η ακριβής αιτία του καρκίνου του προστάτη δεν είναι γνωστή, ωστόσο υπάρχουν τρόποι πρόληψης. 

H έγκαιρη διάγνωση είναι απλή και εφικτή, αρκεί κάθε άντρας να ευαισθητοποιηθεί και να ενημερωθεί σχετικά.

Η Ουρολογική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος (ΟΥΕΒΕ) με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα κατά του καρκίνου του προστάτη στις 15 Σεπτεμβρίου, οργανώνει σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Μελέτης Ουρολογικών Παθήσεων (ΙΜΟΠ), Ημέρα Ευαισθητοποίησης του κοινού για την πάθηση, στην Πλατεία Αριστοτέλους (10.00-20.00). 

Την ημέρα εκείνη που ειδικοί και ειδικευόμενοι γιατροί ουρολόγοι καθώς και φοιτητές της Ιατρικής Σχολής θα ενημερώνουν το κοινό προκειμένου να μην φοβάται την ασθένεια.

«Στη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη έχουν γίνει μεγάλα βήματα προόδου, αφού η χειρουργική αντιμετώπιση έχει εξελιχθεί, και η αντιμετώπιση του προχωρημένου μεταστατικού καρκίνου έχει αλλάξει πια ριζικά μορφή με τα νέα φάρμακα που αντικαθιστούν τη χημειοθεραπεία και αντιμετωπίζουν την σημαντικότερη μεταστατική εστία της νόσου, τις μεταστάσεις στα οστά»» αναφέρει ο πρόεδρος του ΙΜΟΠ, καθηγητής Ουρολογίας στο ΑΠΘ Δημήτρης Χατζηχρήστου.

Tι προσφέρει ο ετήσιος προληπτικός έλεγχος;

Ελαχιστοποιεί τις πιθανότητες θανάτου από καρκίνο του προστάτη αφού είναι πολύ πιο εύκολο να θεραπευθεί αν εντοπιστεί σε πρώιμο στάδιο και πριν εξαπλωθούν τα καρκινικά κύτταρα και σε άλλα μέρη του σώματος (μεταστάσεις). 

Ο ετήσιος προληπτικός έλεγχος του προστάτη έχει καθιερωθεί από δεκαετίες και σύμφωνα με την πρόσφατη θέση της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρείας (Σεπτέμβριος 2013): «Η έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη μειώνει σημαντικά τη θνησιμότητα από την νόσο και τον κίνδυνο ανάπτυξης μεταστάσεων και προχωρημένου καρκίνου. 

Η οδηγία της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρείας συστήνει την μέτρηση μιας τιμής αναφοράς του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) σε ηλικία 40-45 ετών και εξατομικευμένη προσαρμογή της παρακολούθησης σε χρονικά διαστήματα ανάλογα με την τιμή αναφοράς του PSA.»

Σε περίπτωση που είτε το PSA είναι αυξημένο, είτε η δακτυλική εξέταση (η κλασική εξέταση του προστάτη από το ορθό) δεν είναι φυσιολογική, ο ουρολόγος θα προτείνει να γίνει βιοψία του προστάτη. Η βιοψία είναι η μόνη εξέταση που θέτει τη διάγνωση του καρκίνου.

Τα καλά νέα

Στα πρώτα στάδια η ριζική προστατεκτομή και η ακτινοβολία (βραχυθεραπεία ή εξωτερική) μπορούν να προσφέρουν ίαση. Ιδιαίτερα η ριζική προστατεκτομή, σήμερα, μπορεί εκτός από ανοικτά (με τομή) να γίνει και ενδοσκοπικά: είτε λαπαροσκοπικά, είτε με τη βοήθεια της ρομποτικής.

 Με τις ενδοσκοπικές τεχνικές το ογκολογικό αποτέλεσμα και οι επιπλοκές είναι ίδιες με αυτές της ανοικτής αντιμετώπισης, αλλά είναι πολύ πιο ανώδυνες για τον ασθενή και η νοσηλεία περιορίζεται. 

Όλες οι διαθέσιμες θεραπείες όμως συνοδεύονται από συχνές επιπλοκές, κυρίως σε σχέση με τη σεξουαλική ζωή (στυτική δυσλειτουργία) και σπανιότερα με τον έλεγχο της ούρησης. Για αυτό θα πρέπει ο ουρολόγος να αξιολογήσει αν χρειάζεται θεραπεία ή αρκεί η περιοδική προσεκτική παρακολούθηση του καρκίνου. 

 Αλλιώς, είναι πιθανόν ένας άντρας μεγάλης ηλικίας να ανακαλύψει έναν καρκίνο από τον οποίο δεν θα πεθάνει ποτέ, αλλά στην προσπάθεια αντιμετώπισής του να περιορίσει σημαντικά την ποιότητα ζωής του.

Στον προχωρημένο/μεταστατικό καρκίνο η πρώτη θεραπεία είναι η ορμονοθεραπεία, μια εύκολη θεραπεία για τον ασθενή αφού γίνεται μηνιαία ή τριμηνιαία με μια ένεση. Η αντιμετώπιση αυτή «κοιμίζει» τον καρκίνο για τουλάχιστον 2 χρόνια, ενώ σε κάποιους ασθενείς μπορεί να ξεπεράσει και την δεκαετία.

 Όταν πλέον η ορμονοθεραπεία δεν ήταν αποτελεσματική έως σήμερα η αντιμετώπιση γινόταν αποκλειστικά με χημειοθεραπεία. 

Πρόσφατα όμως διατέθηκε και στην Ελλάδα από του στόματος θεραπεία με αποτελεσματικότητα καλύτερη από αυτήν της χημειοθεραπεία και κυρίως χωρίς τις βαριές ανεπιθύμητες ενέργειες της.

 Τα καλά νέα δεν σταματούν εδώ αφού πλέον υπάρχει λύση για την αντιμετώπιση και των μεταστάσεων στα οστά. 

Μόλις κυκλοφόρησε νέο φάρμακο για την αντιμετώπιση των οστικών μεταστάσεων από καρκίνο του προστάτη και μάλιστα με επίσης πολύ φιλικό για τον ασθενή δοσολογικό σχήμα. Οι εξελίξεις αυτές δίνουν τη δυνατότητα στους Ουρολόγους, για πρώτη φορά, να εγγυηθούν την ποιότητα ζωής των ασθενών τους.

Τι ξέρουμε για τον καρκίνο του προστάτη;

·Οι πιθανότητες καρκίνου του προστάτη αυξάνονται με την ηλικία. Έτσι, 30% των αντρών θα προσβληθούν στην ηλικία των 50 ετών και 80% στα 80 χρόνια.

· Άντρες που έχουν πρώτου βαθμού συγγενή εξ αίματος (πατέρα, θείο ή αδελφό) με καρκίνο του προστάτη έχουν 2,4 φορές μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν την πάθηση σε σχέση με άλλους άντρες. 

Εάν μάλιστα ο καρκίνος στο συγγενή διαγνώσθηκε σε σχετικά νέα ηλικία (π.χ. στην 5η δεκαετία της ζωής τους), οι πιθανότητες διπλασιάζονται.

·Οι πιθανότητες να ωφεληθούν από τον προληπτικό έλεγχο του καρκίνου είναι εξαιρετικά χαμηλές για άτομα μεγάλης ηλικίας με προβλήματα υγείας και προσδόκιμο επιβίωσης μέχρι 10 χρόνια.

·Πάνω από 50% των αντρών που θα υποβληθούν σε θεραπεία θα έχουν στυτική δυσλειτουργία και 5-10% χειρότερο έλεγχο στην ούρηση (όπως ακράτεια).

·Επειδή ο καρκίνος του προστάτη δεν δίνει κανένα σύμπτωμα σε πρώιμα στάδια, όταν δεν γίνεται προληπτικός έλεγχος η διάγνωση αναγκαστικά θα γίνει από τα συμπτώματα των μεταστάσεων (π.χ. πόνους από μεταστάσεις στα οστά).

ΠΗΓΗ.enikos