ΤΡΙΤΗ 13-8-2013
Γερμανία: Κυριαρχεί η ενοικίαση εργαζομένων
Ουρές έξω από Γραφείο Ευρέσεως Εργασίας στη Γερμανία
Παρελθόν μπορεί να θεωρηθεί στη Γερμανία η έννοια της πλήρους σταθερής εργασίας με δικαιώματα, όπως προκύπτει από την έρευνα της «Μπέρτελσμαν Στίφτουνγκ» μαζί με το Ινστιτούτο για Οικονομικές Έρευνες της Ρηνανίας - Βεστφαλίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, από το 2008 μέχρι το 2011, ο αριθμός των ενοικιαζόμενων εργαζομένων ανήλθε στο ένα εκατομμύριο, με αποτέλεσμα σχεδόν κάθε νέα θέση εργασίας που ανοίγει να καλύπτεται με ενοικιαζόμενο εργάτη. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι, τελικά, μόνο το 7% των ενοικιαζόμενων εργαζομένων προσλαμβάνονται μόνιμα από την επιχείρηση.
Τα δεδομένα μιλούν από μόνα τους, όσον αφορά την επαγγελματική αποκατάσταση των ενοικιαζομένων: Μετά από 12 μήνες ενοικίαση, μόνο το 34% βρίσκει κάπου μόνιμη θέση εργασίας. Μετά από 24 μήνες το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 45%. Σύμφωνα με την έκθεση, «οι πιθανότητες για απασχόληση μέσω ενοικίασης για ανέργους είναι κατά 20% μεγαλύτερες από άλλους τρόπους, όμως τελικά η συντριπτική πλειοψηφία μένει μόνιμα στην ενοικίαση».
Να υπενθυμίσουμε ότι η «Μπέρτελσμαν Στίφτουνγκ» ήταν το ινστιτούτο που πρωταγωνίστησε στην προώθηση και την εδραίωση του θεσμού της ενοικίασης εργαζομένων, μέσω της περιβόητης «ATZENTA 2010», που θεσμοθέτησε η τότε κυβέρνηση Σοσιαλδημοκρατών και Πρασίνων και περιλαμβάνει το σύνολο των προαποφασισμένων μέτρων που λαμβάνονται τώρα στην Ελλάδα.
Αυξήθηκαν οι μακροχρόνια άνεργοι
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Εργασίας, που έδωσε στη δημοσιότητα η εφημερίδα "Die Welt", το ποσοστό των μακροχρόνια άνεργων αυξήθηκε την τριετία 2009-2011 από 33,8% σε 37,5%. Επίσης ανεβαίνει το ποσοστό των ανέργων άνω των 50 ετών, που έφτασε το 39% των ανέργων.
Κυκλώματα διακίνησης «φθηνών» εργαζομένων
Δρουν στις χώρες προέλευσης των μεταναστών, όπως η Ελλάδα, και τροφοδοτούν επιχειρήσεις ενοικίασης εργαζομένων στη Γερμανία. Καταγγελίες για μισθούς και συνθήκες εργασίας που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Της Λίνας Γιάνναρου
Ο Μπάμπης είναι τριαντάρης, αλλά δείχνει νεότερος. Λόγω οικογενειακών προβλημάτων ποτέ δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του, όμως δεν έμεινε χωρίς δουλειά. «Φιλότιμος και δουλευταράς, ακόμα και στην κρίση που τα πράγματα ζόρισαν, την έβρισκε την άκρη του», λέει στην «Κ» ο φίλος του, Θωμάς Τζήρος. «Πριν από τα Χριστούγεννα μου είπε ότι σκέφτεται να φύγει για Γερμανία». Είχε δει μια αγγελία που ζητούσαν οδηγό σε ταχυμεταφορική εταιρεία. «Απόρησα, καθώς ο Μπάμπης δεν μιλάει γερμανικά, αλλά όπως μου είπε, του έκαναν συνέντευξη “συνεργάτες” στην Ελλάδα. Ενα μήνα αργότερα, μου είπε ότι τον πήραν, με μισθό 1.250 ευρώ καθαρά». Μετανάστης στη Γερμανία ήδη από το 2011 ο Θωμάς, ήξερε ότι το ποσό είναι ψηλό. «Του έγραψα ότι συνήθως οι Γερμανοί μιλούν για μεικτά και ότι θα είχε καταλάβει λάθος. “Ζήτα να δεις το συμβόλαιο”, του συνέστησα». Ομως ο ενθουσιασμός του Μπάμπη ήταν τέτοιος, που έφυγε όπως όπως. «Οταν έφτασε, του ανακοίνωσαν ότι δεν έχει προσληφθεί από την εταιρεία ταχυμεταφορών, αλλά από μια άλλη, που τον “νοίκιασε” σε αυτούς. Τον πέταξαν σε έναν ξενώνα μαζί με πολλούς άλλους, με ένα κοινό τηλέφωνο με κέρματα. Αρχισε να ξυπνάει στις 3.30 το πρωί για να πιάσει δουλειά στις 5. Για πέντε ώρες φόρτωνε κιβώτια στα αυτοκίνητα, μες στην παγωνιά, για να ξεκινήσει μετά να τα μοιράζει ώς τις 8 το βράδυ».
Ο Μπάμπης υπήρξε ακόμα ένα θύμα των λεγόμενων leihfirmen, των εταιρειών ενοικίασης εργαζομένων που, λόγω της έκρηξης στη ζήτηση εργασίας στη Γερμανία και με δεδομένη τη χαλαρή εργατική νομοθεσία της χώρας, τα τελευταία χρόνια κάνουν χρυσές δουλειές. Προσλαμβάνοντας με «περίεργους» όρους, διατηρώντας τη δυνατότητα απόλυσης δίχως εξηγήσεις μέσα στους πρώτους έξι μήνες και χωρίς εγγύηση για το πού θα «επινοικιαστείς» τον άλλο μήνα, οι συγκεκριμένες εταιρείες έχουν γίνει «παγίδα» για χιλιάδες εργαζομένους που άφησαν τις πατρίδες τους για μια ευκαιρία στη Γερμανία. Οι εταιρείες προσφέρουν κατά κανόνα, τουλάχιστον για ανειδίκευτο προσωπικό, χαμηλούς μισθούς (δεν υπάρχει ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα στη Γερμανία), κρατώντας ένα ποσοστό. Συνήθως η σύμβαση εργασίας διέπεται από τη λογική του μεροκάματου, κάποιος δεν πληρώνεται αν δεν δουλεύει. Στον Μπάμπη προτάθηκαν τα 800 ευρώ καθαρά, από τα οποία θα έπρεπε να πληρώνει και για διαμονή.
2 εκατ. νέοι μετανάστες
Με δεδομένο ότι τα τελευταία δύο χρόνια έφτασαν στη Γερμανία περί τα δύο εκατομμύρια νέοι μετανάστες, οι εταιρείες ενοικίασης προσωπικού βρέθηκαν ενώπιον μιας τεράστιας δεξαμενής ικανού, έμπειρου και φθηνού εργατικού δυναμικού. Οι leihfirmen ωστόσο συνεπικουρούνται από κυκλώματα στις χώρες προέλευσης των μεταναστών. «Δυστυχώς και στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται τέτοιες κλίκες», αναφέρει στην «Κ» η κ. Ιωάννα Ζαχαράκη, σύμβουλος για θέματα Κοινωνικής Ενταξης και Διαπολιτισμικότητας στη Διακονία Ρηνανίας-Βεστφαλίας-Λίπε. «Εχουμε πολλές καταγγελίες για Ελληνες οι οποίοι υπόσχονται ιδανικούς μισθούς και συνθήκες, που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα». Πολύ συχνά είναι οι ομογενείς εκείνοι που δείχνουν το χειρότερο πρόσωπο, υποστηρίζει και ο κ. Τζήρος. «Γνωρίζω ανθρώπους στους οποίους είχαν τάξει δουλειά σε ελληνικό εστιατόριο και καταλήγουν να δουλεύουν σαν σκλάβοι όλη μέρα σε μια κουζίνα για 400 ευρώ. Χωρίς τη δυνατότητα να μάθουν γερμανικά – το άλφα και το ωμέγα για να ορθοποδήσεις σε αυτή τη χώρα, οι άνθρωποι αυτοί είναι καταδικασμένοι».
Πάντως, το θέμα της διαχείρισης του νέου εργατικού δυναμικού από τη Γερμανία απασχολεί όλη την Ευρώπη. Πρόσφατα, δύο υπουργοί της βελγικής κυβέρνησης, με επιστολή τους προς τον Ευρωπαίο επίτροπο για την Απασχόληση Λάζλο Αντορ, κατήγγειλαν τη Γερμανία για «αναξιοπρεπείς» εργασιακές πρακτικές, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι Ρουμάνοι και Βούλγαροι εργάζονται για 10 ώρες ημερησίως στα σφαγεία της Γερμανίας έναντι 3 έως 7 ευρώ την ώρα. Σε έκθεση που έχει στη διάθεσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναφέρεται ότι η μεγαλύτερη γερμανική εταιρεία σφαγής χοίρων, η B&C Tönnies, είναι άμεσος εργοδότης μόνο των 800 από τους 4.500 εργαζομένους της, με τους υπόλοιπους να προέρχονται από εταιρείες ενοικίασης προσωπικού. Αντίστοιχα, από τους 1.200 εργαζομένους στο σφαγείο του Westfleich στη Χαμ της Βεστφαλίας, το 90% είναι νοικιασμένοι.
Σύμφωνα με έκθεση του ινστιτούτου Bertelsmann Stiftung, οι πιθανότητες για απασχόληση μέσω ενοικίασης για ανέργους είναι κατά 20% μεγαλύτερες από άλλους τρόπους, «όμως τελικά η συντριπτική πλειονότητα μένει μόνιμα στην ενοικίαση».
Εργασία, χωρίς δικαιώματα
Γιατί όμως επιλέγεται αυτού του είδους η απασχόληση; Με δεδομένο ότι ο εργαζόμενος παρέχει την εργασία του σε επιχείρηση υπό τις εντολές και οδηγίες του εργοδότη χρήστη, ενώ υπάγεται στο εργασιακό καθεστώς της δανείζουσας επιχείρησης, αυτό έχει ως αποτέλεσμα χαμηλότερες δαπάνες εργασίας για την επιχείρηση - χρήστη, αλλά και τη δημιουργία προσωπικού πολλαπλών ταχυτήτων στο πλαίσιο της ίδιας επιχείρησης.
Το κυριότερο όμως είναι ότι με τον τρόπο αυτό η χρήστρια επιχείρηση αποφεύγει τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από την εργοδοτική ιδιότητα. Παρακάμπτεται το δίκαιο της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, παρακάμπτονται οι νόμιμες αποδοχές και οι όροι εργασίας, ενώ αποδυναμώνεται η συλλογική εκπροσώπηση και η συλλογική διαπραγμάτευση συνολικά.
Μισθώνουν Έλληνες εργαζομένους με μισθούς πείνας
Εταιρείες βάζουν μετανάστες να υπογράψουν συμβόλαια και μετά τους υπενοικιάζουν σε δουλειές υπό δύσκολες συνθήκες
Η κρίση στην Ελλάδα κάνει τους ανθρώπους να κρεμιούνται από κάθε κλωστή. Να αναζητούν την ελπίδα σε κάθε ευκαιρία.
Κι αν αυτή η ευκαιρία αποδειχτεί απάτη; Δεκάδες νέοι, απελπισμένοι, θεωρώντας τους εαυτούς τους τυχερούς μέσα στην απελπισία τους, άρπαξαν μια ευκαιρία από τα μαλλιά, όπως ακριβώς τη βρήκαν.
Δέχτηκαν να αλλάξουν ζωή για κάθε καλύτερο, αλλά βρέθηκαν σε κάτι χειρότερο. Πρόκειται για τις εταιρείες ενοικίασης εργαζομένων, οι οποίες δραστηριοποιούνται σε βόρειες, οικονομικά πιο εύρωστες χώρες.
Οι εταιρείες αλιεύουν συνήθως νέους άνδρες, ανειδίκευτους ή απασχολούμενους, μέχρι πρότεινος, σε άλλους, άσχετους κλάδους και τους τάζουν μισθούς που τελικά δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Πρόκειται για μεικτούς μισθούς που συμπεριλαμβάνουν κρατήσεις και φόρους, ενώ ο κάθε εργαζόμενος είναι υποχρεωμένος, εφόσον βρίσκεται σε ξένη χώρα, να πληρώνει για τη διαμονή του. Οι συγκεκριμένες εταιρείες δε νοιάζονται.
Οι εταιρείες μίσθωσης εργαζομένων ωθούν τα θύματά τους στην υπογραφή συμβολαίων με αμφιλεγόμενους όρους, διατηρώντας, για παράδειγμα, τη δυνατότητα απόλυσης χωρίς εξηγήσεις για το πρώτο εξάμηνο εργασίας.
Κατόπιν, οι εταιρείες υπενοικιάζουν τους υπαλλήλους σε άλλες εταιρείες. "Γνωρίζω ανθρώπους, στους οποίους είχαν τάξει δουλειά σε ελληνικό εστιατόριο και τελικά βρέθηκαν να δουλεύουν όλη μέρα σε μια κουζίνα για 400 ευρώ το μήνα", καταγγέλουν στην εφημερίδα Καθημερινή.
Με δεδομένο ότι τα τελευταία δύο χρόνια έφτασαν στη Γερμανία περί τα δύο εκατομμύρια νέοι μετανάστες, οι εταιρείες ενοικίασης προσωπικού βρέθηκαν ενώπιον μιας τεράστιας δεξαμενής ικανού, έμπειρου και φθηνού εργατικού δυναμικού. Για να επιτύχουν στη δράση τους, ωστόσο, συνεπικουρούνται από κυκλώματα στις χώρες προέλευσης των μεταναστών, ενώ η κ. Ιωάννα Ζαχαράκη, σύμβουλος για θέματα Κοινωνικής Ενταξης και Διαπολιτισμικότητας στη Διακονία Ρηνανίας-Βεστφαλίας-Λίπε καταγγέλλει ότι τέτοια κυκλώματα δρουν και στην Ελλάδα.
Οι εργασιακές συνθήκες στη Γερμανία – Μια επιστολή Έλληνα εργαζομένου
To Tvxs.gr δημοσιεύσε (το Μάρτιο του 2012), μια συγκλονιστική επιστολή που έστειλε στον καθηγητή του Χριστόφορο Βερναρδάκη, ένας παλιός φοιτητής του, που σήμερα, μετά τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Εσσεξ στη Μεγ. Βρετανία, εργάζεται σε εργοστάσιο της Γερμανίας. Ιδού η ...ανταπόκριση του...
Γεια σου δάσκαλε,
Με αφορμή την ιστορική εμφάνιση σου στο φύλλο των εργαζομένων της Ελευθεροτυπίας, πήρα το θάρρος να σου στείλω αυτό το mail, εκφράζοντας κάποιους προβληματισμούς σε συνδυασμό με μια παράθεση απόψεων και συμπερασμάτων απο τη γερμανική κοινωνία, όπου βρίσκομαι και εργάζομαι. Πράγματι, η απουσία μου (φυσική και μόνο) απο την εξελισσόμενη ελληνική κοινωνία με λυπεί βαθύτατα και ιδιαίτερα η απουσία μου απο τους δρόμους, όπου κατά τη γνώμη μου δίνεται μια τεράστια μάχη πρωτίστως συνειδησιακή (προσπάθεια ριζοσπαστικοποίησης της κοινωνίας) και δευτερευόντως πολιτική, αλλά οι εξελίξεις στη γερμανική κοινωνία είναι επίσης μεγάλες και θα επεκταθώ σε αυτό στη συνέχεια.
Δεν ξέρω αν γνωρίζεις, αλλά δουλεύω σε ένα εργοστάσιο (ως ανειδίκευτος εργάτης) στο Dachau, με ελαστικό ωράριο και συνθήκες σχεδόν τραγικές. 8,5 ώρες την ημέρα, απο τις οποίες πληρωνόμαστε τις 8 και τη Παρασκευή 6 ώρες. Πολλοί εργάζονται για 400ευρώ και ή τα υπόλοιπα τα παίρνουν μαύρα ή απλά εργάζονται 30 ώρες το μήνα. Πολλοί εξ αυτών είναι και Γερμανοί, άλλοι έχουν βρει αυτήν την εργασία απο Zeitfirma (είναι εταιρίες ενοικίασης εργαζομένων όπου αν για παράδειγμα δουλεύουν με 10ευρώ την ώρα
τα 2 απ’ αυτά* τα παίρνει η εταιρία).
Με λίγα λόγια δεν υπάρχει καν συλλογική σύμβαση εργασίας παρά μόνο προσωπικά συμβόλαια. Όταν αναρωτήθηκα πως γίνεται τόσα χρόνια να έχουν παγώσει τους μισθούς και να έχουν ελαστικοποιήσει τόσο την αγορά εργασίας σε μια συζήτηση με Γερμανό εργάτη μου είπε ότι έφταιγε η ανεργία και τα ξεπουλημένα συνδικάτα. Το αστείο είναι πως μας έχουν παραδώσει και μια λίστα απο πράγματα που απαγορεύεται να κάνουμε (όπως να μη βάζουμε το χέρι μας σε κινούμενη μηχανή) αλλά ουσιαστικά απαιτούν να κάνουμε, έχοντας υπογράψει πρώτα πως απαγορεύεται και σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος η εταιρία δεν φέρει καμιά ευθύνη.
Παλαιότερα, συνάδελφοι που δουλεύουν χρόνια εκεί (άνω των 20) μου είπαν πως αυτή η δουλειά που κάνουμε τώρα είναι (Akkord Arbeit) και πληρώνεται με 75% παραπάνω, αλλά όλα αυτά έχουν καταργηθεί, επίσης οι υπερωρίες πληρώνονται όταν συμπληρώσεις άνω των 50 ωρών (με 38 ώρες τη βδομάδα σταθερή εργασία).Πρώτη φορά εκλέχτηκε απο το τμήμα παραγωγής ο επικεφαλής του συνδικάτου και γίνονται τεράστιες διαπραγματεύσεις να ανακτήσουμε δικαιώματα που είχαμε πριν. Προσπαθώ να συμμετέχω όσο πιο πολύ μπορώ και προς τιμήν τους λαμβάνουν υπόψιν τους μερικές μου επισημάνσεις.
Τώρα απο πρώτη του Ιανουαρίου δεν χρειάζεται την Παρασκευή να δουλεύουμε 2 ώρες επιπλέον χωρίς πληρωμή (!!!!) και για πρώτη φορά πήραμε αύξηση 3%, αλλά είναι πολύ δύσκολο να πιέσουμε εντονότερα γιατί η εθνική ανομοιογένεια του εργατικού δυναμικού είναι τεράστια και οι φόβοι μεγάλοι. Επικεφαλής είναι Γερμανός ( απο τους λίγους με κοινωνική συνείδηση και τα άλλα μέλη απο Γκαμπια, Σρι Λανκα και Τουρκια). Ο εργοδότης απειλεί συνέχεια με μετακόμιση στην Τσεχία αφήνοντας μας άνεργους ή μας ενημερώνει πως «μπαίνει μέσα», ενώ η υπεραξία είναι απίστευτα μεγάλη. Την έχω υπολογίσει κουτσουρεμένα και είναι η εξής: σε 8 ώρες δουλειά, οι 6 πάνε στον εργοδότη, η 0,5 στο κράτος και η 1,5 την καρπώνεται ο εργάτης (με τα δικά του στοιχεία κέρδους)...
Αναρωτήθηκα γιατί συμβαίνει αυτό σε μια κοινωνία ευημερούσα. Γνωρίζοντας τα προβλήματα ένωσης της Γερμανίας και τη χρόνια ανεργία (άνω του 9% για χρόνια) δεν δικαιολογούσαν τέτοιες εργασιακές σχέσεις και μάλιστα σε ένα κράτος του Βιλλυ Μπραντ που ήταν πράγματι κοινωνικό. Έτσι άρχισα να συζητώ με Γερμανούς γι’ αυτήν την ηττοπάθεια του εργατικού κινήματος.
Ανακάλυψα ότι υπάρχει μια τρομερή απάθεια ανάμεσα στους εργαζόμενους (κυρίως μεσαίας τάξης) και το απέδωσα στην ελλιπή ενημέρωση άλλα και στη στροφή του SPD τελευταία χρόνια.
Δυστυχώς ανακαλύπτω πως ανάμεσα στους Γερμανούς αναπτύσσεται έντονα μια εθνική ανάταση που υπερκαλύπτει την κοινωνική συνείδηση. Η χρόνια προπαγάνδα της Bild, η οποία είναι η πρώτη σε πωλήσεις εφημερίδα κυρίως επειδή είναι πιο φθηνή (!!!) έχει κάνει καλά τη δουλειά της. Η παιδεία επίσης των Γερμανών τείνει να δημιουργεί εργατικούς υπάκουους και αυταρχικούς πολίτες
(wer nur den lieben langen Tag, ohne Plag, ohne Arbeit verplempert, wer das mag, der gehört nicht zu uns - όποιος σπαταλά την ωραία μέρα χωρίς μόχθο και χωρίς δουλειά και σε όποιον αρέσει αυτό το πράγμα, ΔΕΝ ΑΝΗΚΕΙ ΣΕ ΜΑΣ) και (wer die pfennige nicht ehrt, ist des Talers auch nicht wert, το οποίο σημαίνειόποιος δεν τιμά τα cent, δεν είναι άξιος για λεφτά). Τα παραπάνω είναι παιδικά τραγούδια τα οποία μαθαίνονται στα παιδιά στο σχολείο.
Τις προάλλες είχε έρθει ένας καινούργιος απο το Θιβέτ στη δουλειά και προϊστάμενοι τον έπιασαν να κάνει λάθος. Η τιμωρία του; Να προσπαθεί να φτιάξει κάτι που είναι χαλασμένο και χρειάζεται μηχανικό. Το χειρότερο είναι πως αυτοί το ήξεραν και κάθονταν στη γωνιά και γελούσαν. Τι νόημα είχε όλο αυτό; Και έχω δει και ακούσει πολλά τέτοια περιστατικά, διαπιστώνοντας ότι οι Γερμανοί έχουν την έννοια της τιμωρίας μέσα τους.
Προφανώς δεν αναφέρομαι στο σύνολο και σε απόλυτο βαθμό αλλά σε γενικές διαπιστώσεις νοοτροπίας. Ο διαρκής ύμνος της αποταμίευσης και η παντελής έλλειψη αισθητικής (κτίρια, ρούχα, διασκέδαση) καθιστούν μια κοινωνία βαρετή και μερικές φορές αποπνικτική, συγκριτικά με τη βρετανική και την ελληνική. Όποια διαφήμιση και να δω αναφέρεται σε φθήνια (billig) ή σε αποταμίευση (sparen) και αυτή είναι η φυλακή τους...
ΠΗΓΗ. 1. 902
2. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
3. tvxs
4. inews
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου